Sağlık Rehberi Sağlık Rehberi

Psikolojik Mide Bulantısı

Psikolojik mide bulantısı, kişi sürekli geçmeyen mide bulantıları yaşıyorsa psikiyatrik kontrol eşliğinde bazı testler yapılır. Sorun, temelde psikolojik kaynaklı olduğundan dolayı kişinin duygusal özellikleri göz önünde bulundurularak tedavi süreci yürütülmelidir. Birçok kişi, mide bulantısının psikolojik olduğunu anlayamaz ve mide bulantısının tedavisi için farklı branşlara muayene olurlar ve rahatsızlığın tedavisi aksar. Bu yüzden mide bulantısının her zaman fiziksel durumlar nedeniyle değil, psikolojik etkenler sebebiyle de oluşabileceğini göz önünde bulundurmak gerekir.

Psikolojik Mide Bulantısı Nedir?

Mide bulantısının oluşum sebeplerinin genelde yiyecek ve içeceklerden kaynaklı olduğu düşünülür. Fakat psikolojik nedenlerden ötürü de mide bulantılarının oluşması da mümkündür. Psikolojik mide bulantıları genellikle sinirlilik hali ve stres gibi psikolojik etmenler sebebiyle meydana gelmektedir. Kişi zaman zaman kendini, hislerini ifade etmekte zorlanabilir. Bu gibi durumlarda dile getirilmeyen ve gizlenen duygular birtakım fiziksel rahatsızlıklara zemin hazırlayabilir. Örneğin; aile içerisinde yaşanan sorunlar, iş yaşamının zorlukları, günlük yaşam içerisinde sıkça karşılaşılan stres psikolojik mide bulantısını oluşturabilmektedir. Stres ile baş gösteren mide bulantılarına baş ağrıları, ishal, halsizlik, sürekli iç sıkıntısı hali, uykusuzluk da eşlik edebilir.

Psikolojik Mide Bulantısı Nedenleri Nelerdir?

Psikolojik kökenli mide bulantısının en önemli nedeni, duyguların net ifade edilememesidir. Bazı bireyler, duygularını sadece duygu olarak ifade edemezler, duygular genellikle ağrılar ve mide bağırsak problemleri olarak açığa çıkar.  Bunun altında ise psikolojik olarak bir gerginliğin dışa vurumu yatmaktadır. Bu dışavurum fiziksel rahatsızlıklarla kendini gösterdiğinden tanınması güç olmaktadır. Psikolojik kökenli fiziksel hastalıklarda esas problem, hastalığın tanısının geç konmasıdır. 

Psikolojik Mide Bulantısı Belirtileri Nelerdir?

Psikolojik kökenli mide bulantısı genellikle:

  • Bulantı
  • Kusma 
  • İshal
  • Uykusuzluk 
  • Sıkıntı hissi 
  • Hissizlik hayattan tat alamama olarak belirtiler göstermektedir.

Bu durumlardan dolayı toplumdan uzak durma, okula gidememe, aile içine girememe gibi durumlarla ortaya çıkabilmektedir.

Psikolojik Mide Bulantısı Nasıl Geçer?

Kişide uzun bir süredir geçmeyen mide ağrısı ve mide bulantısı varsa sağlık kuruluşlarına başvurularak ilgili branşların hekimleri tarafından muayene gerçekleştirilir. Pek çok test ve tetkik yaptıktan sonra hastalığın fiziksel bir temeli olmadığına kanaat getirdiklerinde, hastayı mutlaka bir psikiyatriste yönlendirmeleri gerekmektedir. Psikiyatristlerin de bu konuda daha önce hasta tedavi etmiş olmaları ve iyi bir araştırma yaptıktan sonra hastayı yönlendirmeleri gerekmektedir. Bu tarz durumlarda eğer hasta uygun tedaviyi alamazsa tedavi daha da gecikmiş olabilir hatta tedavi edilmesi daha zor hale gelmesi mümkün olabilmektedir. Bu noktada psikiyatristlerin de hastalarını uzman bir meslektaşına yönlendirmesi uygun olacaktır.

Hastalığın tanısı konduktan sonra tedavi edilebilir bir rahatsızlıktır fakat özel bir tedavi protokolü uygulanması gerekmektedir. 

Psikolojik kökenli mide bulantısı psikiyatristlerin de sık rastladıkları bir hastalık grubu değildir. Bazen verilen ilaçlar hastada bulantı ve kusmanın daha şiddetlenmesine yani artmasına neden olmaktadır.

Psikolojik kökenleri mide bulantısında geç tanı konulmaması için geçmeyen arı ve rahatsızlıklarda mutlaka bir psikiyatri uzmanına başvurmak gerekmektedir.

Psikolojik Mide Bulantısı Yaşayanlar Ne Yapmalı?

Bireyin mide bulantısı şikâyeti uzun zamandır devam ediyorsa ve genel kontroller yapıldığı halde hastanın şikâyetleri geçmiyorsa mutlaka bu alanda uzman olan bir psikiyatriste gidilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde hastalığın teşhisi yapılsa bile tedavi edilmesi için daha çok zaman harcanması gerekebilir.

Hastalığın tanısı konduktan sonra psikiyatrist, psikolojik mide bulantısı ilaçları verebilir fakat bu ilaçlar hastalarda ters etki yaratabilir ve rahatsızlığın alevlenmesini sağlayabilir. Psikolojik mide bulantısı ile pek karşılaşılmadığı için psikiyatrist, hastalığın altta yatan duygusal nedenlerine inerek tedavi sürecini yönetir.
Mide bulantıları fiziksel etkenler sebebiyle olduğu gibi psikolojik etkenler kaynaklı da olabilmektedir. Genellikle yoğun stres, korku, endişe eşliğinde psikolojik mide bulantıları yaşanabilir. Bu durum bireyin ruhsal durumunun vücuda güçlü bir şekilde etki ettiğini göstermektedir. Kişinin ruh hali iyi ve sağlıklı olmadığında bu durum farklı şekillerde oluşabilecektir. Eğer mide bulantısı sık sık yaşanıyorsa, özellikle duygu durumlarının değişiklik göstermesi halinde yaşanıyorsa, bu mide bulantılarının psikolojik kaynaklı olabileceği dikkate alınmalıdır.
Psikolojik mide bulantıları ve psikolojik iştahsızlık için psikoloji, psikiyatri, erişkin psikiyatrisi ve çocuk-ergen psikiyatrisine başvurulabilir.
Psikolojik nedenli mide bulantılarının oluşmasının en önemli nedeni duyguların ifade edilmemesi, gizlenmesi, konuşmayı reddetme olarak açıklanabilir. Bazı kişilerde duygularını ifade edememe durumu bedene fiziki olarak yansır. İfade edilemeyen duygular ve düşünceler vücutta ağrılara, mide ve bağırsak problemlerinin oluşumuna sebebiyet verebilir. Bu durum psikolojik bir endişe, gerginlik ve stresin dışavurumudur.
Psikolojik mide bulantısına iyi gelebilecek öneriler şu şekilde sıralanabilir: Yağlı gıdalar tüketmemeye çalışın. • Egzersiz yapın ve düzenli şekilde uygulayın. • Bol bol su için. • Bulunduğunuz ortamı sık sık havalandırın. • Gürültüden ve yüksek sesten uzak durun. • Psikolojik sıkıntı yaşadığınız anlarda elinizi ve yüzünüzü yıkayın. • Sizi mutlu edecek, zihninizdeki düşünceleri uzaklaştıracak, sevdiğiniz aktiviteleri yapın.
Hamilelik sürecindeki bir kadında fiziksel ve zihinsel bazı değişimler söz konusu olabilir. Hamilelik ne kadar mutluluk ve heyecan veren bir süreç olsa da kimi zaman anne adaylarında oluşan değişimler şikâyetleri de beraberinde getirebilir. Özellikle bulantı ve kusma yaşama hamilelik sürecinin erken dönemlerinde sıkça karşılaşılan bir belirtidir. Değişen hormonlar, mide bulantılarının fiziksel etkilerinden olsa da psikolojik faktörler gereğince de kişide mide bulantıları ve kusma görülebilmektedir.
Güncelleme Tarihi: 22 Kasım 2022
Yayınlama Tarihi: 06 Kasım 2019
Sayfa içeriğinde yer alan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. İlgili sayfada tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğeler yer almamaktadır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
Hüsnü ERKMEN
Prof.Dr. Psikiyatri Uzmanı

Hüsnü ERKMEN

Erişkin Psikiyatrisi Tıbbi Kadro
Sera ELBAŞOĞLU

Uzman Klinik Psikolog

Gönder
Sizi Arayalım


Google Play Download_on_the_App_Store_Badge_TR_blk_100217
,