Alkol Bağımlılığı Poliklinik Hizmetleri
Alkol bağımlılığı poliklinik hizmetleri, tedavi doktor, psikolog ve ailenin de oluştuğu bir ekip kurulması ile başlamaktadır.
Alkol kullanım bozukluğu olan kişilerde tedavi profesyonel bir yardım ile sağlanır.
Alkol bağımlılığı poliklinik hizmetleri tedavisinde kişilerin belirli aşamalarla kişiye özel olarak planlanıp tedavisi yapılmaktadır.
Bu yardımın ise şu yönleri vardır:
1. İlk bölüm bir süredir alınan alkolü kesme tedavisidir. Bu dönemde alkolün kesilmesi sonucu olağan yoksunluk belirtilerinin ortadan kalmasına yardımcı olan ilaç kullanımı ve diğer tıbbi müdahaleleri içerir.
2. Rehabilitasyon dönemi: Bu dönemde kişi artık alkol yoksunluğundan kurtulmuştur. Yaşamdaki normal işlevlere dönebilme ve alkolsüz yaşama uyum sağlama bakımından hastaya bilgi ve beceriler kazandırılmaya çalışılır. Bunun için terapötik girişimlerden yararlanılır.
3. Tekrarı önleme: Tedavi modellerinde göre değişmekle birlikte AA( Adsız Alkolikler) nın 12 basamak temeli üzerinde kurulu önleme programlarıdır. Bu programlar Bu aşamada aynı zamanda ilaç tedavilerin yeri vardır (Chick1994). Kullanılan ilaçlar ya alkol arama isteğini azaltmaya ya da alkol arama davranışını söndürmeye yöneliktir.
Alkol bağımlılığında tedavi iki şekilde yapılır: hastaneye yatmadan ayaktan yürütülen tedavi programları veya tedavinin ilk aşaması hastanede yatarak, sonra ayaktan yürütülen tedavi programları şeklinde. Alkol bağımlılığında birçok hastanın hastaneye yatmadan, ayaktan yürütülen tedavi programlarında başarılı olduğu gözlenmiştir. Ayaktan tedaviler, kişiyi ev ve sosyal yaşamından uzaklaşmadan, işini ve sosyal görevlerini aksatmadan yürüttükleri için önemlidir. Fakat çoğu zaman bizim hastaları yatırarak tedavi etmek durumunda kaldığımız da bir gerçektir.
Eğer:
1. Hastanın ayaktan tedavi ve izlem tedavisine yanıt öyküsü iyi değil ve ayaktan tedavi birçok kez başarısızlıkla sonuçlanmış ise
2. Hastanın öyküsünde deliryum tremens veya hastanede yatırılarak tedavi görmeyi gerektirecek diğer yaşamı tehdit eden yoksunluk durumları var ise
3. Hastanın öyküsünde ayaktan tedavi süresince içmeyi devam ettiği takdirde yaşamını tehdit edebilecek eşlik eden genel tıbbi bir durumu var ise
4. Eşlik eden diğer ruhsal hastalıklar var ve bu hastalığa bağlı aktif belirtiler gösteriyor ise
5. Hasta, daha az kısıtlayıcı bir ortamda bırakıldığında kendine veya başkalarına zarar verme riski taşıyor ise
6. Aynı anda başka bir madde kötüye kullanımı da varsa
7. Yeterli sosyal desteği yok, hasta tek başına ikamet ediyorsa
hasta hastaneye yatırılarak tedaviye başlanmalıdır.
Alkol Entoksikasyonunda Tedavi
Alkol entoksikasyonunda hastanın kan basıncı, solunumu, ateşi çok yakından takip edilebilmesi için gerekli önlemler alınır. Tıbbi durumu ayıntılı bir şekilde gözden geçirilir. Alkol seviyesi bakılır ve entoksikasyonun ne derecede olduğu tespit edilir. Alkol entoksikasyonunda çok sık görülen kan şeker düzeyinin düşmesi varsa tespit edilir ve gerekli müdahalesi yapılır. Hastalara mutlaka tiamin takviyesi yapılmalıdır. Eğer hastaların saldırganlığı, etrafa zarar verme ve aşırı öfke hali söz konusu ise nöroleptik ilaç takviyesi yapılır. Tıbbi durumunun ciddiyeti, beraberinde başka bir madde kullanım öyküsünün varlığı veya şiddetli entoksikasyon durumu söz konusu olduğunda zaman zaman yoğun bakım takibi bile gerektirebilir.
Alkol Yoksunluğunda Tedavi
Alkol yoksunluğunun tedavisi ortalama 1-2 hafta kadar sürer. Hastanın fiziksel bulguları iyi değerlendirilip gerekli önlemler alınır. Yoksunluk döneminde çoğu zaman vücudun sıvı eksikliği olur, buna yönelik uygun sıvı takviyesi yapılır. Özellikle tiamin ve folik asit içeren polivitamin takviyesi yapılır. Proteinden zengin ve bol mineralli besinlerle yeterli derecede beslenmesi ve hastanın dinlenmesi sağlanır. Hastanın yoksunluk belirtilerinin şiddetine göre benzodiazepin türevi merkezi sinir sistemini baskılayan ilaçlar başlanır ve yoksunluk belirtilerin gerilemesi göz önünde bulundurularak yavaş yavaş azaltılarak kesilir.
İlaç tedavilerinin yanı sıra yapılan terapiler (bireysel, grup, aileye müdahale, davranışçı yöntemler vs ) , ilaç tedavileri ve destek grubunun (AA) yardımlarının hepsinin amacı kişinin alkolsüz bir yaşama uyum yapabilmesini sağlamaya yöneliktir.
