Siber zorbalık, akran zorbalığının dijital iletişim araçlarının kullanılarak yapılmasıdır. Çağımızda sosyal medya araçları ve internet uygulamaları, hem ihtiyaç hem de tehdit haline gelmiş durumdadır.
Siber Zorbalık Nedenleri
Siber zorbalık özellikle metropolde yaşayan kişilerin sosyalizasyon için kullandıkları sosyal medya araçları ve internet uygulamaları çocuklar ve ergenler için gelişimsel olarak risk faktörü haline gelmiş bulunmaktadır.
Sosyal medya araçlarının yaygın kullanımı, sanal kimlikleri ortaya çıkarmış ve siber zorbalığı gerçek sosyal yaşamdaki siber zorbalık davranışından daha kolay yapılabilir bir hale getirmiştir.
Siber zorbalık maalesef gelişen teknoji ile birlikte sık sık karşımıza çıkan ciddi bir problemdir. Sırf bu yüzden çok büyük sorunlar yaşayan çocuklar vardır ve mutlaka bir destek alınması gereken önemli bir sorundur.
Teknolojinin artan bir şekilde geliştiği ve internet kullanımının artık herkes için gereklilik olduğu bir çağın içerisindeyiz. Yüz yüze iletişimin olmadığı sosyal medya platformlarında, görmediğimiz, tanımadığımız kişilerle iletişim kurmaya ve sosyal ihtiyaçlarımızı gidermeye çalışıyoruz. Sosyal ve duygusal ihtiyaçlarımızı karşılamaya çalışırken sosyal medya üzerinde zorbalık yapan kişilere rastlama ihtimalimiz artık çok yüksek. Yüz yüze iletişimin olmadığı bu platformlar empati kurmakta güçlük çeken zorbalar için ideal bir ortam haline gelmiş durumda.
Çocuklar ve ergenler fizyolojik ve ruhsal olarak olgunlaşmamış zihin yapılarıyla riskleri analiz etmekte zorlanmaktadırlar. Bu nedenle sosyal medya üzerinden veya internet araçlarındaki iletişim kanalları üzerinden siber zorbaların açık ve kolay hedefi haline gelmiş bulunmaktadırlar.
Siber zorbalık, akran ilişkilerinde ilişki sorunları yaşadığı kişilerden intikam alma, dedikodu yapma, aşağılama veya alay etme gibi herkese açık olan ortamlarda yapmakta zorlandıkları zorba davranışları internet üzerinden sergilemek artık çok daha kolay. Anonim isimlerle zorbalık yapabileceği, başka bir deyişle kimin yaptığını bile anlayamayacağı ve izini takip etmekte zorlanacağı internet araçlarını kullanmak artık teknoloji çağı çocukları için biz yetişkinlerden daha kolay bir hal aldı. Doğduğu andan itibaren teknolojik aletlere ve internet kullanımına öyle ya da böyle maruz kalan çocuklar bizden daha hızlı internet kullanımını öğreniyor. 2 yaşındaki çocukların bile tablet telefon gibi akıllı araçları öğrenmelerine yetişkinler olarak şaşırabiliyoruz.
Okuma yazma bilen çocuklar internet veya oyun platformlarında artık sosyalize olmaya başladılar. Buna engel olmak artık mümkün görünmüyor. Belki de teknoloji kullanımını ve internet kullanımını işe yarar hale getirmek için ayrı bir çaba göstermemiz gerekmektedir. Ailelerin bu anlamda güncel versiyon olan çocukları anlamak ve yönlendirebilmek için kendilerini de internet kullanımı hakkında güncellemeleri gerekmektedir. Çocukların kullandığı internet araçları ve oyunların işlevini olabildiğince öğrenmek ve çocukların internet üzerinde neler ile uğraştığını bilmek artık çok önemli bir pedagojik bir bilgi haline geldi.
İnternet dünyasının son yıllarda karşılaştığı en büyük sosyal sorunların başında siber zorbalık bulunmaktadır.
Siber zorbalıkta ailelerin siber zorbalığı mümkün olduğunca yönetebilmesi için; evdeki tüm bireylerle birlikte sosyal medya araçlarındaki paylaşımlar ile ilgili kurallar belirlemesi gerekmektedir. Teknoloji şirketleri çocuk koruma ve aile koruma paketleri sunmakta ve siber zorbalığa önlem almaya çalışmaktadır. Koruma paketlerini ailelerin evde kullanması gerekmektedir.
Aile içerisinde siber zorbalık ve siber zorbalığın ne olduğu ile ilgili konuşulmalı ve yargılayıcı olmadan çözüm odaklı olmak için kurallar konusunda anlaşma sağlanmalı ve çocuğun özel yaşamına çok fazla müdahale etmeden takibi yapılmalıdır. Aşırı müdahaleci tutumlar, çocukların ailelerden bilgi saklamasına neden olmaktadır. Bu nedenle yargılayıcı, suçlayıcı ve aşırı kontrolcü olmadan zaman zaman siber zorbalığın olup olmadığını konuşmak önleyici bir tutum olabilir.
Siber zorbalığa maruz kalmak ve maruz bırakmanın olumsuz neticeleri hakkında çocukları bilgilendirmek gerekir.
Üzerinde konuşulması ve anlaşma sağlanması gereken konular şu şekilde olabilir;
- Sosyal medya veya internet uygulamaları üzerinden herhangi bir şekilde rahatsız eden, dalga geçen veya tehdit eden bir kişi olursa aile ile bunu paylaşmak
- Ailenin bilgisi olmadan fotoğraf veya video paylaşmamak
- Ailenin bilgisi olmadan internet üzerinden iletişim bilgilerini paylaşmamak
- Şifre talep eden kişiler olduğunda aileyi bilgilendirmek
- Herhangi bir dosya, uygulama veya oyun indirmeden önce aileyi bilgilendirmek
- Siber zorbalığı yapan kişi olmamak, zorbalık yapmak ve zorbalığa maruz kalmak ile ilgili ahlaki, etik ve hukuki sonuçlarını açıkça konuşmak
Siber Zorbalık Nasıl Önlenebilir?
- Çocuklarınızla iletişiminizi kuvvetlendirin ve onlarla konuşun
- Çocuğun teknoloji kullanımındaki güvenliği sağlayın ve önlemleri arttırın
- Çocuğunuzun yakın ilişkide olduğu arkadaşları, arkadaşlarının aileleri ve öğretmeni ile iletişimde olun.
- Sosyal medya kullanıyorsa çocuğun paylaşımlarına ve arkadaşlarına dikkat edin.
- Teknoloji kullanımına sınırlar koyun
