Teknoloji Bağımlılığı Nedir, Nedenleri Nelerdir?
Teknoloji bağımlılığı, çağımızın en büyük sorunlarının başında gelmektedir. Teknoloji bağımlılığı her yaş grubunda görülen tehlikeli bir durumdur. Bu bağımlılığı yaşayan bireyler zamanlarını çoğunlukla teknolojik aletlere harcarlar. Bağımlı olan kişiler günlük yapması gereken birçok işi ertelemeyi seçerler ve sosyal hayatları yoktur. Teknoloji bağımlılığının nedenleri kişiden kişiye değişiklik gösterebilmektedir. Bu bağımlılık farklı alanlarda görülebilmektedir.Teknoloji bağımlılığı kişiyi ve çevresini olumsuz yönde etkilediği için bu durumun bir an önce sonlanması gerekir. Bağımlılık davranışı göstermenin altında gerçekleşen psikiyatrik sorunların incelenmesi tedavi şablonunun belirlenmesine büyük katkı sağlayacaktır.
Teknoloji Bağımlılığı Nedir?
Teknoloji bağımlılığı, bireylerin vaktinin çoğunu telefon, bilgisayar ve buna benzer birçok teknolojik aletler ile geçirdiği bir rahatsızlıktır. Teknoloji bağımlısı olan birey bu durumdan rahatsız olmaz ve kolayca bu bağımlılığını bırakamaz. Aksine bu bireyler daha fazla bağımlılık geliştirerek teknolojiye yatkın hale gelirler. Bu durum birçok problemin oluşmasına neden olmaktadır.
Kişinin interneti kullanmada kontrolü yitirmesi ile birlikte kötüye kullanım ve bağımlılık gelişebilmektedir. Bilgisayar ve internet ortamının fizyolojik bağımlılık yaptığı bugün artık kesinlik kazanmıştır.
Teknoloji bağımlılığı bireyi fiziksel ve ruhsal sağlık anlamında olumsuz etkiler ve akabinde de aile, okul, iş, sosyal hayatında problemlere yol açar. Teknoloji bağımlılığında çoğunlukla ilgili davranışın bağımlılık oluşturucu uyarıcı ve pekiştirici özelliklerinin olduğu söylenebilir.
Bireylerin, internet üzerinde kontrolünü kaybetmesiyle başlayan, zamanla kişide patolojik rahatsızlıklara neden olan ve uzman ile tedavi edilmesi gereken hastalıktır. İnternet bilinçli kullanıldığı zaman insan hayatını kolaylaştırma amacına hizmet etmektedir. Günümüzde gelişen teknoloji ile birlikte hayatımızda pek çok değişim, gelişim ve kolaylık sağlanmıştır.
Teknoloji Bağımlılığının Nedenleri Nelerdir?
Teknoloji bağımlılığının nedenleri kişiden kişiye değişikli gösterebilir. Kişinin teknolojiye bağımlı hale gelmesi için pek çok sebep olabilir, bu süreçte tek bir nedenden bahsetmek doğru değildir. Farklı pek çok bağımlılık türünde görüldüğü gibi teknoloji bağımlılığında da genetik, biyolojik, psikolojik, sosyal etkenler ve internet mecrasının kişiye sunduğu sınırsız olanaklar, bağımlılık geliştirici sebepler arasında yer almaktadır. Teknoloji bağımlılığı her yaşta ve her cinsiyet de görülür. Erkeklerde görülme olasılığı kadınlara göre 2-3 kat daha fazladır. Kadınlar internette sohbet programında ve okuyarak zaman geçirirken erkekler ise daha çok savaş, şiddet, spor gibi oyunları tercih ettikleri görülmektedir.
Teknoloji bağımlılığının toplumda görülme olasılığı %1.8 dir. Bu da teknoloji bağımlılığının olduğunu kanıtlar ve tedavisinin oluşmasına olanak hazırlar.
Teknoloji bağımlılığı birçok hastalığı sebep veya neden olabilir. Örneğin; İnternette çok vakit geçiren bir bireyde depresyon ve sosyal fobi geliştirebilir. Ya da bu gibi patolojik rahatsızlıkları olan bir birey internete yönelip daha fazla zaman geçirip bu durumu bağımlılığa dönüştürebilir.
Teknoloji Bağımlılığın Belirtileri Nelerdir?
Teknoloji bağımlılığı rahatsızlığının ortaya çıkmasında genelde aşağıda yazılan faktörler görülmektedir.
Teknoloji bağımlılığı incelendiğinde internet kullanımı ile ilgili kriterler oluşturulmuştur. Bu kriterlerin 5 tanesi bireyde mevcut ise patolojik internet bağımlısı olduğu düşünülmektedir.
- Farkından olarak veya olmayarak çok fazla saat harcamak
- Gece geç saatlere kadar bilgisayar başında kalmak
- Bilgisayardan, telefondan uzak kalındığı zaman boşluktaymış gibi hissetmek
- İnternette girebilmek için yemek yemeden dinlenmelerden arkadaşlarla vakit geçirmekten ödün vermek
- Teknoloji kullanım zamanını ayarlayamamak
- Teknoloji kullanımından dolayı depresyon, stres ve gerginlik durumu yaşamak
- Sadece dijital aletlerden zevk almak
- Çevresine ve ailesine kullanım süresi hakkında yalan söylemek
Genel olarak tüm bu teknoloji bağımlılığı belirtilerinin temelinde kontrol kaybı görülmektedir. Kontrol kaybı bağımlılığın temelini oluşturmaktadır.
Teknoloji Bağımlılığının Tedavi Yöntemi Nedir?
Teknoloji bağımlılığının altında sıklıkla psikolojik faktörler de rol oynamaktadır. Bu nedenle tedavi hedefi öncelikle altta yatan psikolojik faktörlerin tespit edilip bu noktaların tedavi edilmesidir. Bu bağlamda Farmakoterapi ve psikoterapiden faydalanılmaktadır. Özellikle bilişsel davranışçı terapi teknoloji bağımlılığında yaygın olarak kullanılmaktadır.
