Bonzai, kurutulmuş farklı bitkilerin dağılarak kimyasal içeriklerin fırlatılmasıyla oluşan sentetik uyuşturucu bir maddedir. Yapımında değişik kimyasallar bulunduğu için standart içeriği yoktur. Bonzai, bir kerelik kullanımda dahi ölüm riski oluşturabilmektedir. Bonzai bağımlılığı tedavisinde atılacak ilk adım kişinin bu tehlikeli uyuşturucu maddeyi bırakmaya istekli olmasıdır. Kişi bu doğrultuda bağımlılıkla ilgilenen uzman bir psikiyatriste danışarak süreci devam ettirmelidir.
Bonzai Nedir?
Bonzai, esrarın etkilerine biraz benzeyen kimyasal yapay bir uyuşturucu maddedir. “Sentetik esrar”, “Saf THC”, “Jamaikan”, “Spice”, “Spice Gold”, “Jamaika/Gold”, “Spice Silver”, ‘’Genie’’, “Kronic” ve “K2” gibi adlarla bilinmektedir. Türkiye’de ağırlıklı “Bonzai” ya da “Jamaican” isimleriyle satışı yapılmaktadır. Türkiye’de en sık saptanan ticari isimleri ise “Bonzai Aromatic Potpourri” ve “Bonzai Plant Growth Regulator”dür.
Uyuşturucu piyasasında kullanılan bitki karışımlarının yapılan adli analizlerinde sıklıkla JWH-018, JWH- 073, HU-210 ve CP 47,497 etken maddelerine sahip sentetik kanabinoidler tespit edilmiştir. “JWH-O18(1-naphthalenyl methanone)” bonzainin içeriğinde en çok rastlanan aktif maddedir.
Esrar, diğer adıyla kannabis (Δ9-THC, tetrahidrokanabinol) hint keneviri bitkisinden (Cannabis Sativa) elde edilir ve CB1, CB2 denilen kannabinoid reseptörler üzerine etki eder. Bonzai yani Sentetik kannabinoidlerin kimyasal yapısı doğal kannabisten oldukça farklıdır. Kannabinoid reseptörlerine çok daha sıkı bağlanırlar. Bu maddeler; Yurdışında “Spice”, “K2”, Türkiye’de ise “Bonzai” ya da “Jamaika” olarak adlandırılmaktadır. Bonzainin yeni piyasaya sürüldüğü dönemde yasal olarak satılması ve bunlara internetten kolayca erişilebilmesi, kannabisten daha güçlü bir etki, ekonomiklik, kolay ulaşılabilirlik ve standart madde testlerinde çıkmaması gibi nedenlerden dolayı yoğun olarak kullanılmıştır. Ancak yeni yöntemler ile artık laboratuvarlarda saptanabilmektedir.
Yasal engelleri aşabilmek için sürekli olarak yeni çeşitleri piyasaya sürülmektedir. Ancak kardiyovasküler sistemden santral sinir sistemine olan etkileri nedeniyle kullanımları ve toksisiteleri kullanıcıların yaşamını tehdit etmekte ve ölümcül olabilmektedir.
Etkisi ilk başlarda kısa bir süre esrarın etkilerine yakın bir benzerlik gösterir. Daha sonra kullanan kişi de bazı semptomların oluşmasına neden olur. Kalp atışı hızlanması, zehirlenme, uyuşma ve felç risklerini oluşturur.
Bonzai Bağımlılığı Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Bonzai bağımlılığı, bonzai adıyla bilinen sentetik uyuşturucunun kullanılması ve bu sentetik uyuşturucunun kişinin vücudunda meydana getirdiği zararlara rağmen duyduğu yoğun isteğe denir. Bonzai kullanımının bazı belirtileri şunlardır;
- Hafıza kaybı, paranoya, duygu durum bozuklukları, zihinde bulanıklık
- Baş dönmesi, görme ve işitme ile ilgili bozukluklar
- Bilinç kaybı ve geçici felç durumu meydana gelmesi
- Vücutta ağrılar, nöbetler ve koma
- Kalp atışlarının artması, ritim bozuklukları, nabızda ani yükselme, kan basıncında (tansiyonda) ani düşme, kalp krizi
- Göğüs ağrıları, nefes darlığı ve kasılmalar
- Mide bulantısı ve kusma, yutma zorluğu, ağız kuruluğu
- Karın ağrıları ve kanamalar
- İştah bozuklukları, açlık hissetme ve sıvı kaybı
- Vücut ısısının artması, fazla terleme gibi metabolik sorunlar
Bonzai bağımlılığı tedavi edilebilir bir hastalıktır. Burada belirli tedavi şekilleri benimsenmektedir. Bu durumlarda tedavi planlarının sistemli ve multidisipliner olarak yapılmalıdır.
Bonzai Bağımlılığı Nasıl Tedavi Edilir?
Bonzai kısa zamanda ciddi şekilde bağımlılık yaratan bir maddedir. Bonzai bağımlılığında en iyi tedavi yöntemi bireyin bonzaiye hiç başlamamasını sağlamaktır. Kişilerde bırakma sonucu yoğun bir şekilde yoksunluk sendromu ve tekrar kullanmaya yönelik güçlü bir arzu gözlemlenmektedir.
Bonzai bağımlılığının tedavisinde iki büyük hedef vardır. Birinci hedef, bonzai kullanımının tamamen bırakılmasının sağlanmasıdır. İkinci hedef ise, hastanın diğer psikiyatrik rahatsızlıklarının tespit ve tedavisi, psikolojik, sosyolojik ve ekonomik sorunların çözümü için hasta ile işbirliği yapılarak işlevselliğin artırılmasını sağlamaktır. Buna bağlı olarak hastanın sorun çözme becerisini artıracak girişimlerin yapılması ve madde kullanımını tetikleyen psiko-sosyal uyaranlar ile baş etme mekanizmalarının geliştirilmesidir. Bonzai bağımlılığından kurtulmak için hastaya temizleme- arındırma (detoksifikasyon) uygulanır.
Kişinin hastaneye yatırılarak madde bırakıldıktan sonra oluşacak yoksunluk belirtilerinin ilaç tedavisiyle ortadan kaldırılması amaçlanır.
Bonzai bağımlılığı tedavisindeki sürdürme tedavisi (maintenance therapy) ise hastanın tekrar madde kullanımına başlamaması için yapılan tüm ilaç tedavileri ve psikolojik ve sosyal girişimleri kapsar.
