Obezite Nedir? Zararları Nelerdir?

Besinler ile alınmakta olan güç harcanan güçten fazla olduğu zaman bu enerji bedende yağ olarak depolanmaktadır. Bu durum uzun soluklu gerçekleştiği zaman bedendeki yağ oranı yoğun oranda artış gösterir. Bireyin boyuna kıyasla yağ kütlesinin yoğun şekilde yükselmesi obezite olarak adlandırılır. Obezite, beden kitle indeksinin 30’dan fazlası şeklinde de tanımlanabilmektedir. Beden kitle indeksi bireyin kilogram olarak beden ağırlığının metre cinsinden boy uzunluğu karesine bölünmesi ile meydana gelen bir orandır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından obezite, sağlığı kötü etkileyecek biçimde bedende yoğun yağ birikimi olarak adlandırılmaktadır. Bu noktada obezite, yapılmakta olan birçok araştırmaya göre fiziki ve psikolojik sağlık problemlerine neden olabilir. Obezitenin ve obezitenin neden olduğu sağlık problemlerinin tedavisi mevcuttur.

Obezite de bedende anormal bir kilo artışı söz konusudur. Bu yoğun kilo artışı bedende birçok fonksiyonun hasar görmesine ya da işleyişini yerine getirememesine yol açabilir. Bu bakımdan obezitenin bireylere birçok zararları bulunmaktadır. Bu zararlardan birincisi bedende çalışmakta olan fonksiyonların çalışmasının aksaması ile bağlantısı bulunan rahatsızlıklardır. Örnek olarak obezite; şeker direnci, diyabet, tansiyonun yükselmesi, kalp rahatsızlıkları, felç gibi rahatsızlıkların tehlikesini artırabilmektedir. Öte yandan solunum sistemini etkileyen nefes almakta problemlere yol açmaktadır. Ayrıca çoğalan beden ağırlığı bireyde bacak ağrıları da hareket kabiliyetinin kısıtlanmasına sebep olabilir. Bu durum bacaklarda meydana gelen rahatsızlıklara da davetiye çıkarabilmektedir.
Aşırı yükselen yağ kütlesi hormonları da yapı nedeni ile etkilemektedir. Hormonların etkilenmesi kadınların ve erkeklerin üreme sistemini etkiler. Örneğin, erkeklerde genel olarak karın bölgesindeki yağlanma durumuna karakterize olarak meydana gelen obezite testosteron üretimini etkiler. Kadınlarda ise genel olarak kalça ve basen kısmında çoğalan yağ oranı kadın üreme sistemini etkileyebilmektedir. Bunun ile birlikte hamile kadınların hamileliğe başladıkları zaman yoğun kilolu olmaları normal ağırlıkta olan bireye göre çeşitli tehlikeler içerebildiği gibi bebeği de etkileyebilmektedir.
Obezite yalnızca fiziki olmamak ile birlikte psikolojik olarak da zarar verebilir. Bu zararlar ilk başta yükselen kilodan kaynaklanan görünüm endişesi ile anksiyete ve depresyona yol açabilir. Obeziteden kaynaklanan depresyon ise tıkınır gibi yeme problemi, anoreksiya nervosa gibi psikolojik temeli olan rahatsızlıklara neden olabilmektedir.

Obezitenin Neden Olduğu Fiziksel Sağlık Problemleri

Yapılmış olan araştırmalara göre obezitenin birçok kronikleşmiş rahatsızlığa neden olduğu saptanmıştır. Bu fizik sorunlardan birkaçı şu şekildedir;

İnsülin direnci: Obezite ile bağlantılı gelişen olan fiziki sorunlardan birincisi insülin direnci olarak karşımıza çıkar. İnsülin hormonu, gıda tüketiminin ardından kanda yükselen şeker miktarının hücrelerin içine alıp kullanılmasında ve sıvı kandaki şeker oranının düzenlenmesini sağlar. İnsülin hormonu kan şekerini dengelediği noktada işlevini engellemeye sebep olmaktadır. İnsülin direnci ileriki dönemde diyabete neden olabilir.
Kalp rahatsızlıkları ve yüksek tansiyon: Öteki sağlık sorunu ise yüksek tansiyon olarak karşımıza çıkmaktadır. İnsülin bakımından dengesi sağlanamayan kan şekeri yoğun kan basıncına neden olmaktadır. Bu durum ile birlikte yükselen tansiyon, kalp rahatsızlıkları ve felç tehlikesine zemin hazırlar.

Sindirim sistemi rahatsızlıkları: Obezite, sindirim sistemi rahatsızlıklarından olan karaciğerin yağlanması, safra kesesi ve böbrek rahatsızlıklarına yol açabilir. Karaciğer bedendeki yüksek kuvvetin yağa dönüşmesini sağlar. Çok miktarda yağa dönüştürüldüğünde bir bölümü de karaciğer bölgesinde depolanmaktadır. Karaciğerin yağlanması şeklinde de isimlendirilen bu durum organın işlevlerinin görevini yapamamasına sebep olur. Bu durumda karaciğer, safra sorunlarının başlangıcı olmaktadır.
 
Hormonal etkileri: Obezite ve kadın-erkek üreme sistemi üzerinde etkisini gösterdiğine dair yapılan çalışmalar bulunmaktadır. Bilhassa polikistik over sendromu, adette düzensizlikler ve hormonlardaki anormal değişiklikleri bulunan kadınların büyük kısmının obez olduğu gözlemlenmiştir. Erkeklerde obezite ile ilişkisi bulunan rahatsızlıklar erkeklik hormonunun eksilmesi, sertleşme problemleri, kısırlık ve prostat rahatsızlıklarıdır.

Uyku apnesi: Uyku apnesi ile obezitenin bağlantılı olduğuna dair araştırmalar mevcuttur. Aşırı kilo almanın neden olduğu rahat bir şekilde nefes alamama, gece uykunun bölünmesi, gündüz sürekli yorgun hissetme gibi nedenlere yol açar.

Kanser: Kanser rahatsızlığı ile obezitenin bağlantılı olduğuna dair çalışmalar mevcuttur.

Obezite rahatsızlığı tedavi edildiği zaman bu sağlık problemlerinin birçoğunun etki oranı azalır veya tamamı ile geçer. Bundan dolayı obezite ve obezitenin yol açtığı olduğu fiziki sağlık sorunlarının tedavi edilmesi için kendi alanında uzmanlaşmış doktorlara başvurulması gerekir.

Obezitenin Neden Olduğu Psikolojik Nedenler

Obezite, günümüzde yaygın olarak görülmekte olan bir rahatsızlıktır ve birçok fiziki rahatsızlığa neden olduğu gibi bununla birlikte neden olduğu bazı psikolojik sağlık problemleri de mevcuttur. Bunlar depresyon, kaygı problemleri, yeme problemleri şeklinde görülebilir.

Depresyon: Depresyon, obez bireylerde genellikle görülen psikolojik problemlerden biridir.  Obez kişiler genel olarak vücutları üzerindeki kontrolü kaybetmek, benlik duygusunun eksikliği ve suçluluk psikolojisine bürünürler. Bu da sosyal çevrede genel olarak dış görüntüsünden ötürü yalnız hissetmeye sebep olabilmektedir. Fazla miktarda tükettiği için pişmanlık duyma ve bu durumdan kaynaklı psikolojinin oluşturduğu problemi baskılamak için devam eden yoğun beslenmeye dönme ise kendini sürekli tekrar eder. Bundan dolayı depresyon, anksiyete ve obezite hem birbirlerinin nedeni hem de sonucu olabilmektedir. Bundan dolayı obezite ve depresyon tedavi edilirken beraber planlanmalıdır.

Kaygı Bozukluğu: Kaygı problemi, obezitenin yol açtığı bir diğer psikolojik problemlerden biridir. Obezitenin neden olduğu algıda bozukluk bireyde benlik saygısının eksilmesine neden olur. Benlik duygusu, bireyin toplumda tavır ve davranışları etkileyen temel nedenlerden biridir. Benlik saygısında azalma bilhassa sosyal ilişkilerde obezite ile ilişkili kaygı problemleri görülebilir.

Yeme Bozuklukları: Obezitenin yol açtığı sorunlardan biri yeme bozukluğudur. Yeme bozuklukları; anoreksiya, bulimia nervoza, çok fazla yemek ve geceleri yemek yeme gibi problemler olarak değerlendirilebilir. Anoreksiya genel olarak adölesan zamanındaki genç kızlarda yoğun görsel  kaygı yüzünden meydana gelir. Gece yeme bozukluğu sırasında kişi gece birkaç defa uykusunu bölüp yemek yer ve bu durumu haftada en az 2-3 kez tekrar etmesi ile bağlantısı vardır.