Ergoterapi ve Duyu Bütünleme Merkezi
Bölüm Hakkında
Bireylerin maksimum derecede bağımsız birey olmalarını amaçlayan ergoterapi kişiye özel uygulamalarda bulunur. 7 den 70 e bütün yaş grupları ile ilgilenir. Bireylerin kendini gerçekleştirme yönünde kendi öz bakım ve becerilerini sağlama yönünde aktivitelerde bulunur.
hastalık, yaralanma, doğum kusurları, engellilik veya gelişimsel gecikmenin etkileri ile yaşayan çocuklar için mümkün olan en fazla fonksiyonel bağımsızlığı teşvik etmek amacıyla anlamlı ve amaçlı aktiviteleri kullanmaktadır.
3 ay ila 15 yaş arasındaki çocuklara yönelik tedavi planlanmaktadır. Çocuk kliniğinin odak noktası, çocukların kendileri için anlamlı olan aktivitelerde daha büyük başarı elde etmelerini sağlamaktır. Bu, yeme veya giyinme gibi kişisel bakım görevlerinde artan bağımsızlığı da içerebilir, yaşa uygun sosyalizasyon becerileri ile oynama kabiliyetinin arttırılmasını da, daha okunaklı bir şekilde yazmayı öğrenmeyi de, sakin kalmayı öğrenme için stratejileri ve günlük yaşama adapte olmayı da içerir.
Ergoterapistler duyusal problemleri bulanan bireyler bir takım testler uyguladıktan sonra klinik değerlendirmeleri ile birlik bireylerin duyusal problemlerini belirler ve bu yönde diğer uzmanlık alanların aldığı bilgi ve aileden alınan bilgilerin analizi yapılarak geniş bir değerlendirme ile terapi programı belirlenir.
Bireylerin terapiye olan yakınlıkları(sosyalizasyon) ve bozukluğun şiddetinin ağırlığına göre haftada düzenli ritimlerde terapi süreci ilerletilir. Bozukluğun yüksek olduğu durumlarda yoğun bir terapi programı düzenlenirken iyileşmenin durumuna göre seans aralığı arttırılarak kontrol düzeyinde devam edilir.
Ergoterapi ve Duyu Bütünlemenin Kullanıldığı Hastalık Grupları;
- Duyu Bütünleme Bozukluğu
- Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)
- Otizm
- Serebral palsi
- Down Sendromu
- Gelişimsel gecikmeler
- İnce ve kaba motor fonksiyon bozukluğu
- Zihinsel Engeller
- Psiko sosyal bozukluklar gibi
Sağlık, yalnız hastalık ve sakatlığın olmayışı değil, bedenen, ruhen ve sosyal yönden tam bir iyilik halidir. Sağlığın bozukluğu durumunda bireyin maksimum derecede iyilik haline ulaşması yolunda birçok hastalık grubuyla çalışır.
Faaliyet atölyelerinin bulunduğu daha çok yetişkin bireylerin aktivite alanları olduğu terapi alanları bulunmaktadır. Bunlar; ebru atölyesi, el sanatları atölyesi, seramik atölyesi, resim atölyesi, spor salonu ve mutfak atölyesidir. Bu alanlarda uzmanımızla birlikte(ergoterapist) terapi süreçleri takip edilmektedir. 3 ay ile 15 yaş grubundaki pediatrik hasta grubuyla duyu bütünleme kliniğinde çocuk yaştaki hastalara hizmet verilmektedir. Çocuklarda ki duyusal problemleri, motor fonksiyonarını, dikkat dağınıklıkları, davranışsal problemleri, akademik problemleri gibi bir çok spesifik problemlerine yönelik çalışmalar uygulanmaktadır. Terapi alanı çocukların bir çok fonksiyonunu sergilemesi ya da kaçındığı durumları ya da daha iyi olduğu durumları ortaya çıkarmaları için ortam hazırlamaktadır.
Çocukların günlük yaşamda yaşadığı bütün problemlerde ergoterapi uygulanır. Bunlar küçük gibi görünen ama altında yatan diğer bozukluk durumlarına zemin hazırlayan yada ileriye yönelik yaşanın büyümesi ile ortaya çıkabilecek durumları ele almaktadır. Bu yüzden bir uzman tarafında çocuğun problemi ele alınarak geniş bir analiz yapılır.
Örneğin; sakarlıkları ya da sürekli düşmeler yaşayan bir çocuğun motor hareketlerinde yada derinlik algısı dediğimiz duyusal problem yaşıyor olabilir? Banyo yapmaktan kaçınan ya da tokalaşmaktan hoşlanmayan çocuklarda duyusal problemleri olabilir. Bu gibi durumlarda durumun analizi bir uzman tarafından yapılmadığı zaman ilerleyen süreçte sosyal izolasyon dediğimiz sosyal çevreye katılım göstermekte zorluk yaşamaktadır. Bu durum çevresiyle iletişimlerini etkilediği gibi konuşma becerilerinin de zayıf kalmasına kendini ifade etmesini engellemektedir.
Örnekten anlaşıldığı üzere erken dönemde yaşanılan normalin dışında hareketler ve davranışlarda ergoterapiste görünerek durumu konusunda bilgi alınabilir ve ilerleyen durumda oluşabilecek problemlerin önüne geçilebilir.
Ergoterapi faaliyetleri bireylerin tedavilerini destekleyici ya da tamamlayıcı rol üstlenmektedir. Bu yüzden multidsipliner çalışma alanında bir çok uzmanlık alanıyla birlikte çalışmaktadır. Bunlar; Nöroloji, psikiyatri, psikoloji, dil konuşma terapisi, ortopedi, cerahi uzmanlıklar gibi alanlardır. Örneğin dil konuşma terapisi alması gereken bir çocuğun öncelikle kendini kontrol edebiliyor ve terapiye verimli bir şekilde katılım sağlaması gerekmektedir. Yerinde durmayan kontrolünü sadece yardımcı bir bireye sahip olan bireylerde duyu bütünleme terapisi uygulandıktan sonra bazı komutları alması, sakin kalabilmesi sağlanması ile birlikte dil konuşma terapisine devam ederek birlikte çalışılması durumunda daha hızlı ve daha çok verimli sonuç alınabilmektedir.
Hastanemizde birçok uzmanlığın birlikte olması ile birlikte uzmanlık alanlarının birbiri ile iletişiminin yüksek olmasından dolayı daha hızlı ve verimli sonuçlar alınabilmekte ayrıca en iyi şekilde takip edilebilmektedir. Beyin görüntüleme takniklerinin ileri düzeyde olduğu hastanemizde kanıta dayalı ve sistematik gelişimlerinin takibini psikiyatri ve nöroloji servisinin yardımıyla daha ileri uygulamalar uygulanabilmektedir.
- Ergoterapi değerlendirmesi
- Yerinde ergonomik değerlendirme ve danışma
- Günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirme becerisini arttırmak için özel tedavi programları
- Uyarlamalı ekipman önerileri ve eğitimi
- Aile üyeleri ve danışan bakım verenler için rehberlik
Hastanemizde; danışanların patolojilerini azaltmak, sağlıklarını sürdürebilmeleri ve sosyalleşmeleri için yardımcı olmak, özgüvenlerini, çeşitli becerilerini ve yeteneklerini geliştirmelerini sağlamak, bu becerileri ve yeteneklerini günlük hayatta da kullanabilmeleri için teşvik etmek, boş zamanlarını verimli bir şekilde değerlendirmelerinin yaşam kalitesini arttıracağı ile ilgili bilinç kazanmalarını sağlamak amacıyla müzik, resim, el sanatları, seramik, spor, mutfak ve ebru sanatını içeren rekreasonel ergoterapi aktiviteleri yürütülmektedir.
Kişiler zihinsel ve fiziksel olarak bir işle meşgul olduklarında, tüm dikkatlerini yaptıkları işe verdiklerinde doğal olarak bir rahatlama yaşarlar, o an’ı yaşarlar, bu nedenle serbest zamanların değişik etkinliklerle değerlendirilmesi önemlidir. Sanatsal etkinlikler ve spor aktiviteleri bir iletişim aracı olarak da kullanılmakta ve çoğu zaman sonuç; stresten gerginlikten uzaklaşma, arınma ve yenilenme duygusu olmaktadır.
Müzik, resim ve ebru sanatı ile yapılan terapilerde yaratıcılık desteklenmektedir çünkü; yaratıcılık sorunları çözme ve yeni düşünceler yaratma yeteneğidir, başkalarıyla aynı şeye bakmak ancak farklı bir şey görmek ve yeni bir ürün ortaya koymaktır, Soru sorabilen, cesur davranabilen, farklı düşünmeyi seven, sorunları çözmede farklı teknikler kullanabilen ve hayal gücü yüksek olanlar daha yaratıcıdırlar. Bu nedenlerden dolayı yaratıcılık, sorunlarla dolu karmaşık toplumlarda önemlidir.
İnsanlar, sanatla beslenemezlerse kendilerini geliştiremezler. Sanat, insanın ve doğanın karşılıklı etkileşiminin bir aşamasıdır. Bu, toplumsal bir karakter taşır. Sanat, yaşamı insanileştiren bir olgudur. Kişiliğin sınırlarını oluşturmada ve güçlendirmede, iç yaşantılar ve dış gerçeklik arasındaki bağlantıları kurmada sanat kullanılabilir. Hastaların sorunlarını resim yoluyla dışa yansıtmalarına imkan tanımak, resimleri hakkında konuşup rahatlamalarını sağlamak terapi yöntemlerinden biridir.
İlgi alanımız müzik, resim, spor, dans, fotoğraf çekmek, seramik, maket yapımı, kitap okumak, bahçe işleri, şiir, hikaye yazmak, yemek yapmak, dikiş dikmek, el işleri, olabilir, bu uğraşlar günlük işlerden, koşuşturmalardan uzaklaşmamızı, kendimiz için bir şeyler yapmamızı, günün yorgunluğunu, gerginliğini gidermemiz için mola vermemizi sağlar.
Duyusal sistemler beyin ve vücudun bilgi kapılarıdır. Duyularımız çevremizdeki dünyayı öğrenmeyi mümkün kılmaktadır. Beyin, olaylara cevap vermek, dikkat etmek, öğrenmek, öğretmek, planlamak ve organize etmek için vücuttan ve çevreye ait çeşitli duyu bilgisini anlamalıdır. Bu işleme "duyusal entegrasyon" denir.
Çoğu kimseler için, duyusal entegrasyon normal çocukluk faaliyetleri yoluyla doğal olarak gelişir. Bazı insanlar için, duyusal entegrasyon, bir çocuğun çevreye ve çevrelerindeki diğer insanlara nasıl karşılık verdiğini ve etkileşimde bulunduğunu iddia ederek, gerektiği kadar verimli bir şekilde gelişmez.
Örneğin, bazı insanlar ses kaynaklarını net bir şekilde göremiyorsa iyi duyamazlar. Diğer durumlarda, bir tren gibi hareket eden bir şey görmek insanların hareket ettiklerini hissettirir.
Duyusal bilgileri işleme konusunda zorluk çeken çocuklar:
- Kıpır kıpır,
- Yeni motor becerilerini öğrenmekte yavaş olur,
- Giysilere karşı hassas olur,
- "Akıllı ama tembel" olarak tanımlanmalıdır.
- Etkili Müdahale Yaratmak,
Pediatri alanında çalışan ergoterapistlerin, bir çocuğun yeni becerilerini daha kolay öğrenmelerine yardımcı olan altta yatan duyu ve motor temele hitap etmek için tedavi sırasında duyusal entegrasyon bilgilerini kullanmaktadır. Yaklaşımımız her çocuğa ve ailenin işlevsel ihtiyaçlarına göre bireyselleştirilmiştir. Çocukların güç ve zorluklarıyla ilgili gözlemlerini açıklıyor, böylece aile üyeleri çocuğun duyusal girdi işleyen güçlüklerinin günlük yaşamdaki faaliyetleri nasıl etkilediğini ortaya çıkartıp, bireye özgü tedavi planı oluşturuluyor.
Ebeveynler ve terapistler birlikte çalıştıklarında, her biri her bir çocuğun daha iyi anlaşılmasına ve daha etkili müdahaleye yol açan yeni anlayışlar kazanımlar sağlanıp, günlük hayata adaptasyonu ile tedavi süreci etkinliğini sürdürüyor.
Duyu Bütünleme Bozukluğu (SID, duyusal işleme bozukluğu olarak da adlandırılır), beş klasik duyudan (görme, işitsel, dokunma, koku alma ve tatma) veya hareket hissi (vestibüler sistem) ve / veya konumsal duyu (proprioception) duyu durumundan bilgi işleme zorluklarına neden olan nörolojik bir bozukluktur. SID olanlar için duyusal bilgiler normal olarak alınır, ancak anormal olarak algılanır. Bu, körlük veya sağırlık ile aynı şey değildir. Çünkü bu bozuklukların aksine, duyusal bilgiler SID'li insanlar tarafından algılanır, ancak bilgi, beyin tarafından alışılmadık, sıkıntıya ya da karışıklığa neden olan bir şekilde analiz etme eğilimindedir.
SID tek başına bir bozukluk olabilir, ancak Otizm Spektrum Bozuklukları, disleksi (okuma güçlüğü), gelişimsel dispraksi (hareket planlama bozukluğu), konuşma gecikmeleri ve diğerleri gibi diğer nörolojik koşulların bir özelliği olabilir.
Bu durum genellikle ergoterapist tarafından teşhis edilir. Gelişimsel pediyatristler, pediatrik nörologlar gibi uzman doktorlardan tanı alınır.
Duyusal İşleme Bozukluğu, bu bozukluğun her biçimini içeren üç ana tanı grubu olan evrensel bir şemsiye terimi olarak kullanılmaktadır:
Tip I - Duyu Modülasyon Bozukluğu,
Tip II - Duyusal Temelli Motor Bozukluğu,
Tip III - Duyusal Ayrım Bozukluğu,
Tip I - Duyusal Modülasyon Bozukluğu (SMD): Duyusal uyarılara aşırı veya düşük derecede yanıt vermek veya duyusal uyarıyı aramak. Bu grup, korku ve / veya endişe yaratan patern, negatif ve/ veya inatçı davranışlar, kendine absorbe davranışlar getirmekte bağlanma ya da yaratıcı ya da aktif olarak duygulanma arayışında zorlanmayı içerebilir.
Tip II - Duyusal Temelli Motor Bozukluğu (SBMD): Duyusal bilgilerin hatalı işlenmesi sonucu düzensiz olan motor çıktısını gösterir.
Tip III - Duyusal Ayrım Bozukluğu (SDD): Duyusal ayrım ya da postürel kontrol zorlukları ve / veya dispraksi (hareket planlama bozukluğu) dikkatsizlik, düzensizlik, kötü okul performansında görülür.
Duyusal bütünleme bozuklukları, özelliklerine ve yoğunluğuna göre bireyler arasında değişir. Bazıları hafif derecede rahatsız, rahatsızlıklar çok az fark edilirken, diğerleri aşırı derecede rahatsız, günlük işlerlikle ilgili sorunlar yaşıyor olabilir. Ergoterapi seansları bir çocuğun çeşitli duyusal deneyimleri tolere etme yeteneğini arttırmaya odaklanırken, hem faaliyetler hem de çevre, çocuğa "doğru" bir uyum için değerlendirilmelidir. Ebeveynler, oyunların çocuğun gelişiminin önemli bir parçası olduğunu fark ederek çocuğa yardımcı olabilirler. Terapi, bir ergoterapistle çalışmayı içerir ve çocuğa vestibüler, propriyoseptif ve dokunsal uyarı sağlayan faaliyetlerde bulunulur. Terapi çocuğun gelişim için özel ihtiyaçlarını karşılamak üzere bireyselleştirilir. Amaç odaklı aktivite esnasında otomatik duyu süreçlerine vurgu yapılır. Çocuklar, parmak boyama, Play-Doh modelleme kili kullanımı, salınım, pirinç veya su kutularında oynama, tırmanma vb. gibi aktiviteleri de içeren oyun oynayarak terapiye bağlanmaktadır.
Duyu Bütünleme Terapisi dört temel prensibe dayanır:
1) Sadece Doğru Mücadele (çocuk, eğlenceli aktivitelerle sunulan zorlukları başarıyla yerine getirmelidir)
2) Adaptif Tepki (çocuk, davranışlarını, sunulan zorluklara yanıt olarak yeni ve kullanışlı stratejilerle uyarlamaktadır)
3) Aktif Katılım (etkinlik eğlenceli olduğu için çocuk katılmak isteyecektir)
4) Çocuğa Yönelik (çocuğun tercihleri oturumda terapötik deneyimleri başlatmak için kullanılır).
Daha düşük duyarlığı olan çocuklar (az duyarlılık/hiposensitivity), bir fırça ile okşama, titreşimler veya sürtme gibi güçlü hislere maruz kalabilir. Oyun, hamur veya parmak boyama gibi duyuları harekete geçirmek için bir dizi materyal içerebilir.
Daha yüksek duyarlılığı olan çocuklar (aşırı duyarlılık/hipersensitivity) az aydınlatılmış bir odada sessiz müzik ve yumuşak sallanmalar gibi sakin aktivitelere maruz kalabilirler. Tedaviler ve ödüller, çocukları normalde kaçınacakları aktivitelere tolere etmeye teşvik etmek için kullanılabilir.
Otizmde “Duyu Bütünleme” Tedavisi
Otizmde görülen belirtiler arasında duyusal problemler belirgindir. Duyusal problemler bireyin çevre ile uyumunu azaltmakta yerinde davranışları sergilemesine engel olmaktadır. Bireyin hayata olan adaptasyonunu azaltmakta, günlük yaşam becerileri göstermesinde engel olmakta, akademik öğrenim sağlamasını güçleştirmekte ve öz bakımını yapmakta problemler yaşatmaktadır. Duyu bütünleme tedavisinin bütünleyici yaklaşımı ile birlikte bireyin davranışlarında düzelme kaydedilmekte ve öz benliğinin oluşumunu, kontrolünü sağlamaya yardımcı olabilmektedir. Belirtilen problemlerinin minimum seviyeye inmesi konusunda tedavi desteği sağlamaktadır. Detaylı bilgi için: https://cdn.npistanbul.com/otizmde-duyu-butunleme-tedavisi sayfamızı ziyaret ediniz.