Tiroid nodülü, tiroid dokusu içerisinde farklı yapıda ve çeşitli boyutlarda gelişme gösterebilen anormal kitleler ya da yumrulardır. Nodüllerin büyük bölümü zararsız olduğu gibi iyi huylu kitlelerdir. Nodüller genellikle bir semptom veya belirti göstermezler ve fark edilmeleri için 2 cm bir çapa ulaşmaları gerekmektedir. Nodüller, farklı hastalıklardan kaynaklı da gelişme gösterebildiği gibi tek başlarına da bir sorun olabilirler. Tedavisi nodülün türüne bağlı olarak yapılmaktadır.
Nodüllerin yüzde 5 ve 10 oranında kanser riski taşıdığı bilinmektedir. Bu orana bağlı olarak iyi huylu nodüllerden ayırt edilmeleri için ultrason ve farklı teşhis yöntemiyle görüntülenmeleri gerekir. Değerlendirme sonucunda altta farklı nedenler bulunmuyorsa tedavi planlaması yapılır.
Tiroid Nodülleri Neden Oluşur?
Tiroid nodülleri nedenleri arasında iyot eksikliği en önemli etmen olarak yer alır. Coğrafi koşullara bağlı olarak iyot eksikliği fazla olan bölgelerde yaşayan kişilerde görülme sıklığı da fazladır. Sık karşılaşılan tiroid bezi hastalıklarının başında gelir ve yaygın olarak görülür.
İyot eksikliğinin yanı sıra doğal guatrojenleri gibi bazı çevresel faktörler de gelişmesinde etkilidir. Ayrıca aileden de kişiye geçebilen bir durumdur. Bu nedenle genetik faktörler de oluşumunda etkilidir.
Tiroid Nodül Belirtileri Nelerdir?
Çoğu tiroid nodülü semptom ve belirtilere neden olmazken, bazı nodüllerin büyüklüğüne bağlı olarak belirti gösterme şansı vardır.
- Yutma veya nefes almada sorun yaşama ve güçlük çekme
- Ses kısıklığı veya ses değişiklikleri
- Boyun bölümünün ön kısmında ağrı ve rahatsızlık hissi
- Tiroid bezinde büyüme (guatr)
Tiroid Nodülünün Çeşitleri Nelerdir?
Tiroid bezi içerisinde gelişme gösteren nodüller yapılarına göre üç ana başlık altında sınıflandırılabilir Bunlar;
- Katı nodüller (solid)
- Yarı katı ve yarı sıvı karışık nodüller (semi-solid)
- Sıvı (kistik) nodüller, basit tiroid kistleri
Nodüllerde Kanser Şüphesinin Arttığı Durumlar
Bazı durumlarda kanser ihtimali artmaktadır. Nodüllerin boyutunda hızlı bir artış, boyun kısmında bulunan lenf düğümlerinde şişlik, çevre dokulara yapışan ve çok sert olan nodül bulunması ve hastanın sesinde kısılma ya da kalınlaşma gibi durumlarda kanser şüphesi artabilir.
Tiroid kanser riskinin arttığı durumlar ise; radyasyona maruz kalma, boyun bölgesine radyoterapi uygulaması, ailede tiroid kanserinin bulunması gibi durumlarda risk durumu artabilir. Ayrıca 20 yaş altı ve 70 yaş üstü kişiler de risk faktörü olarak görülür.
Tiroid Nodülleri Teşhisi
Tiroid nodülleri teşhisi, uzman doktorlar tarafından yapılmaktadır. Tanı konması için hastanın tıbbi öyküsü detaylıca öğrenilir ve uzman tarafından fiziki muayene uygulanır. Gerekli görülmesi halinde bazı kan testleri yapılır.
Uzman doktor teşhis sürecinde görüntüleme tekniklerinde faydalanabilir. Nodüller neredeyse çoğu durumda iyi huylu da olsa kanser olma ihtimalini taşır. Bu nedenle her zaman için bir kontrol ve değerlendirme yapılmalıdır. Test ve tetkikler şunlardır:
Tiroid Kan Testi
Kandaki tiroid hormon seviyesini belirlemek için yapılan bir testtir. Nodüllerin olması halinde hormon seviyelerinde bir farklılık görülmeyebilir. Ancak bazı durumlarda anormal sonuçlar ile karşılaşılabilir ve tiroid hastalığına işaret edebilir.
Tiroid Ultrasonu
Tiroid bezini görüntülemek için kullanılan bir testtir. Nodüllerin katı mı yoksa sıvı dolu bir kist mi olduğunu belirlemek için yapılır. Nodüllerin büyüme gösterip göstermediğini kontrol etmede fayda sağlar. Ayrıca bazı durumlarda uzmanlar ince iğne biyopsisi sırasında iğnenin yerleştirilmesine rehberlik etmek için ultrason kullanırlar.
İnce İğne Biyopsisi
Nodüllerden hücre örneği almak için ince bir iğne kullanılır. Değerlendirilmek üzere laboratuvara gönderilerek incelenir. Genellikle iyi huylu olan nodüllerin herhangi bir kanser riski taşımadığını belirlemek için bu test tekrarlanabilir.
Tiroid Nodülleri Tedavisi
Nodüllerin içerisinde doku dolu olanlar, sıvı dolu olanlara oranla, hormon üretimi yapmayanlar da üretenlere oranla daha fazla kanser riski taşırlar. Nodüllerin büyümesi, ağrılı seyretmesi ve sert olması kanser riskini artırır.
Hasta yutkunma sırasında güçlük, ses kısıklığı gibi şikayetler yaşayabilir. İnce iğne biyopsisi sonucuna bağlı olarak kanser ya da kanser ihtimali olan nodüllere cerrahi müdahale yapılması gerekir.
Biyopsi sonucu iyi çıkan nodüllerin ise tekrardan incelenmesi ve izlenmeye devam edilmesi önemlidir. Nodüllerde büyüme gözlemlendiği sırada cerrahi müdahale yapılması gerekebilir.
Sıcak nodüller çoğunlukla kötü huylu olmadığından iğne biyopsisi yapılmaz. Bu durumda radyoaktif iyot uygulaması yapılarak tedavi edilebilir. Ancak 2 cm ya da daha büyük bir durumdaysa veya çok fazla sayıda sıcak nodül yer alıyorsa ameliyat yapılabilir.
Kitlenin bulunması sonucunda nefes borusunda baskı yaşanabilir ve bu durumda ameliyat ile alınması önerilebilir. Tiroid hormon seviyesi normal olan kişiye cerrahi müdahale anında yapılabilir. Ancak büyüme durumunda ve hormon üretiminin fazla olması durumunda ilaç tedavisi uygulanır. Hormon seviyeleri normale geldiği durumlarda cerrahi işlem yapılabilir.
