İnme tedavisi, inmenin tipine bağlı olarak değişmektedir. İlaçların yanı sıra fiziksel ve zihinsel tedavi programlarının da uygulanması gerekmektedir.
İnmenin tedavisi var mıdır?
İnmenin tedavisi, inmenin hangi tipi olduğuna bağlı olarak tedavisi vardır. Eğer damar tıkanıklığı şeklindeyse ilk önce, erken dönemdeki damar tıkanıklığını iyileştirici tedaviler uygulanmaktadır. Bu erken dönem tedavi ilk 4-6 saat içerisinde damar içine verilen bir pıhtı çözücü ile veya anjio ile girilerek tıkalı damarın pıhtı çözücü ilaçla açılması şeklinde de olabilir. Erken dönem tedavi acildir ve belli bir zaman penceresi içinde uygulanabilmektedir. Bu nedenle kişilerin feci tanımak için uyanık olmaları gerekmektedir. İkinci tedavi yaklaşımı ise ikincil korunma denen tedavidir. Damar tıkanıklığı ise uygun bir kan sulandırıcı daha sonra felç riskini azaltmak için kullanılabilmektedir.
Beyin kanamalarında ise kanamanın bir damarsal sebebi var ile ameliyat veya anjio ile girişim gerekebilmektedir. Her iki durumda da kişide felce neden olan risk faktörleri tespit edilip, her bir risk faktörü düzeltilir.
Kullanılan İlaçlar Hangileridir?
İnme tedavisi, inme geçirmemiş birinde başlanan tedavinin ismi birincil koruma veya primer profilaksidir. Burada hekim hastaya gerekirse; ağızdan kan sulandırıcı, tansiyon ilacı veya kolesterol ilacı gibi koruyucu ilaçlar başlayarak hastayı korumaya alır. İnme geçirmiş birine erken dönem damardan kan sulandırıcı verilebileceği gibi geç dönemde de çeşitli kan sulandırıcılar ve destek tedavileri verilmektedir.
İnme tedavisinin basamakları nelerdir?
İnme tedavisi primer profilaksi, inmenin acil tedavisi ve de inme sonrası tedavisi ile sekonder profilaksi dediğimiz inmenin tekrar etmemesi için yapılan tedavilerden oluşur. Primer profilaksi dediğimiz tedavi aslında önlem tedavisi demektir ve henüz inme olmadan tedavinin başlanması demektir. Burda daha önce bahsedilen risk faktörlerinin araştırılması ve bu risk faktörlerini tek tek tedai ederek inme riskini mümkün olduğu en aza indirmektir. Acil inme tedavisi acil şartlarda ve mümkün olan en kısa sürede yapılmalıdır, bu tedavi damardan verilen kan sulandırıcılar ve inme merkezlerinde yapılmak üzere pıhtının mekanik şartlarla alınmasından oluşmaktadır. Acil tedavi bittikten sonra hasta ya yoğun bakımda yada nöroloji servisinde takip edilir. Burdaki amaç hastayı stabilize etmektir yani dengede tutmaktır. Yatış esnasında hasta yakından izlenir. Servisteki takibin amacı hastanın genel durumunu izlemek, tansiyon ve diğer vital bulguların takip edilmesi, beslenmesini sağlamak, dahili problemleri varsa tedavi edilmesidir. Bu esnada inmenin sebebi ve nerden kaynaklandığı konusunda araştırmalar sonucunda sekonder profilaksi dediğimiz, inmenin tekrar etmemesi için tedaviler düzenlenir.
NPİSTANBUL Hastanesinde inme tedavisi nasıl yapılır?
NPİSTANBUL Hastanesinde yukarda yazılan işlemler tecrübeli bir ekip eşliğinde multidispliner yaklaşım yapılır. Ekipte nöroloji uzmanı, dahiliye uzmanı, kardiyoloji uzmanı, fizik tedavi uzmanı, fiyoterapist, konuşma terapisti, yutma terapisti ve gerekli durumlarda diğer uzmanlık dallarından doktorlar bulunmaktadır. Burdaki amaç farkli uzman görüşerinin tek çatıda toplanması ve hastaya tanı ve tedavi konusunda fikir birliği (konsey değerlendirilmesi) sağlanarak hastaya en yüksek faydayı sağlamaktır.
İnme Tedavisinde TMU uygulaması:
Manyetik enerji yöntemi ile beynin çeşitli bölgelerinin uyarılması veya baskılanması amacıyla kullanılabilir.
İnme Tedavisinde TMU Neden Kullanılır?
İnme Tedavisinde TMU bilindiği gibi inme beynin kanlanmasında oluşan ani bir bozukluk anlamına gelir. Beynin bir bölgesine kan gitmez veya bir kanama sonucunda beyin dokusunun beslenmesi bozulur. Bu durumda genelde vücudun karşı yarısında güçsüzlük görülür. Aynı zamanda beceri kaybı ve spastisite dediğiminiz katılık da ortaya çıkabilir. Güçsüzlük yanında konuşma bozukluğu da görülebilir. İnme ilk geliştiğinde mümkün olduğu kadar erken müdahale ile felç azaltılmaya çalışılır. Ancak birçok hastada ilk müdahaleye rağmen güçszlük ve sertlik kalabilmektedir. Bu durumda rehabilitasyon süreci devreye girer. Rehabilitasyon uzman fizyoterapistlerce yapılır ve ana amaçları eklem hareket inme tedavisinde açıklığını korumak, beyni uyararak yeniden çalışmasını kolaylaştırmak ve kas gücünü geri getirmektir. İnme Tedavisinde TMU, Fizyoterapi ile birlikte uygulanabilecek bir diğer tedavi yöntemidir. İnme tedavisinde TMU da en sık kullanılan yöntem beynin hasar gören değil ancak karşı tarafının baskılanmasıdır. Örnek vermek gerekirse sol beyni inme sonrası hasar görmüş bireyde TMU sağ beyne verilir. Böylece sağlam olan sağ beyin fonksiyonları baskılanır ve hasarlanmış olan sol beynin iyileşmesine olanak tanınır. Felçlerin yanında aynı yöntem inme sonrası gelişen konuşma bozukluklarının tedavisinde de inme tedavisinde TMU kullanılabilir.
Uzuv Güçsüzlüklerinde TMU
İnme ya da felç sonrası elde ve koldaki güçsüzlük önemli bir sorun olarak yüzde 20 kadar hastada kalabilmektedir. Uzun dönem fizik tedavi, eldeki kas güçsüzlüğü ve beraberinden olan kas kasılmasını (spastisite) gidermek için kullanılmaktaydı.
Son yıllarda gelişen beyin uyarım teknikleri ile dışarıdan beyne verilen tekrarlayıcı manyetik uyarımın, beyinde hasarlı alanın bir şekilde yapısal ve işlevsel değişimine neden olarak, el güçsüzlüğünü önemli oranda azalttığı gösterilmiştir. Bu amaçla, fizik tedavi ile beraber, hasarlı beyin bölgesi veya beynin karşı sağlan bölgesi kafa dışından manyetik uyarılarak yapısal ve ardından da işlevsel iyileşmesi sağlanabilmekte ve bunun da hastaya nihai yararı el-kol kas gücünde iyileşme olarak yansımaktadır. Tekrarlı manyetik uyarım tipi (sık aralıklı uyarım, az aralıklı uyarım) felçten sonra geçen zaman ve hastanın bulgularına göre değişmektedir.
Uzuv Kasılmalarında (spastisite) TMU
Uzuv güçsüzlüklerinde olduğu gibi felç sonrası, hatta felçten aylarca sonra spastisite denilen kas kasılması ortaya çıkabilmektedir. Özellikle uzuvda güçsüzlükle beraber olması, hareketlere direnç oluşturarak günlük yaşamdaki işlevi zorlaştırmaktadır. Spastisitenin azaltılması için de tekrarlayıcı manyetik beyin uyarımı yarar sağlayabilmektedir. Özellikle fizik tedavi ile birlikte uygulanan tekrarlayıcı manyetik beyin uyarımı uzuv güçsüzlüğünde iyileşme açısından yarar sağlarken aynı zamanda el-kol kas sertliğini de azaltarak, günlük yaşamda el-kol kullanımını kolaylaştırmaktadır.
Afazik Konuşma Bozukluklarında TMU
Özellikle sağ yanda güçsüzlüklerle birlikte, inme/felç sonrası afazi denilen konuşma bozuklukları sıklıkla ortaya çıkabilmektedir. Afaziler beyindeki damar tıkanıklığının yerleşiminin alanına göre, anlama, ifade bozukluğu veya hem anlama hem de ifade bozukluğu şeklinde olabilmektedir.
Günlük yaşamı ciddi sınırlayan ve iletişim problemlerine neden olan bir sekel olmasına rağmen manyetik uyarımın yararı umut vericidir. Felçlere bağlı afazilerde hem erken hem de kronik-geç dönemde (yıllar sonra) uygulanan tekrarlayıcı beyin manyetik uyarımının, dilsel bozukluklarda olumlu etkisinin olduğu, kelime çıktısını arttırdığı ve anlamayı iyileştirdiği gösterilmiştir. Özellikle manyetik beyin uyarımının dil ve konuşma bozuklukları rehabilitasyonu ile birlikte uygulanması etkinliğini arttırmaktadır.
Yutma Bozukluklarında TMU
Felçlerden sonra ısrar eden yutma bozuklukları nadir ortaya çıksa da, bazı felçlerde ısrar edebilmekte ve kişinin yaşamını ciddi şekilde etkileyen bir işlev kaybı olarak sıkıntı verebilmektedir. Bunun yanında akciğer sorunlarına da neden olabilmesi açısından önem arz etmektedir. Hastaya yutma rehabilitasyonu yapılması ve yutma tekniklerinin öğretilmesi yarar sağlayabilmekle beraber, son yıllarda uygulanmaya başlanan tekrarlayıcı manyetik beyin uyarımının yutma bozukluğunda anlamlı iyileşme sağladığı gösterilmiştir.
Daha detaylı bilgi için: https://cdn.npistanbul.com/yutma-bozukluklari
İnme Tedavisinde TMU Yeterli Midir?
Şu an tıp literatüründe inme sonrasında İnme Tedavisinde TMU kullanımın etkinliğini araştıran ve olumlu sonuçlar bildiren birçok çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmalardan alınan olumlu çalışmalar inme tedavisinde TMU ‘nun inmeli hastalarda rahatlıkla kullanılabileceğini düşündürmektedir.
İnme Tedavisinde TMU Güvenli Midir?
TMU’ nun en bildirilmiş en ağır yan etkisi epilepsi krizidir. Bu nedenle özellikle epilepsisi olan kişilerde dikkatli kullanılmalıdır. Bunun dışında bilinen ciddi bir yan etkisi yoktur. İnme Tedavisinde TMU felçli hastalarda da rahatlıkla kullanılabilmektedir.
TMU‘nun Ne kadar Süreli Kullanılması Gerekir?
İnmenin akut dönemi yani ilk bir haftası geçtikten sonra TMU tedavisine başlanabilir. Bunun dışında inmesinin üzerinden uzun zaman geçmiş hastalarda da kullanılabilir. Genelde tedavi günlük verilir ve iki hafta sürer. Ancak bazı durumlardabu süre daha fazla fayda almak için uzatılabilir.