Çocuklarda Dil ve Konuşma Terapisi

Dil nedir?

Düşüncelerimizi, isteklerimizi ve gereksinimlerimizi iletebilmek için öğrendiğimiz koddur. Okumak, yazmak, konuşmak ve jestler dilin biçimleridir.

Dil kodunu ne oluşturur?

Dil bir dizi kurallardan oluşur:

Sesler, heceler ya da vücut hareketlerinden sözcük ya da işaret yaratmak
Kök sözcüklerin anlamlarını geliştirmek (kız+lar=kızlar gibi)
Sözcükleri bir araya getirmek (dilin grameri)
Sözcüklere anlam yüklemek
Sohbet etmek, öykü anlatmak ve farklı dinleyici, amaç ve durumlarda dilin farklı biçimlerini kullanmak

Konuşma nedir?

Konuşma, dilin sese dönüşmüş biçimidir.

Çocuklar dil kurallarını nasıl öğrenirler?

Çocuklar dili ve konuşmayı, çevrelerinde konuşulan dili dinleyerek ve işittiklerini uygulayarak öğrenirler. Bu yol, dil kodunun kurallarını edinmelerini sağlar. Dil bir defada öğrenilmez, zaman içinde yerleşir, edinilir.

Aileler, çocuklarına konuşmayı öğrenmeleri için nasıl yardım edebilir?

Çocukla konuşarak, kitap okuyarak. Çocuktan konuşmasını isteyerek değil, çocuğu konuşmaya teşvik ederek ve konuşmayı eğlence haline getirerek.

Çocuk dili ve konuşması hangi yaşlarda nasıldır?

Farklı yaşlarda farklı davranışlar beklenir. Örneğin, 1 yaşında çocuk bir-iki kelime kullanmalı, basit istekleri takip edebilmeli (“buraya gel” gibi ), basit soruları anlayabilmelidir (“ayakkabıların nerede?”gibi). 2-3 yaşlarında, iki ya da üç kelimelik cümleleri konuşurken veya bir şeyler sorarken dilini kullanmalı ve iki isteği aynı anda yerine getirebilmelidir (“topunu getir ve masanın üstüne koy” gibi). Ayrıca çocuğun konuşması hem aileye hem de onu tanımayanlara anlaşılır olmalıdır. Her çocuğun kendine özgü gelişimi vardır.

Çocuğumun konuşma sorunu hakkında ne zaman profesyonel bir yardım almalıyım?

Kaygı duymaya başladığınız zaman. Gecikmeyin. Hiçbir çocuk yardım almak için küçük değildir. Eğer bir sorun varsa, erken müdahale önemlidir. Eğer sorun yoksa içiniz rahat eder.

İşitme sorunları dil ve konuşmayı etkiler mi?

Evet. Özellikle yaşamın ilk yılı, dil ve konuşma öğrenilmesi için önemlidir. Hafif işitme kayıpları bile çevrelerindeki dil ve konuşma girdilerini kaçırmalarına sebep olabilir ve önemli gelişimsel gecikmelerle sonuçlanabilir. Bilhassa kulak enfeksiyonu, sık üşütme ve diğer üst solunum yolu enfeksiyonu ya da alerji durumları sık tekrarlanıyorsa, aileler, çocuklarını düzenli olarak odyoloğa götürerek işitme muayenesi yaptırmalıdır.

Dil özrüne sebep olan fiziksel nedenler var mıdır?

Vardır, ancak dil özrü, herhangi bilinen bir fiziksel neden olmaksızın da gözlenir.

Diğer nedenler nelerdir?

Bazen çocuklar dilin kurallarını öğrenebilmek için yeterli dil girdisine maruz kalmayabilirler. Çocuk konuşmaya ihtiyaç duymayabilir çünkü aileler konuşmadan ziyade, çocuğun işaretlerine ve jestlerine hemen karşılık verirler. Ayrıca birçok dil özrünün tanımlanabilen bir nedeni yoktur.