PBQ- S Kişilik İnanç Ölçeği Kısa Form

Beck ve Beck tarafından kişiliğin işlevsel olmayan çeşitli inançları da içeren bilişsel boyutunu değerlendirmek amacıyla (Beck ve Beck 1991) geliştirilmiş bireyin kendi kendine doldurduğu değerlendirme ölçeğidir. PBQ 1991 yılında geliştirildikten sonra bilişsel terapi yapılan merkezlerde klinik amaçla ve araştırma amaçlı olarak kullanılmıştır.

PBQ orjinal formunun ayırt edici özelliği yüksek olan maddelerini seçerek 65 maddeden oluşan PBQ-SF'yi (Kişilik inanç ölçeği- kısa formu) geliştirmişlerdir. PBQ-kısa formu geliştirme çalışması iki aşamalı yapılmış birinci aşamada; ayaktan takibi yapılan psikiyatrik rahatsızlığı olan hastaların PBQ'ları değerlendirilmiştir. Her bir kişilik bozukluğu için oluşturulmuş 14 sorudan en yüksek puana sahip 7 soru çekilerek PBQ kısa form oluşturulmuştur.

İkinci aşamada; oluşturulmuş PBQ-kısa form psikiyatrik rahatsızlığı olan yeni bir örneklem grubuna uygulanmıştır. PBQ-kısa formunun iç tutarlılığı 0.81 ile 0.92 arasında bulunmuştur. Böylelikle kişiliği değerlendirmede güvenilir ve pratik bir ölçek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. (Butler ve ark. 2007).

Kişilik inanç Ölçeği- kısa Türkçe formu: KİÖ-KTF:

Kişinin kendisi, diğer insanlar ve dünyayla ilgili temel inançlarını belirlemeye dönük ifadelerden oluşmaktadır. Ölçek formundaki her soru DSM'deki her bir kişilik bozukluğuna karşılık gelen çekingen, bağımlı, pasif-agresif, obsesif-kompülsif, antisosyal, narsisistik, histriyonik, şizoid ve paranoid tutumlar ve inançlarla ilgilidir. Dokuz kişilik tipine ait toplam 65 madde içerir. Denekler her bir maddedeki ifadeleri okuduktan sonra bunun kendilerine ne kadar uyduğunu sıfır (hiç inanmıyorum) ile dört (tamamıyla inanıyorum) arasında işaretlerler. Ölçek kişilik bozukluğu olan bireylerin hem değerlendirilmesinde hem de tedavisinde kullanılabilecek niteliktedir. PBQ-SF'nin Türkçe’ye çevrilmesi ve çalışması için özgün ölçeğin yazarlarından izin alınmıştır. PBQ Türkçe kısa form, orijinal kısa ölçekte olduğu gibi, PBQ Türkçe uzun formdaki sorular arasından çekilerek oluşturulmuştur. Türkçe çeviri süreciyle ilgili uzun formun geçerlilik çalışmasına bakınız. (Türkçapar ve ark. 2007).