Kolon kanseri, kalın bağırsağın kolon kısmında oluşan, kanser türleri arasında en sık olarak rastlanan ve ileri yaşlarda görülen kanser türüdür.
Kalın bağırsak sindirim sisteminin anüsle bağlanan son bölümüdür. Kalın bağırsak kolon ve rektum adları verilen iki kısımdan oluşmaktadır. İnce bağırsaktan sonraki kalın bağırsağın ilk bölümü kolondur. Kolondan sonraki kısım rektumdur ve anüsle bağlanan kısım burasıdır. Kolon kanseri de kolon kısmında oluşmaktadır.
Kolon Kanseri Belirtileri
Kolon, bağırsağın hem sağ hem de sol tarafında bulunur. Sağ tarafında bulunan kolon daha dar olduğu için belirtilerle kendini daha çabuk belli eder. Fakat sol tarafta bulunan kolon daha geniştir bu yüzden erken teşhis edilmesi daha zordur.
Kolon kanseri belirtileri, kolon kanseri tanısı konulmasına yardımcı, çeşitli nedenlerden oluşabilen bağırsakta ortaya çıkan belirtilerdir.
- Kolon kanserinin en belirgin belirtileri uzun süreli kabızlık ve ishaldir
- Dışkıda kan görülmesi kolon kanserinin bir diğer belirtisidir
- Kabızlık ve ishal karında ağrı yapabilir ama bunun dışında da karında oluşan ağrılar
- Karna giren kramplar
- Bağırsakların tam boşalmamış hissi
- Kansızlık
- Kansızlığa bağlı halsizlik ve yorgunluk hissi
- Hangi sebepten olduğu açıklanamayan kilo kayıpları
Kolon kanseri belirtileri arasındadır.
Kolon, kalın bağırsağın sağ ve sol kısmında bulunur. Sağ kısımda bulunan kolon daha dar bir yapıya sahiptir bu yüzden belirtileri farklılık gösterir ve aynı zamanda erken tanı olasılığı daha yüksektir. Kalın bağırsağın sol kolon kısmı ise daha geniş bir yapıya sahiptir. Belirtilerle kendini hemen belli etmez. Bu yüzden tanısı zor konulur. Ve vücutta ilerlemeye devam edip ileri evrelere geçiş yapar. Sol kolon kanseri belirtileri kansızlık, halsizlik, yorgunluk gibi belirtilerdir.
Kolon Kanseri Evreleri
Kolon kanseri evreleri, kalın bağırsağın kolon kısmında oluşan kanserdir ve beş farklı evresi bulunmaktadır, evrelere göre belirtiler değişir.
Kolon kanserinin ne derece yayıldığını tespit edebilmek için kolon kanseri evrelendirilmiştir.
Kolon kanseri evreleri 5 tanedir. 0 dan başlayarak 4 e kadar gider.
1. Evre: Kolon kanseri evrelerinin en erken evresidir. Bu evrede teşhis edilen kanser erken teşhis edilmiş kanserdir. Bu evredeki kansere insitu karsinom denilir. Bu evredeki kanser için genellikle polipektomi yeterli olabilmektedir. Çok nadir olarak kalın bağırsağın herhangi bir bölümünün alınması söz konusu olabilir. Bu işleme de kolektomi denilmektedir. Bu evredeki kanser tedavisi için kemoterapi ya da radyoterapi gerekmez.
1. Evre: Kolon kanseri evrelerinin ilk evresidir. 1. Evrede kanser kalın bağırsağa tutunmuştur. Bu evredeki kanseri tedavi edebilmek için kalın bağırsağın bir kısmının alınması yani kolektomi yapılması gereklidir. Bu operasyonlar sırasında lenf bezleri de vücuttan alınır, bunun sebebi lenf dokularına kanser hücresinin yayılmasını engellemektir. 1. Evredeki kanser tedavisinde kemoterapi ya da radyoterapi gerekmez.
2. Evre: Kolon kanseri evrelerinin ikinci evresidir. 2. Evrede kanser kalın bağırsağın dış kısımlarına da yayılım gösterir fakat henüz lenf bezlerine yayılmamıştır. 2. Evredeki kanserde kalın bağırsaktaki kanserli hücrelerin çıkartılması ve aynı zamanda lenf bezlerinin de çıkartılması işlemine dayanır. Bu işleme kolektomi adı verilir. Genellikle kemoterapi uygulanması önerilir.
3. Evre: 3. Kolon kanseri evrelerinin üçüncü evresidir. 3. Evredeki kanser kalın bağırsak dışında lenf bezlerine de yayılmıştır. Kolektomi ile hem kalın bağırsağın kanserli bölümü hem de lenf bezleri alınır. 3. Evredeki kanser tedavisinde cerrahi operasyon dışında kemoterapi uygulanır. Çok nadiren radyoterapi uygulanması gerekebilir.
4. Evre: Kolon kanseri evrelerinin dördüncü evresidir. 4. Evre kanserin son evresidir. Bu evrede artık kanserli hücre kalın bağırsak ve lenf bezleri dışında yakınında ve uzağında bulunan diğer organlara da yayılmıştır. Bu evrede cerrahi operasyon yapılması hastayı tedavi etmekte işe yaramayacaktır. Kemoterapi ve radyoterapi ile kanserli hücrelerin küçültülmesi amaçlanır. Yeterince küçüldüğü düşünülen ve hastanın cevap verebildiği gözlemlenen hücreler operasyonla alınır. Fakat bazen kanserli hücreler kalın bağırsakta tıkanmalara ve delinmelere yol açabilir. Bu durumun tespit edilmesiyle kalın bağırsak dışarı ağızlaştırılır.
Kalın bağırsak kanserinin evresi ilerledikçe tedavi olasılığı düşmektedir. Ne kadar erken teşhis edilirse tedavide o kadar başarılı olunur.
Kolon Kanseri Nedenleri
- Genetik faktörler
- Yaş
- Daha önce kanser olmuş olmak
- Kimyasal maddelere maruz kalmak
- Polipler
- Kötü beslenme
- Sigara ve alkol kullanımı
- Bağırsak iltihapları
- Obezite
- İşlenmiş gıdaların aşırı tüketimi
Kolon kanseri oluşum nedenleri ve risk içeren faktörler arasındadır.
Kolon Kanseri Önlenebilir mi?
Kolon kanseri risk faktörleri taşınıyor ise kolon kanserinden korunmak ve önlemek mümkün olabilmektedir. Kolon kanseri belirtileri düzenli taramalar ve testlerle önlenebilir. Bunlar kan testleri ve kolonoskopidir. Risk faktörleri arasında ileri yaş vardır ve yaşı ilerleyen bireyler mutlaka kolonoskopi yaptırmalıdır. Bu sayede kolon kanseri önlenebilir.
Kolon Kanseri Tanısı
Kolon kanseri belirtileri gözlemlendiğinde mutlaka bir uzmandan yardım alınmalıdır. Çünkü kolon kanseri tehlikeli olabilmektedir. Ve kolon kanserinin erken teşhisi çok önemlidir. Bu kolon kanseri tedavisinin seyrini önemli ölçüde değiştirebilir. Kolon kanseri tanısı konulduktan sonra pozitif bir yaklaşım ile tedaviye başlanmalıdır. Bu iyileşmeyi olumlu yönde etkiler.
Kolon Kanserinden Korunulabilir Mi?
Kolon kanserinden korunmak elbette ki mümkün olabilmektedir. Kolon kanseri riski taşınıyor ise mutlaka düzenli taramalar yaptırılmalıdır. Böylelikle kolon kanserine yakalanma olasılığı çok aza indirilebilir. Sadece tarama yaptırmak yeterli değildir. Alışkanlıklarda değişiklikler yapılması da örneğin sigara alkol kullanım, kötü beslenme gibi alışkanlıklardan feragat edilmesi kolon kanseri yakalanma riskini azaltabilir. Düzenli aralıklarla yaptırılan kolonoskopi kolon kanserine yakalanma riskini azaltır.
Kolon Kanseri Tedavisi
Kolon kanseri tedavisinde erken teşhis çok önemlidir. Her hastalıkta olduğu gibi kolon kanseri de ilerlediği zaman tedavisi daha güç ve zaman alıcı olabilmektedir. Kolon kanserinin tedavisinde kanserin evresi ve kanserin nerede olduğuna dikkat edilmelidir. Gerekli taramalardan sonra tedavi planlanıp uygulanmaya başlanır. Kolon kanseri tedavisinde cerrahi operasyonlar laparoskopik ve robotik cerrahi yöntemlerinden biri kullanılarak yapılır. Kolon kanseri tedavisinde cerrahi operasyonlardan sonra kemoterapi ve radyoterapi uygulanır. Radyasyon tedavisi cerrahi operasyondan önce veya sonra uygulanabilir. Bu yöntemlerle kolon kanseri tedavi edilebilir.
