EGFR (CKD-EPI), tahmini glomerüler filtrasyon hızının veya glomerüllerin dakikada süzdüğü kan miktarının kısa adıdır. EGFR, böbrek fonksiyonlarını ölçmek veya mevcut böbrek hastalığının hangi aşamada olduğunu belirlenmesi için kullanılan testtir. Ayrıca böbrek hastalıklarının takibinde ve uygulanmakta olan tedavinin etki düzeyinin tespit edilmesinde bu ölçümlerden faydalanılır.
EGFR değeri üç ay boyunca 60'ın altında ve böbrek hasarında 60'ın üzerinde olmasına rağmen albumin düzeyi bozulduğunda kronik böbrek hastalıklarının varlığından söz edilebilir.
EGFR Testi Nasıl Yapılır?
EGFR testi, böbreklerin işlevinin araştırılması için yapılan hızlı bir tanı testi olarak adlandırılır. Ancak 18 yaş altında küçüklerde, hamilelerde, kas oranı yüksek olanlarda ya da obezite hastalarında EGFR değeri farklı olabileceğinden bu testin tek başına kullanımı uygun değildir.
Basit bir kan testidir ve koldaki damarlardan alınan belirli miktarda kan ile yapılabilir. Böbrek fonksiyonları hakkında uzmana önemli bilgiler verir. Anormal bir EGFR test sonucu hekim tarafından değerlendirilir. Kronik böbrek hastalığı şüphesi varsa teşhis için ileri araştırma ve farklı tanı testleri yapılabilir.
EGFR Normal Değeri Nedir?
EGFR değerleri yaşa, cinsiyete ve diğer faktörlere göre değişiklik gösterir. Yaşın ilerlemesi ile birlikte vücuttaki kas kütlesinde azalma meydana gelir ve bu da oranın doğal olarak düşmesine neden olur. 20'li yaşlardaki bir kişi için ortalama EGFR yaklaşık 116 mL/dak/1,73m2'dir. 60'lı yaşlardaki insanlar için 85 mL/dk/1,73m2'ye düşer. 60'tan yüksek bir EGFR, yüzde 60 böbrek fonksiyonuna sahip olunduğu anlamına gelir. Genel olarak, sayı ne kadar yüksek olursa, böbrek fonksiyonu o kadar iyi olur.
EGFR Yüksekliği Nedenleri
İdrar yollarının tıkanması sonucunda böbrekler idrar tutamaz ve şişer, bu nedenle böbrekler işlevini tam olarak yerine getiremeyip, atıkları dışarı atamaz hale gelirler. Bu gibi durumlarda da kreatinin yüksekliği başlamaktadır. Böbreklerde görev yapan ve kanı süzen Nefron adı verilen birçok yapı vardır. İltihaplandıklarında böbreklere zarar vermeye başlarlar ve böbrek yetmezliğine neden olurlar. Bu da yüksek EGFR nedenleri arasındadır.
Diyabeti olan hastalarda sık görülen bir komplikasyon olan nefropatinin takibinde EGFR'nin yüksek olması durumunda böbreklerin hasar gördüğü sonucuna varılabilir. Bu gibi durumlarda genellikle kreatinin değerlerinde artış meydana gelir. Bazı durumlarda gebelik, büyüme ve gelişme gibi nedenlere bağlı olarak GFR yüksekliği normal kabul edilebilir. Bu nedenle test sonuçlarında anormal bir GFR değeri görüldüğünde yüksek veya düşük fark etmeksizin sonuç hekime gösterilmeli ve hekimin görüşüne göre hareket edilmelidir.
EGFR Düşüklüğü Nedenleri
EGFR düşüklüğü nedenleri arasında böbrek hasarı önemli bir faktördür. Bu değerin düşmesinin en önemli nedeni böbreklerdeki hasardır. Bunu gösteren bazı göstergeler var. Bunlar; Halsizlik, kaşıntı, bulantı, kusma, tansiyon yükselmesi, vücutta su toplanması, cilt kuruluğu, konsantrasyon güçlüğü, idrar miktarında artış ve azalma, kansızlık ve buna bağlı olarak erken yorgunluk ve çarpıntı gibi tüm belirtiler böbreklerde hasara işaret edebilir. Bu durumlar düşük EGFR nedenleri arasındadır.