Beyin Kanaması Nedenleri ve Tedavisi
Beyin kanaması, beyni besleyen damarlardan birinin ya da bazılarının dışarı kan sızdırmasıyla, kanla beslenen bölümün işlevsiz olmasıdır. Bu durum birden meydana gelebilir ve genel olarak yüksek tansiyon hastalarında görülebilir. Beyin kanaması sonrası kişide felç, inme yaşanabilir.
Beyin Kanaması Belirtileri Nelerdir?
Beyin kanaması kendini kişide değişik şekillerde belli etmektedir. Beyin kanaması belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz;
- Kişide oluşan ani ve şiddetli baş ağrısı
- El ve kolların uyuşması ve karıncalanma hissi
- Görmede güçlük
- Konuşma ve yutkunma güçlüğü
- Bilinç kaybı
- Okuma ve yazma güçlüğü
- Fiziksel hareket kaybı
- Bulantı ve Kusma refleksi
- Koordinasyon sıkıntısı
- Bilincin yitirilmesi
- Bulantı ve kusma
- Baş dönmesi ve denge kaybı
- Vücudun sağ ya da sol kısmında kol ve bacakta güç kayıpları
- Duyu (görme, duyma) bozuklukları
- Bilinç bozuklukları
- Ense sertliği (boynu hareket ettirmede güçlük, sağa ya da sola çevirememe)
- Kulak çınlaması
- Kollarda ve bacaklarda karıncalanmalar ve uyuşmalar
Bayılma beyin kanaması belirtileri olabilir. Sıralanan bu belirtiler kişide beyin kanaması şüphesini arttırmaktadır. Bu belirtilerden bazıları başka şeylerden de kaynaklanabilmektedir. Beyin kanaması anevrizmanın beynin hangi bölümünde olduğuna bağlı belirtiler de gösterir. Öz damarlarına yakın bir yerde ise görmede bozukluk, göz kapağını kontrol edememe gibi belirtilerle kendini gösterir.
Bu kanam beyin sapına yakın bir yerdeyse beyin kanaması belirtileri mide bulantısı ve kusma isteği şeklinde olabilir. Bu belirtilerden bir ya da birkaç tanesi bir arada gözlemleniyorsa en kısa sürede acile başvurulmalıdır. Fakat beyin kanamasının her zaman belirti vermediği de bilinmelidir. Sıralanan bu belirtiler kişide beyin kanaması şüphesini arttırmaktadır. Bu belirtilerden bazıları başka şeylerden de kaynaklanabilmektedir.
Beyin Kanaması Nedenleri Nelerdir?
Beyin damarları yaş ilerledikçe yıpranırlar ve elastik özelliklerini kaybederler. Bu nedenle özellikle tansiyon yüksekliği olan yaşlı insanlarda sıklıkla yırtılarak beyin kanaması oluştururlar. Beyin kanaması sebepleri genellikle birçok nedene bağlı olabilmektedir. Tek bir neden söylemek bu konuda mümkün değildir. Bunlardan bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz;
- Hipertansiyonu ve diyabet( şeker hastalığı) olan kişiler,
- Alkol, uyuşturucu v.b maddeleri yüksek miktarda kullanan kişiler,
- Doğum kontrol haplarının bilinçsiz kullanımı,
- Bağ, doku hastalıklarına sahip kişiler,
- Kanı sulandırıcı etkiye sahip ilaçları kullanan kişiler
Beyin Kanaması Nasıl Teşhis Edilir?
İnsan beyninde dil işlevleri için özel alanlar mevcuttur. Bu alanlar; sağ elini kullanan kişilerin hemen tamamında sol beyin yarısında, sol elini kullananlarda ise en az %75 oranında yine soldadır. Konuşma merkezi sol beynin ön lobunda, anlama merkezi yan lobunda bulunur. Yazma ve okumayla ilgili merkez ise yan-üst lobdadır.
Genelde bu kanamalarda, beynin sol tarafında meydana gelen bir hasar sonucu; Kişi konuşma, konuşulanı anlama, okuma veya yazma gibi lisan kabiliyetlerini kaybeder. İlk yardımda beyin kanaması ihtimalinin teşhis aşamalarını şu şekilde sıralayabiliriz;
- Gülümsemesi, tebessüm etmesi istenir. Eğer yapamazsa beyin kanaması durumundan dolayı felç olmuş olabilir.
- Bir cümle kurması istenir (Örnek: "Bugün çok güzel bir gün" gibi) Eğer kurmuyorsa beyin kanaması geçirme ihtimali vardır.
- Her iki kolunu birden kaldırması gerekir,
- Dilini dışarı çıkartması istenir. Eğer dil yamulmuş ise felç geçirdiğine işarettir.
Beyin Kanamasının Etkileri Nelerdir?
Bu kanamalar sonucu ölümcül olmakla beraber kalıcı hasarlarda bırakabilmektedir. Beyin kanaması geçiren hastaların bir tarafları felç olur.
Beyin kanaması geçiren kişilerin ayak ve el (tutulan tarafta) tamamen veya kısmen felç olur. Beyin kanaması ayrıca konuşma merkezinin tutulduğu durumlarda olursa hasta konuşamaz. Genç yaşlarda beyin damarlarının civarının zayıflaması sonucunda balonlaşması ve bu balonlaşan kısmın yırtılması neticesinde beyin kanaması oluşabilir. Beyin kanaması belirtileri, en belirgin olarak ani, aşırı şiddetli bir baş ağrısının duyulması ile birlikte acil durum gerektiren bir durumdur.
Beyin kanaması beynin farklı bölümlerinde ortaya çıkabilen ve yaşamın sonlanmasına ya da kayıplara yol açabilen bir durumdur. Bu belirtileri travmalara bağlı ya da başka nedenlerden dolayı olabilir. Beyin kanaması belirtileri dış beyin zarı ile kemik arasındaki kanama (epidural), dış beyin zarı ile orta beyin arasındaki kanama (subdural), orta beyin zarı ile iç beyin arasındaki kanama (subaroknoid), beyin içerisindeki su havuzcukları içindeki kanama (intraventriküler), beyin içindeki kanama (intraserebral) ve beyin damarlarındaki baloncuğun yırtılması (anevrizma) sonucu oluşan kanama şeklinde olabilir.
Beyinde oluşan kanamalar kafatası içindeki basıncın artmasına neden olup birçok geri dönülmesi zor hastalıklara ve ölümlere neden olabilir. Beyin kanaması belirtileri çok iyi bir şekilde gözlemlenmeli ve en kısa zamanda müdahale edilmelidir.
Beyin Kanaması Nasıl Tedavi Edilir?
Beyin kanaması ciddiye alınması gereken bir durumdur ve özellikle travma sonrası ve kendiliğinden meydana gelen beyin kanaması durumlarında kesinlikle ambulans aranmalıdır.
Beyin içinde gelişmekte olan herhangi bir kanama ilk anda semptom göstermeyebilir. Ancak bireyin ilk 24 saat kontrol altında tutulması gerekir. Kazadan sonraki zaman diliminde kanama ilerler ve beyine baskı oluşturur. Bu durum kişinin komaya girmesine, ya da ölümüne sebep olabilir. Beyin kanaması tedavisinde öncelikle, kanamanın nedenini ortadan kaldırmak gerekir.
Hastanın hayatını koruma altına almak ve istenmeyen durumların oluşmasını engellemek gerekir. Beyin kanaması yaşayan kişi, yoğun bakım bölümünde takip altında tutulur ve genellikle ameliyata alınır. Ameliyat tan sonra hastanın uyanma süresi geçirilen cerrahi işlemin durumuna göre farklılık oluşturur. Narkozun etkisi bittikten sonra hastanın ilk 24 saat içinde uyumaması gerekir. Bu sebeple sağlık ekipleri tarafından kişi, sık sık uyandırılır ve bilincinin yerinde olup olmadığına bakılır.
