X,Y,Z Kuşağı… Alfabede harf bitti diye düşünüyorsanız şöyle söyleyelim; 2010 yılından sonra doğanlar olanlar çok ama çok başka çocuklar. Onlar birer Alfa. Teknolojik gelişme kavramı onları tam olarak tanımlayamıyor. Çünkü Alfaların hepsi, dijital çağın çocukları olarak doğuyorlar.
Üsküdar Üniversitesi Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan TRT Vizyon Dergisi’nin Şubat 2019 sayısında Alfa kuşağı hakkında önemli değerlendirmelerde bulundu.
Alfa kuşağının psikolojisi sizce nasıl olacak?
Bu kuşağın özelliği bireysel olarak daha girişimci daha ben merkezli daha konformist olacak. Daha kolaya ve rahata düşkün olacak. Daha aceleci ve sabırsız olacak. Ve kendine odaklı bir kuşak olacak. Şu andaki kuşak sosyal temas kurarak iletişim gerçekleştiriyordu Alfa kuşağı ise daha çok otonom robotlarla arkadaşlık kuracak. Otonom robotlar o kadar yaygınlaşacak ve ucuzlayacak ki onlarla arkadaşlık kurulacak. 20 sene önce cep telefonlarına bu kadar kolay ulaşılabilmesi ne kadar ütopik idiyse şimdi de otonom robotlarla arkadaşlık kurmak o kadar yaygınlaşacak. Çünkü otonom robotlar öğrenen robotlar. Mekanik arkadaşlıklar gibi. Her sorusuna evet diyen, onunla onun anladığı dili konuşabilen robotlar ortaya çıkacak. Şu anki Y ve Z kuşağı kendilerine itaat eden hayvanları seviyorlar. Köpek mesela. Çünkü köpek onun her dediğine evet diyor. Onun narsizmini besliyor. Köpek her şeye itiraz etmeyen bir varlık. Kedi itiraz eden bir varlık. Diğer birçok hayvan itiraz ediyor. Her dediğine evet diyen, itaat eden hayvanlar köpeklerdir. Kuşak da bundan hoşlanıyor. Şimdi bunun yerine evde köpek beslemekten daha kolay bir yol geliyor. Evde robot besleyecekler. İstediği zaman robotun fişini çekecek. Robot ona köpeğin yaptığı sevimliliği yapabilecek.
“Alfa kuşağı, daha aceleci, sabırsız ve kendine odaklı bir kuşak olacak. Otonom robotlar o kadar yaygınlaşacak ve ucuzlayacak ki onlarla arkadaşlık kurulacak.”
Makineler aynı zamanda öğrenen makineler. Bir müddet sonra neye kızdığını neye kızmadığını sesinin tonunun neye yükseldiğini neye yükselmediğini robot o kişiden öğrenecek. Ve o kişinin hoşlandığı tepkileri verecek. Sadece o kişiye özel robotlar ortaya çıkacak. Böyle bir durumda insan evlenmeye de, arkadaşa da ihtiyaç hissetmeyecek.
“Bu durum gelecek kuşakları yalnızlaştırır mı?”
Bugün elindeki bir bilgisayarla o kadar rahat konuşan bir insan, bir müddet sonra başkalarının hayır demesine, ters davranmasına tahammül edemeyecek, ihtiyaç hissetmeyecek. Sosyal iletişimi robotlarla yapacak. Ama iş iletişimi ayrı. İş iletişiminde mecburen insanlarla temas kuruluyor ama özel hayatında robotlarla yalnızlık duygusunu giderecek. Yalnızlık duygusunun yeni ihtiyaç giderme aracının robotlar olma ihtimali yüksek. Aile içinde büyürlerse ailelerine düşkün olurlar. Ama özerklik duyguları yüksek olduğu için rekabetçi oldukları için eleştiriye tahammülsüz kuşaklar olacaklar. Aile içerisindeki sorumluluğa bağlı olarak daha negatif olabilirler.
Yalnızlıklarını aileden çok otonom robotlar ile giderecekler. Çocuk odasında robotla iletişim kuruyorsa anneye babaya ihtiyaç duymaz. Amerika’da televizyon yeni yaygınlaşmaya başladığında bir anket yapılıyor. Çocuklara ‘Evden televizyon mu yoksa babanız mı gitsin’ diye soruluyor. % 60’ı evden babam gitsin cevabını vermiş. Böyle bir çocukta aile bağları zayıf olur. Son dönemde boşanmaların oranı artıyor, okul içi şiddet artıyor, Y ve Z kuşağının meyveleri olacak Alfa kuşağında bu oran düşündürücü olacaktır. Artık bütün dünyada insanlar varlıklı ama mutlu değil. İnsanlar niye mutlu değil diye yapılan araştırmalarda insanların mutluluğunun düzelmesi için pozitif psikoloji mutluluk bilimi tanımlanıyor. 2009 yılında pozitif psikolojinin ilk defa kongresi yapıldı. Nasıl mutlu olunur diye araştırılıyor. Hastalık bilimi değil de psikoloji bilimi olarak pozitif psikoloji geliştirildi. Adına da Pozitif Psikoloji denildi. 2015 yılında Harvard Üniversitesi bu dersi seçmeli ders olarak koydu. Ve ders çığır açarak rağbet gördü. 2018 yılında Yale Üniversitesinde 1200 kişi bu seçmeli dersi seçti ve 1200 kişilik amfilerde bu ders işlendi. Biz bunu 2012’de Üsküdar Üniversitesi olarak zorunlu ders olarak koyduk lisans-ön lisans bütün öğrencilere veriyoruz. Onun için biz şu anda insanlığın mutluluk arayışında bilimsel seçenek sunduk.
“Erken yaşta ölmek isteyen kuşak olmasınlar”
Alfa kuşağı mutluluğa doğru gitmiyor büyük ihtimalle. Yeter ki Alfa kuşağı sorumsuz, erken yaşta ölmek isteyen mutsuz bir kuşak olmasın. Dünyada da antidepresanların yaygın bir şekilde kullanıldığını görüyoruz. Manhattan’da kanalizasyonlarda antidepresanlar ölçülebilir hale geldi. Alfa kuşağı mutluluğa doğru gitmiyor büyük bir ihtimalle mutsuz bir kuşak olacak. Eğer bir önlem alınmazsa. Kapitalizm önce hasta ediyor, sonra tedavi ediyor. Bu tedavi de Pozitif Psikoloji.