Aşil Tendonu Kopması

Aşil tendonu, alt bacağın arka kısmında bulunmaktadır. İnsan bedeninin en büyük tendonudur, baldır kasını ayağın alt ve arka tarafında olan kemiğe bağlar. Tendonlarda bazı kopmalar meydana gelebilir. Bu kopmalar zorlamalar ve sakatlıklara bağlı olarak gelişebilmektedir. Aşil tendonu kopması tedavi edilmediği zaman önemli sorunlara neden olup, bireyin hayat kalitesini olumsuz yönde etkiliyor.

Aşil Tendonu Nedir?

Kas sistemini kemiklere bağlayan lifli bağ yapıları olan dokular aşil tendonu olarak adlandırılır. Baldır kısmının arka tarafındaki kas sisteminin topuk kemiğine bağlanmasını sağlayan dokuya Akhilleus'un hikayesinden hareketle aşil tendonu adı verilmiştir. Bu tendonlar ayak bileğinin arka tarafında bulunur, güçlü dayanıklı yapılara sahiptir. Aşil tendonunu topuk kısmında korumaya alan içinde sıvı bulunan yastıkçıklar olur. Ancak aşırı kullanıldığında tendonda hasar ve yırtılmalar meydana gelir, oluşan bu hasar, Aşil Tendiniti'ne maruz bırakabilir.

Aşil Tendonu Kopması Nedir?

Aşil tendonu kopması, yırtılmalara bağlı olarak veya kendi kendine meydana gelebilmektedir. İnsan bedeninde baldır bölgesinde yer alan kasları topuk kısmıyla birleştiren aşil tendonu, bu sorunlarla kısmi olarak ya da tamamen yırtılabilmektedir. Bedende çok sık kopmasıyla bilinen aşil tendonu, ilerlemiş ya da kronik olabilmektedir. Bu kopmalar, yoğun olarak erkeklerde meydana gelir ve 30-40 yaş aralığında görülür. Aşil tendonu kopmasına maruz kalan diğer vakaların yaş ortalaması ise 60 yaş civarıdır ve bu yaş gurubunda kopmalar özellikle kadınlarda görülmektedir, bu kopmaların nedeni henüz tam olarak bilinmese de vakaların genelinde kasta oluşan ani ve kuvvetli gerilme hareketleri bu kopmalara zemin hazırlar. Kendi kendine meydana gelen kopmalar genel olarak önceden oluşan tendon rahatsızlıklarına karakterize olarak kendini gösterir. Aşil tendonunun koptuğu zamanlarda birey, ayak bileğinin arka kısmında kuvvetli bir ses duyar, aynı anda ani ve kuvvetli bir acı hissedebilir. Bu kopmanın ardından kişi yürüme ve bileğini hareket ettirmede güçlük çeker. Kopmanın türüne bağlı olarak cerrahi müdahale gerekebilir.

Aşil Tendonu Kopması Belirtileri Nelerdir?

Aşil tendonu zarar gördüğünde veya yırtıldığında bazı belirtiler ortaya çıkar. Bu belirtileri şu şekilde sıralayabiliriz;

• Bacakta kuvvetli ağrı 
• Spor ve koşu sonrası artan ağrı
• Bacak bölgesinde uyuşma
• Aksayarak yürüme
• Hareket kabiliyetinde zorlanma
• Aşil tendonunun bulunduğu noktada yanma hissi

Ancak bazı sporcularda diğer kasların da harekete katılacak kuvvette olmaları sebebiyle aşil tendonu kopmasına karşı kişinin yürümesinde bir problem yaşanmayabilir. Kronikleşmiş veya tekrar eden aşil tendonunda kısmi ağrı, ayağı geriye bükme kuvvetinde zayıflık, baldır kısmında şişlik, fiziksel faaliyet ya da esneme noktasında düşüş yaşanması gibi durumlar meydana gelebilir.

Aşil Tendonu Kopması Nedenleri Nelerdir?

Aşil tendonunda kopma durumunun hangi sebeble meydana geldiği net olarak belli değildir. Fakat direkt olmayan travmalar genellikle kopmayla bağlantılıdır. Aşil tendonu kopması nedenleri üç kategoride incelenir;
Mekanik: Diz duruşu açık olacak şekilde ve uzatılmışken ayak bileğinde birden ön tarafa doğru bükülme hareketi yapmak ağırlık altında ve gerilen tendondaki ağırlığın yükselmesine bağlantılı meydana gelebilir.
Vasküler (Damarsal): Aşil tendonu damar olarak zayıf bir kısımda bulunur. Dayandığı bölgeden 2-6 cm aralığındaki kısımda damarlar çok azdır. Bu yüzden kopmalara daha yatkındır.
Doku kalitesinin düşük olması: Tendinit, akut yaralanmalara karakterize olarak gelişim gösteren tendonun enflamasyonudur. Tendon dokularının hasar görmesi ise kronik yaralanmalara bağlantılı tekrar eden yırtılmanın meydana geldiği dejenerasyon sürecidir. Bu iki problemde de tendonun güçsüzleşmesine ve basit bir biçimde kopmasına olanak sağlar. Genellikle tekrar eden, yanlış egzersiz hareketleri sonrası meydana gelen küçük travmalar sonrası yaşanır.

Aşil Tendonu Kopması Tanısı Nasıl Konulur?

Tendon kopma bulgusu konulabilmesi için ilk olarak bireye uzmanlar tarafından rahatsızlıkla ilgili bir takım sorular sorulur, hastanın öyküsü dinlenir.
Daha sonra muayene esnasında farklı yöntemlere başvurulur. Aşil tendonu kopmalarında Thompson testi olarak adlandırılan baldır sıkma testi, tanı koymada oldukça faydalıdır. Yapılan bu testte, kişi yüz üstü uzanırken baldır kısmı elle sıkılır ve ayak bölgesi arka tarafa doğru bükülürken gözlemlenir.
Kişinin aşil tendonu kopmuş ise bu hareketi yapamaz ve bükülme meydana gelmez. Eğer hasta yürüyor ve ayağını arkaya doğru büküyorsa aşil tendonu tanısı gözden kaçabilir. Bu durumlarda ise MR veya ultrason görüntüleme uygulanabilir.

Aşil Tendonu Kopması Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Aşil tendonu kopması tedavi süreci, problemin akut ya da kronikleşme durumuna göre farklılık göstermektedir. Tendon kopmalarında bireye bağlı gelişen cerrahi ya da cerrahi işlem gerektirmeyen tedavi yöntemleri uygulanabilir. Kronik gerçekleşen kopmalarda ise genel olarak hasta olan kişilerin kuvvetinin ve ayak bileği hareket kabiliyetinin yapılabilmesi için cerrahi işlem uygulanabilir. Fakat cerrahi yöntem gerçekleştirilecek kişilerde fiziksel faaliyet oranı ve sağlık durumunu etki altına alacak farklı risk oluşturan durumlar gözlemlenip tedavi uygulanabilir. Ameliyat gerektirmeyen tedavilerde ise ayak bileği kısmına alçı uygulama yöntemi ile hareketler kısıtlanabilir. Alçı uygulamasında kişi, belirli aralıklarla gözlemlenerek aşil tendonunda düzelme olup olmadığı kontrol edilir.  Genellikle cerrahi işlemlere bağlı komplikasyondan uzak durmak için böyle bir tedavi biçimi uygulanabilir. Aşil tendonu kopması tedavisi oldukça önemlidir çünkü tedavi edilmediği zaman önemli sorunlara neden olabilmektedir.