Aerofobi (Uçma Korkusu) Nedir?

Aerofobi veya uçma korkusu, uçak veya benzeri hava araçlarıyla seyahat etme düşüncesi sonucu bu fobiye sahip olan kişilerin duyduğu aşırı korkulardır. Bu kişiler uçağın kalkış, iniş veya uçağa kilitli kalma gibi uçmanın farklı yönlerinden korku duyabilir. Ayrıca uçağa binmeden önceki bekleme süreci veya uçak ile ilgili yapılan haberlere maruz kalınması sonucu da korkabilirler. Ancak daha çok uçuş sırasında yoğun bir kaygı yaşanır.

Uçma korkusu olan kişilerin çoğu uçağın düşmesinden korkmaz. Ancak bu durum yerine uçakta olmanın verdiği kaygıdan rahatsız olurlar. Uçma sırasında yoğun kaygı ve stres yaşanır.

Uçma Korkusu Nedir?

Uçma korkusu, uçuş düşüncesi sırasında veya uçuş esnasında ortaya çıkan korku ve endişelerdir. Uçuş düşünüldüğü sıralarda bazı anksiyete, stres ve endişe durumları ortaya çıkar ve birey bu durumu farklı sebeplere bağlayabilir.
Korkunun şiddeti arttıkça anksiyete durumu panik atağa dönüşebilir ve kişinin farkında olmadığı davranışlar yapmasına da neden olabilir. Uçma korkusu pek çok dış faktörün bir araya gelmesi ile oluşabilecek tek bir travma sonucunda da meydana gelebilen bir korkudur.

Aerofobi (Uçma Korkusu) Neden Olur?

Aerofobi nedenleri tam olarak bilinmemektedir. Ancak bazı çevresel faktörler ve genetik faktörler bu duruma neden olabilir. Ayrıca kişilerin uçuş sırasında yaşadığı bazı travmatik olayların uçma korkusuna neden olduğu düşünülmektedir. Bu durumu tetikleyebilecek nedenler ve faktörler şu şekilde sıralanabilir:

Genetik Faktörler
Anne veya babadan geçebilen bir durumdur. Aile bireylerinde görüldüğü durumlarda ilerleyen dönemlerde kişilerde ortaya çıkma ihtimali de yüksektir. 

Çevresel Faktörler
Uçma korkusu fobisinin sık görülen nedenlerinden biri de uçma durumunu tehlikeli olarak görmek ve hava araçlarının güvenliği konusunda hatalı bilgilere sahip olmaktır. Bu durum daha önce uçağa binmeyen kişilerde görülebileceği gibi birçok kez uçuş gerçekleştiren kişilerde de sonradan gelişme gösterebilir.
Ayrıca bu durumu tetikleyebilen faktörler de şu şekildedir:

• Kalkış ve iniş sırasında yaşanan kaygılar
• Şiddetli ve yoğun türbülans deneyimleri
• Uçaklarda yayılan hastalıklar hakkında korkular
• Terörizm, uçak kazaları veya şiddet olayları hakkında haberler

Aerofobi (Uçma Korkusu) Belirtileri Nelerdir?

Uçuş korkusu olan kişiler ne pahasına olursa olsun uçmak istemezler. Bu duruma tatile gitmek veya iş için seyahat etmek gibi durumlar da dahildir. Uçma fobisine sahip bireyler, uçuş vakti yaklaştıkça ya da uçuş sırasında bazı kaygı ve panik haller gösterebilirler. Aerofobi belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

• Çok fazla terleme (Hiperhidroz)
• Üşüme ve titreme
• Baş dönmesi ve sersemlik hissi
• Hazımsızlık ve mide bulantısı
• Kalp çarpıntısı
• Nefes darlığı

Bu durumlar korku sırasında yaşanan tipik semptomlardır. Uçak korkusu sırasında panik atak benzeri ataklar, bağırmalar ve kontrol edilemeyen davranışlar da görülebilir.

Aerofobi Kimlerde Görülür?

Uçma korkusu daha çok 17 ila 34 yaş arasında olan bireylerde görülür. Bu yaş aralığı genellikle mezuniyet, evlilik ya da doğum gibi durumların yaşandığı ve ortaya çıktığı zamanlardır. Kişiler böyle zamanlarda uçuşun yaşamlarını tehlikeye sokmasından korkabilir. Ayrıca bu durum çok uzun zaman sonra da ortaya çıkabilir. Kişi uzun seneler uçuştan korkabilir ve uçağa binebilir. Ancak ilerleyen dönemlerde bu fobi gelişirse uçağa binmekten kaçınır.

Aerofobi (Uçma Korkusu) Nasıl Yenilir?

Korku ve endişe durumlarının yaşandığı sırada bu durum çoğu zaman engellenemez ve durdurulamaz. Bu nedenle uçuş fobisi olan kişiler bu ortamlardan bir an önce uzaklaşma ister. Uçma fobisi nedenleri arasında uçuş hakkında edinilen yanlış bilgiler olduğu görülebilir. 
Bu nedenle uçuş ile ilgili bilgiler tazelenmeli ve doğru bilgi alınmalıdır. Bu kişiler için uygulanan bazı psikolojik terapiler ve tedavi yöntemleri vardır. Aerofobi tedavi yöntemleri şu şekildedir:

Bilişsel Davranışçı Terapi
Uçuş hakkındaki düşüncelerin değiştirilmesi konusunda yardımcı olmayı ve korkuların ortadan kalkmasını hedefleyen yöntemlerdir. Uçakların nasıl çalıştığını öğrenmeyi ya da farklı seyahat türlerine bağlı hava yolculuğu için güvenlik istatistiklerini gözden geçirmeyi içerebilir. Terapist veya psikolog, bu durumu tetikleyebilecek faktörleri yönetmeyi sağlayacak tekniklerin öğretilmesini sağlar.
Kişiye uçağın kalkış, iniş ya da türbülans sırasında neler yapması gerektiği öğretilir. Nefes alma veya meditasyon gibi tekniklerle kaybı belirtilerinin azaltılması sağlanır. Korku ve endişe düşünceleri meydana geldiği durumlarda bu düşüncelere karşı tepki ve cevap vermeyi öğretir.

Maruz Kalma Terapisi
Maruz kalma terapisi ile kişi aşamalı ve kademeli olarak hava yolculuğu ile ilgili yerlere, düşüncelere ya da durumlara maruz bırakılır. Korkulara maruz kalarak onlarla mücadele etmek öğretilir. Bir havaalanı ziyaret edilerek, uçakların kalkışı veya inişi izlenebilir. Ayrıca bu durum sanal gerçeklik araçlarıyla da yapılabilir.