Zoofobi (Hayvan Korkusu) Nedir?

Bir tür kaygı bozukluğu çeşidi olarak karşımıza çıkan fobi, bireyin belirli durum, canlı-cansız tür ya da mekana karşı olarak hissetmiş olduğu yoğun düzeydeki korku durumu olarak tanımlanır. Fobisi bulunan bireyler belirli riskleri olağanda duyulması gerekli olandan daha fazla tehdit edici şekilde algılar, riskli görülen bu durumlardan önemli seviyede uzak dururlar. Bu bireyler fobinin nesnesi olan şartlarla karşı karşıya kaldıkları zamansa çok büyük bir problem yaşarlar. Karşılaşılan bu durum kendini tam bir panik şekli ve dehşet duygusu biçiminde gösterebilir. Hayvan fobisinin birçok sebebi olabildiği gibi bu duyguyu yenmek de mümkündür. Her hayvan korkusu, zoofobi (hayvan korkusu) olarak değerlendirilmez.

Zoofobi, hayvanlardan korkma durumu olarak ifade edilir. Genel olarak ufak yaşlardaki çocuklarda meydana gelen bu problem yetişkin kişilerde de görülebilir. Hasta kişiler için zoofobi, birçok kişi hayvanları yaşamının bir parçası yaptığından dolayı insancıl bulunmayan hayvanlar dünyada yaygın şekilde görüldüğü için fazla stresli olabilmektedir. Bu problemi yaşayan kişiler için türlü tedavi yöntemleri bulunmaktadır.

Zoofobi Neden Oluşur?

Bu problemi yaşayan bireylerde türlü açıdan hayvanlara karşı bir korku gelişir. Bu korku büyük ya da küçük fark etmeksizin her çeşit hayvana karşı görülebilir. Bazı zamanlarda fazla hayvan korkusuna sahip olan hasta kişiler, bazen de tek çeşit korku yaşayabilirler. Toplumda en yaygın görülmekte olan zoofobi; köpeklerden, kedilerden ve böceklerden kaynaklanmaktadır. Bu korkuların ana temeli çocukluk zamanı travmalarından kaynaklı olabileceği gibi, beynin fonksiyonlarını yerine getirmesi sonucu meydana gelen bozukluklar gibi türlü nedenler olabilmektedir. Bundan dolayı zoofobi olan psikolojik destek alıp korkunun kaynağı tespit edilebilir.

Korkulan hayvan çeşitleri kültürler arası değişiklikler de göstermektedir. Örnek olarak; İngiltere’de örümcekten korkmak oldukça yaygındır, ülkemizde örümcek fobisi ise yaygın görülmemektedir. Hayvan fobisine sahip kişilerin bir bölümü o hayvan ile kötü bir tecrübe sonrasında fobilerinin başladığını belirtiler. Köpek ısırması bu duruma örnek verilebilir. Bir bölümündeyse bu şekilde bir başlatıcı etken bulunamaz. Fobik hasta tipik şekilde kendisine rahat bir gündelik hayat sağlamaya müsait bir kaçınma davranışı geliştirir. Televizyonda korkulan hayvanlarla alakalı belgesel izlenmeyebilir. Nerelerde gezeceği belli şartlara bağlıdır.

Zoofobi Bulunan Kişilerin Verdiği Tepkiler Nelerdir?

Zoofobiye sahip olunup olunmadığını hayvanlar ile karşı karşıya kalındığı zaman kolaylıkla anlaşılabilir. Kişi aşağıda belirtilen tepkileri veriyorsa zoofobi durumundan söz edilebilir; 

• Kalp atış hızında yükseliş 
• Korku hali
• Panik olma
• Öfkelenme
• Terleme
• Baş dönmesi
• Uzaklaşma
• Ağlama

Zoofobi Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Bunların içinde hasta kişilere en iyi yardımı davranış terapisi sağlamaktadır. Bu tedavi tekniğinde hasta kişiler korku duydukları hayvan ile alakalı fobisini terapis ile paylaşır ve bunun nedenini kendisine göre açıklar. Tedavi sürecinde hasta olan kişiye duyarsızlaşma seansları düzenlenebilir, bu sırada hayvanlara ve gösterilen hayvan şekillerine verilen tepkiler incelenir ve bireyin bu duruma alışması için çaba sarf edilir.

Bunun haricinde hasta olan bireyin korkusu ile mücadele etmesi için bazı ilaçlar kullanılabilmektedir. Bu ilaçlar hasta olan bireyin korku hissettiği hayvanlar ile karşılaşması halinde, tepki vermemelerine neden olan etkiler gösterir. Ancak öncelikle ilaç kullanımı tavsiye edilmez, asıl teknik korkunun üzerine gitmektir.

Örneğin hasta olan kişiye; niçin kedilerden korkuyorsun? Sana zarar mı dokundu? Küçük yaştayken kedilerle bir anın mı vardı? Gibi sorular yöneltildiğinde kişi bu soruları yanıtlamaya çalışacaktır. Bununla birlikte bilinçaltı da önemli bir rol oynar.

Zoofobi önemli bir olaydır; hayvanlardan korkan kişiler sabırla tedavi olmalı, psikolojik yardım almak için ikna edilmelidir. Eğer bunun haricinde kişiler küçük düşürmek veya onlarla alay etmek sağlıklı değildir, böyle durumlarda kişiler, duygusal anlamda daha yoğun strese girebilir ve fobinin daha kötü duruma gitmesine yol açabilir.