Tip 2 Diyabet, kandaki şeker seviyesinin (glikoz) çok yükselmesine neden olan yaygın bir durumdur. Kas, karaciğer ve yağ hücrelerinin insüline karşı direnç geliştirmesi sonucunda ortaya çıkabilir. Tedavi edilmediği durumlarda kalp rahatsızlıkları, böbrek hastalığı ve felç gibi ciddi sağlık problemlerine yol açabilse de tanı ve tedavisi mümkün olan bir rahatsızlıktır.
İnsülin direncine bağlı olarak kan şekerinin anormal düzeylerde yükselmesi ile kendini belli eden kronik bir hastalıktır. Genellikle yetişkin hastalığı olarak bilinen bu durum günümüzde obezitenin artması sonucunda çocuk ve genç bireylerde de görülmeye başlamıştır. Tip 2 diyabet hastalığı, ömür boyu sıkı takip ve tedavi gerektiren bir hastalıktır.
Tip 2 Diyabet Belirtileri Nelerdir?
Genellikle sinsice ilerleyen bu hastalığın semptomları fark edilemeyebilir. Tip 2 diyabet semptomları kan şekeri yüksekliğine veya kronik şeker yüksekliğinden kaynaklı olarak gelişen komplikasyonlar sebebiyle görülmektedir. Tip 2 diyabetin belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Çok su içme hali
- Ağız kurulukları
- Sık idrara çıkma
- Gece idrara çıkma
- Kaşıntı
- Çabuk yorulma
- Aşırı açlık hissi
- Anormal ve beklenmedik kilo kaybı
- Yaraların geç iyileşmesi
- Gözlerde bulanıklaşma
- Aşırı yorgunluk hissi
- Ellerde veya ayaklarda uyuşma veya karıncalanma
Tip 2 Diyabet Nedenleri Nelerdir?
Tip 2 diyabet esas olarak iki sorunun sonucudur: Kas, yağ ve karaciğerdeki hücreler insüline dirençli hale gelirler. Bunun sonucunda hücreler yeterince şeker alamazlar. Pankreas, kan şekerini sağlıklı bir aralıkta tutmak için yeterli insülin yapamaz.
Bunların yanı sıra Tip 2 diyabetin nedenleri arasında; genetik yatkınlık, hareketsiz ve sağlıksız yaşam tarzı ve yaşlılık olmak üzeri 3 temel etken yer alır. Özellikle aşırı kilosu ve obezitesi olan kişilerde diyabet gelişme ihtimali yüksektir. Bununla birlikte, tip 2 diyabet gelişimi için risk faktörleri şunları içerir:
- Ailede tip 2 diyabet öyküsü
- Aşırı kilolu veya obez olmak
- Bel çevresinde fazla miktarda yağlanması olanlar
- Düşük düzeyde fiziksel aktivite
- Kötü ve sağlıksız beslenme
- Yüksek kolesterol ve trigliserit düzeylerine sahip olmak
- Gizli şeker tanısı almış kişiler
- Hamilelik döneminde gestasyonel diyabet tanısı alanlar
- 4 kilogramdan daha ağır bir bebek dünyaya getirenlerde
Bunların yanı sıra tip 2 diyabeti olumsuz yönde etkileyebilecek faktörler arasında; depresyon, stres ve farklı psikolojik problemler, fiziksel aktivitenin çok az olması, sigara ve benzeri tütün kullanımı, az uyumak ya da çok fazla uyumak yer alabilir.
Tip 2 Diyabet Nasıl Teşhis Edilir?
Diyabetin erken teşhis edilmesi önemlidir. Erken teşhis edilmesi durumunda kontrol altına alınabilir ve olası komplikasyonların önüne geçilebilir. Tip 2 diyabet teşhisinde uygulanan tanı kriterleri şunlardır:
Açlık Kan Şekeri: Açlık kan şekerine bağlı olarak tanı konulmasın için birden fazla ölçüm yapılması gerekmektedir. Açlık kan şekeri 126 mg/dl’nin üzerinde ise diyabet tanısı konur.
Glukoz Tolerans Testi: Gece boyunca herhangi bir şey yemeden kişiye, 75 gram glikoz sulandırılarak içirilir ve 2 saat sonra kan şekeri ölçülür. 200mg/dl’nin üzeri diyabet olarak sınıflandırılır.
İdrar Tahlili: İdrar tahlilinde glukozun pozitik çıkması teşhis için yardımcı etkendir.
Tip 2 Diyabet Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Tip 2 Diyabet tedavisi genellikle yaşam tarzı değişiklikleri ve bazı tedavi yöntemleri ile yapılır. Tedavide; sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve fiziksel aktivite, kilo kaybı, diyabet ilacı, insülin tedavisi, kan şekeri izleme yer alır. Bu adımlar, kan şekerinin sağlıklı seviyelerde kalma ihtimalini artırırken, olası komplikasyonların da önüne geçmeye yardımcı olabilir. Tedavide yapılacak uygulamalar şu şekildedir:
- Sağlıklı beslenme olarak, az yağlı, düşük kalorili, lif oranı yüksek sebze-meyve ve kepekli tahıl içeren gıdaların tüketilmesi önerilir.
- Sigara ve alkol gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durarak, kalp, damar, karaciğer ve pankreas sağlığını güçlendirebilirsiniz.
- Belirli aralıklarla uzman tarafından kan ve idrar tahlilleri yapılmalı ve kontroller sağlanmalıdır
- Doktor tarafından gerekli görülmesi halinde ilaç tedavisine başlanabilir
- İlaçların fayda sağlamadığı durumlarda insülin tedavisine başlanabilir
- Aşırı kilosu ve obez olan kişilerin kilo kontrolü sağlayamadığı ve doktor tarafından riskli olarak görüldüğü durumlarda kilo verme ameliyatı (Obezite ameliyatı) yapılabilir.
