Sosyal Medya Kullanımı Ruh Sağlığını Nasıl Etkiler?

Sosyal medya günümüzde insanlar tarafından çok fazla kullanılan ve yaygınlaşan bir iletişim platformudur. Sosyal medya kullanımı, ruh sağlığını olumlu ya da olumsuz yönde etkileyebilir. Bu tür mecralarda uzun süreli zaman geçirmek kişinin ruh sağılığını olumsuz yönde etkileyebilir. Psikolojik yönden olumsuz etkileri azaltmak için kişinin bu kullanıma bazı sınırlama getirmesi gerekir.

Sosyal medya uygulamaları özellikle genç kitleler arasında yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak bu uygulamalar yalnızca gençler arasında değil, her yaş grubundan insanın da yer aldığı platformlardır. Sosyal medya kullanımının ruh sağlığı ve insan psikolojisi üzerinde pek çok olumlu ve olumsuz etkisi de bulunur. 

Sosyal Medyanın Ruh Sağlığına Olumlu Etkileri

Pek çok kişi, sosyal medyanın sadece olumsuz bir etkisi olduğunu düşünmektedir. Ancak bu düşüncenin yanlış olduğunu ispat edecek bazı faydalı ve olumlu etkileri bulunmaktadır. Sosyal medya üzerinden sağlanan sanal etkileşim, yüz yüze iletişim ile aynı psikolojik faydalar sağlamasa da ruh sağlığına bazı olumlu etkileri de bulunmaktadır. 

Sosyal medyanın ruh sağlığına olumlu etkileri şu şekilde sıralanabilir:

Aidiyet Duygusu
Kişilerin kendini ait hissedebileceği ve bununla ilgili bir alan bulabileceği platformlardır. Farklı düşüncelerden insanların olduğu ve her düşünceye açık olan bu platformlar, kişinin kendini kabul ettirebileceği ortamlar yaratmaktadır. Özellikle kişinin yakın çevresinden ve ailesinden gelen cevaplar ya da beğenirler kabul görme duygusu oluşturur.

Rol Model Bulma
Günümüz teknolojisi ile kişiler, örnek alacağı ve rol model olarak kabul edebileceği insanları sosyal medya üzerinde keşfedebilir ve takip edebilir. Bu durumda kişi bir aşçıyı takip ederek, şef olmak isteyebilir ve bu konu üzerinde paylaşım yapan onlarca insanı takip edip yeni deneyimler kazanabilir.

Yalnızlık Hissini Azaltır
Araştırmalara göre sosyal medya kullanımı sırasında diğer insanlarla yapılan etkileşimler, yalnızlık hissini ve kişinin yaşadığı depresif duyguları azaltmaktadır. Bu nedenle sağlıklı kullanıldığında psikolojik yönden bazı faydaları olduğu açıklanmaktadır.

Mutlu ve İyi Hissettirir
Bazı araştırmalar, bu mecraların insanları mutlu ettiği ve iyi hissettirdiği yönündedir. Kişinin paylaşımları sonucu aldığı yüksek etkileşimler sonrası mutlu olduğu, tam tersi durumlarda ise mutluluğun azaldığı gözlemlenmiştir.

İletişim Kurmayı Sağlar
Günümüz teknolojisi ile bilgiye ulaşmak artık çok kolay ve basittir. Sosyal medya üzerinden farklı coğrafya veya kültürlerde yaşayan kişilerle iletişim kurabilir ve o kültür hakkında merak ettiğiniz bilgilere ulaşabilirsiniz.

Sosyal Medyanın Ruh Sağlığına Olumsuz Etkileri

Sosyal medyanın ruh sağlığına etkileri konusunda bahsedilen olumlu etkilerin neredeyse tamamı, olumsuz etkiler için de geçerli olabilir. Özellikle uzun süreli ve dikkatsiz sosyal medya kullanımı kişiye hem fiziksel hem de ruhsal yönden olumsuz etkileyebilir. Bu sebeple kişi kendisini bu tür platformlara çok fazla kaptırmamalı ve bu duruma bir sınırlama getirmelidir. 

Sosyal medyanın ruh sağlığına olumsuz etkileri şu şekilde sıralanabilir:

Yetersizlik Duygusu
Bazı kişiler, kabul edilme ya da onaylanma arzusu taşır. Bu kişiler sosyal medya gibi platformlarda etkileşimlerini farklı kişilerle karşılaştırdıklarında ve bu kişilere oranla daha az etkileşim aldıklarını gördüklerinde yetersiz hisseder ve psikolojik yönden olumsuz etkilenebilir. Bu kişilerin psikolojilerini iyileştirecek farklı fobiler edinmesi veya bir psikologdan destek alması gerekebilir. 

Anhedoni
Keyif alamama anlamını da taşıyan bu terim, psikolojide depresyon belirtileri arasında yer alır. Araştırmalara göre sosyal medya kullanan bazı kişilerde bu durumun yaşandığı gözlemlenmiştir. Özellikle sosyal medyada az arkadaşa sahip olan ve az etkileşime giren kişilerde ortaya çıktığı bildirilir. 

Bağımlılık
Bu platformların uzun süreli kullanımı bağımlılığa yol açabiliyor. Kişiler farkında olmadan neredeyse günün tamamını bu platformlarda geçirebiliyor. Bu gibi durumlar duygusal ve psikolojik yönden içe kapanmaya, duygusal ihtiyaçları karşılayamamaya, yoksunluk belirtilerine ve odaklanma problemlerine neden olabilir. Bu gibi durumlarda sosyal medya kullanımına ara vermek ve farklı ilgi alanları bulmak fayda sağlayabilir.

Anksiyete
Sosyal medya bağımlılığı kişide anksiyete gibi psikolojik sorunlara yol açabilir. Bu durumun nedeni farklı kullanıcılar tarafından yapılan paylaşımları kaçırma ve etkileşimde kalamama korkusudur. Kişi her an bir şey kaçırdığı hissiyatına kapılarak kaygılanabilir ve bu durum anksiyeteye kadar uzanabilir.  

Uyku Düzeni
Bazı kişiler tarafından çok fazla vakit geçirilen ve zaman harcanan bu mecralar, ilerleyen dönemlerde uyku bozukluklarına ve depresyon gibi bazı psikolojik rahatsızlıklara neden olabilir. Gece veya gündüz sürekli etkileşim halinde olmak isteyen bazı kişilerde bu durum ortaya çıkabilir.

Hareketsizlik
Sağlık alanında yapılan araştırmalar, sosyal medyanın hareketsizliğe özendirdiğini ortaya koymuştur. Bu durumda ortaya obezite, tip 2 diyabet, tansiyon problemler, boyun ağrısı gibi pek çok sorun çıkabilir.

Bilgi Kirliliği
Günümüzde bilgiye ulaşmak her ne kadar kolay olsa da bu bilgiler arasında yanlış aktarılan çok fazla yazı ve haber bulunmaktadır. Bilgi kirliliğine neden olabilecek bir durum da sosyal medya platformları için geçerlidir. Bu tür mecralarda çok hızlı yayılabilen haberler ve paylaşımlar sonucunda her bilgiye hemen inanmamak ve öncesinde konu hakkında araştırma yapmak gerekir.

Bir Haftalık Sosyal Medya Arası Psikolojik Sorunları Azaltıyor

Sosyal medya ve ruh sağlığı ile ilgili yapılan araştırmalar, bu mecraların uzun süreli kullanımı sonucunda kişilerde depresyon ve kaygı gibi birtakım psikolojik ve ruhsal sorunların ortaya çıkabileceğini açıklamaktadır. Bu konu üzerine yapılan bir çalışma sonucunda, sosyal medya kullanımına yedi gün ara veren kişilerin daha iyi hissettiklerini ve kendilerine daha fazla zaman ayırdıkları gözlemlenmiştir.
Bazı kişiler uyandıktan hemen sonra sosyal medyaya girme ihtiyacı duyar ve bu durum saatlerde devam edebilir. Bu gibi durumların uzun süreli devam etmesi kişinin günlük yaşantısında, ailesinde, çevresinde, iş hayatında ve arkadaşlık ilişkilerinde ciddi sorunlara yol açabilir. Ayrıca fiziksel ve psikolojik yönden de birçok probleme neden olabilir.
Bu gibi durumların önüne geçebilmek ve ortaya çıkan kaygı, stres, depresyon gibi psikolojik sorunları ortadan kaldırmak için sosyal medya kullanımına ara vermek önemlidir. Bir araştırma sonucu, 7 gün süre ile sosyal medya kullanmayan kişilerde bu tür ruhsal problemlerin azaldığı ve etkisini kaybettiği gözlemlenmiştir. Bir hafta süresince sosyal medya kullanmayan kişilerin uyku problemleri ortadan kalkmış ve yaşanan psikolojik problemlerin de etkisi azalmıştır.