Check up; kişilerin sağlık sorunları olmasa da derinlemesine yapılan bir sağlık taramasıdır. Check up; erken teşhis amacıyla yapılan muayene, laboratuvar, röntgen testlerinin bütünüdür. İleri evrelerde tespit edilen hastalıklar hem hasta hem de hastanın ailesi için yıpratıcı olmaktadır. Kişilerin sağlıklı yaşaması, olabilecek sağlık sorunlarının erken teşhis edilmesi veya kuşkulu durumların cevaplanabilmesi için Check up, çok önemlidir. Check up, alanında uzman hekimler tarafından uygulanması gereken bir adımdır. Sağlıklı yaşlanmak için, sağlığınızı ihmal etmeyin…
Yıllık Fiziksel Check-Up'ta Ne Beklemelisiniz?
İyi bir doktor fiziksel muayenizi tam veya kısa tutabilir, ancak endişelerinizi dinleyerek ve özel ihtiyaçlarınız için danışmanlık sağlayarak zaman harcayacaktır.
Yıllık check up’larda genellikle şunlar kontrol edilir:
Geçmiş hikaye: Bu, sağlığınızla ilgili herhangi bir şikayet veya endişeden bahsetme şansınızdır. Doktorunuz ayrıca sigara içme, aşırı alkol kullanımı, cinsel sağlık, diyet ve egzersiz gibi yaşam tarzı davranışlarız hakkında sizi sorgulayacaktır. Doktorunuz ayrıca aşı durumunuzu kontrol edecek , kişisel ve soy tıbbi geçmişinizi güncelleyecektir.
Hayati bulgular: Bunlar doktorunuz tarafından kontrol edilen bazı hayati belirtilerdir:
Kan basıncı: 120- 80'nin altı veya biraz üstü normal bir kan basıncıdır. Doktorlar yüksek tansiyonu (hipertansiyon) 130 - 80 üzeri olarak tanımlar.
Kalp atış hızı: 60 ve 100 arasındaki değerler normal kabul edilir. Bununla birlikte, birçok sağlıklı insanın özellikle sporcuların kalp atış hızı 60'tan azdır.
Solunum hızı: Sağlıklı bir yetişkin için dakikada 12 ila 16 nefes normaldir. Dakikada 20'den fazla nefes almak kalp ya da akciğer sorunlarının göstergesi olabilir.
Vücut Sıcaklığı: Ortalama 37 santigrat derecedir ancak sağlıklı insanların istirahatte vücut sıcaklıkları biraz daha yüksek veya daha düşük olabilir.
Genel görünüm: Doktorunuz, sadece sizi izleyerek ve sizinle konuşarak, sizinle ve sağlığınızla ilgili çok miktarda bilgi toplar. Hafızanız ve zihinsel aktivite hızınız nasıl? Cildiniz sağlıklı görünüyor mu? Kolayca ayakta durup, yürüyebilir misiniz?
Kalp Muayenesi: Stetoskop ile kalbinizi dinleyerek, düzensiz bir kalp atışı, üfürüm ya da kalp hastalığına dair ipuçlarını tespit edebilir.
Akciğer muayenesi: Steteskop kullanarak, bir doktor hırıltı veya azalmış nefes seslerini dinler. Bunlar ve diğer sesler, kalp veya akciğer hastalığının varlığına dair ipuçlarıdır.
Baş ve Boyun Muayenesi: Ağzınızı açarak ve "aa" diyerek boğazınızı ve bademciklerinizi gösterirsiniz. Dişlerinizin ve diş etlerinizin kalitesi de genel sağlığınız hakkında bilgi sağlar. Kulaklar, burun, sinüsler, gözler, lenf düğümleri, tiroid ve karotis arterler de incelenebilir.
Abdominal Muayene: Doktorunuz karaciğerin büyüklüğünü ve karın sıvısını saptamak, hassasiyet için palpe yapmak gibi ve bağırsak seslerini bir stetoskopla dinlemek gibi bir dizi muayene tekniğini kullanabilir.
Nörolojik Muayene: Sinirler, kas gücü, refleksler, denge ve mental durum değerlendirilebilir.
Dermatolojik Muayene: Deri ve tırnak bulguları, vücudun başka bir yerinde dermatolojik bir problem veya hastalık gösterebilir.
Ekstremite Muayenesi: Doktorunuz fiziksel ve duyusal değişiklikler arar. Nabzınız kollarınızda ve bacaklarınızda kontrol edilebilir. Eklemlerin incelenmesi anormallikleri değerlendirebilir.
Erkekte Fiziksel Muayene
Erkekler için yıllık bir fiziksel muayene şunları içerebilir:
Testis muayenesi: Bir doktor her testis topluluğunu kitle hassasiyet veya boyut değişiklikleri için kontrol edebilir. Testis kanseri olan çoğu erkek bir doktoru görmeden önce bir büyüme fark edebilir.
Fıtık muayenesi: Ünlü "kafanı çevir ve öksür" sözleri bağırsak ile skrotum arasındaki karın duvarındaki zayıflığının kontrol edilmesini sağlar.
Penis muayenesi: Bir doktor, penis üzerindeki siğiller veya ülserler gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların kanıtlarını fark edebilir.
Prostat muayenesi: Makat bölgesinden bir parmağın içeri sokulması doktorun prostat boyutunu ve şüpheli bölgelerini hissetmesini sağlar.
Kadın Fizik Muayene:
Bir kadının yıllık muayenesi şunları içerebilir:
Göğüs muayenesi: Anormal kitleleri hissetmek, meme kanseri veya iyi huylu meme durumlarını tespit edebilir. Doktor, koltuk altı bölgesindeki lenf düğümlerini de kontrol ederek ve memelerin ve meme uçlarının görsel anormalliklerini araştıracaktır.
Pelvik muayene: Pelvik muayenesi vulva, vajina, serviks, rahim ve yumurtalıkların muayenesini sağlar. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar için rutin kontroller sıklıkla yapılır. Pap testi ve HPV testi rahim ağzı kanserini tarayabilir ve riskin değerlendirilmesine yardımcı olabilir.
Laboratuvar testleri
Periyodik rutin laboratuar testleri yoktur. Ancak, bazı doktorlar belirli testleri düzenli olarak isterler:
- Tam kan sayımı
- Kimya paneli
- İdrar tahlili (UA)
Ancak maalesef semptomlar soruna işaret etmediği sürece, bu testlerin yararlı bilgiler sunması olası değildir.
Amerikan Kalp Derneği'ne göre, her 4 ila 6 yılda bir lipit paneli (kolesterol testi) önerilir. Kalp hastalığınız için risk faktörleriniz varsa doktorunuz daha sık kontrol edebilir. Anormal kolesterol düzeyleri kalp krizi ve felç riskini artırır.
Aşırı kiloluysanız veya diyabet için risk faktörleriniz varsa, kan şekeriniz kontrol edilecektir. Amerikan Diyabet Derneği, tüm yetişkinlerin, 45 yaşından başlayarak, diyabet için, kilodan bağımsız olarak test edilmesini önermektedir.
Fiziksel Check-up Hastalığı Önlemeyi Vurgulamalıdır
Yıllık fiziksel Muayene, önleme ve tarama konusunda dikkatinizi yeniden odaklamak için harika bir fırsattır:
50 yaşında, kolorektal kanser için düzenli tarama başlama zamanı. Kolorektal kanser veya diğer risk faktörleri olan yakın aile üyeleri olan kişilerin 50 yaşından önce taranması gerekebilir.
Bazı kadınlar için, 40 yaş, meme kanseri için yıllık mamografi taramasına başlama zamanını gösterir. Amerikan Kanser Derneği, 40 ila 44 yaş arasındaki kadınlarda mamografilere başlanmasını önermektedir. 45 ile 54 yaşları arasındaki kadınlarda her yıl mamogramlar alınmalı, 55 yaş ve üstü her 2 yılda bir mamograma geçmeli veya yıllık taramalara devam etmelidir. Kadınlar ne zaman başlayacakları ve ne sıklıkla mamogram yapılması gerektiği konusunda doktorları veya diğer sağlık hizmetleri uzmanlarıyla konuşmalıdır. Kadınlar, 40 yaşında mamogram yaptırmaya başlayıp başlamamaya karar verirken tarama testlerinin yararlarını ve risklerini tartmalıdır.
Sağlıklı davranışlar, hastalığı önlemede ilaca göre çok daha fazla fayda sağlar ve reçete gerektirmez:
Haftanın çoğu günü egzersiz yapın. Ve haftada en az iki kez kuvvet antrenmanı yapın. Hangi egzersizi ne ölçüde yapmanız gerektiğine dair mutlaka doktorunuzdan tavsiye isteyin. Kardiyovasküler hastalık, diyabet ve bazı kanser türleri için riskiniz önemli ölçüde azalacaktır.
Hayvansal yağları azaltın, çoğunlukla bitkisel ağırlıklı bir diyete geçin.Her şeyden önce sigara içmeyin.