Romatizma Nedir?
Romatizma, Yunanca "rheuma" kökünden gelir. Anlamı ise "akma" veya "hareket" dir. Kemik, kas ve eklemlerdeki ağrı, şişlik, kızarıklık, ısı artışı ya da hareket kısıtlılığını ifade eder.
Romatizmanın Sebepleri Nelerdir?
Romatizma hastalığının genel sebebi eklemlerin aşınma ve yıpranmasıdır.
- Eklemler bir kemiği diğerine bağlayan, kemiklerin serbestçe hareket edebilmelerine izin veren yapılardır.
- Kemiklerin son bölümünde eklemler kıkırdak olarak adlandırılan sert, lastik kıvamında bir materyal ile örtülmüşlerdir. Biz yaşlandıkça bu eklem kıkırdağı sık kullanmaya bağlı veya yaralanmalardan sonra daha kolay zedelenebilir hale gelir.
- Eklemlerdeki zayıflık, bağışıklık sisteminin o kısımları hedef almasına sebep olur. Uzun zamanda diğer dokularda bu durumdan etkilenebilir. Ancak genel olarak en çok etkilenen kısımlar eklemlerdir. Bu duruma neden olan etkenleri tam olarak bilmemektedir.
- Bazı araştırmacılar virüs veya bakteri ile birlikte enfeksiyon oluşması ve hastalığı tetiklediğini savunmaktadır.
- Romatizma ağrılarının asıl sebebi bağışıklık sisteminin, sağlıklı dokulara karşı (otoimmün) saldırıya geçmesidir.
Romatizmanın ve Artrit’ in Bulguları Nelerdir?
Bulgular büyük oranda sizin sahip olduğunuz artrit veya romatizmanın çeşidine bağlı olarak değişmektedir. Bununla beraber genellikle aşağıdaki bulgular sizin artrit veya romatizmaya sahip olduğunuzu düşündürebilir:
- Bir veya daha fazla eklemde şişlik,
- Eklemler etrafında katılık,
- Eklemlerde kızarıklık ve sıcaklık artışı,
- Eklemlerde sürekli veya tekrarlayan ağrı,
- Eklemi hareket ettirmede veya kullanmada zorluk.
Vücuttaki herhangi bir eklem etkilenebileceği gibi en çok dizler, parmaklar ve kalçalar tutulurlar.
Eğer romatoid artritiniz var ise;
- Hafif derecede ateş,
- iştah kaybı ve halsizlik,
- Artrit bulguları sabahları, bazen soğuk ve nemli havalarda kötüleşmeye meyillidir.
Kaç Tip Romatizma Vardır?
Temel olarak 2 tip romatizma vardır;
1.İltihabı olanlar, romatizmal iltihap 3 çeşittir:
- Mikropların eklemde oturmasıyla ortaya çıkan mikrobik romatizmalar: Stafilokok, streptokok ve tüberküloz basili gibi çeşitli mikroplar bu romatizmaya neden olur.
- Bağışıklık sisteminin bozuk oluşu sonucu gelişen mikropsuz iltihap: Bu tip iltihabın neden olduğu romatizmaların en önemlileri romatoid artrit (RA), ankilozan spondilit (AS) ve yaygın bağ doku iltihabı yapan hastalıklar kollajen hastalıklardır. Bu son grubun en iyi bilinen örneği de sistemik lupus eritematozus (SLE)'dir.
- Diğer bir iltihap tipi de başta ürik asit olmak üzere diğer kristallerin eklemlerde ve çeşitli dokularda oturarak yaptığı tahriş sonucu ortaya çıkan iltihaptır. Gut ve yalancı gut hastalığında bu tip iltihap vardır.
2.İltihabı olmayan romatizmalar
Bu romatizmaların en önemlisi artroz ya da kireçlenmedir. Artrozda eklemde iltihap yoktur. Buna karşılık aşınma vardır. Eklemin içindeki kıkırdak incelir ve kaybolur, eklemlerin kenarlarında kemik çıkıntıları oluşur. Travmalar (kaza, darbe) mekanik nedenler, metabolik ve psikolojik bozukluklar iltihabı olmayan romatizmaların en önemli nedenleridir.
Risk Faktörleri Nelerdir, Kimler Risk Altındadır?
Romatizma herkesi her yaşta etkileyebilir, bununla beraber kadınlarda erkeklere göre bu hastalıklara yakalanma şansı daha fazladır. Hem sedanter yani kas eklemlerini çok az kullananlar, hem de eklemlerini aşırı derecede kullananlar kas-eklem hastalığı yönünden risk altındadır.
