İngilizce no mobile phobia sözcüklerinin kısa okunuşu olarak bilinen nomofobi, cep telefonundan uzak olma korkusu şeklinde adlandırılmaktadır. Bilhassa genç kişiler arasında hızlı bir şekilde yayılmakta olan nomofobi çağın hastalığı olarak kabul edilmektedir. Bu çağın hastalığı telefondan yoksun olma korkusu veya telefon ile internet erişiminin sınırlandırılmasından endişe duyma ile tanımlanan bağımlılık türü olarak da bilinmektedir. Bu korkuya bağlı birey; kaygı, sıkıntı, gergin ruh hali ve öfke yaşayabilmektedir.
Teknoloji gelişim gösterdikçe hayatın biçimi de değişiklik gösterir. Bilhassa çocuklar ve gençler için teknolojik aletler bir ‘ihtiyaç’ durumuna dönüşür. Fakat bu durum, teknoloji bağımlılığı gibi olumlu olmayan durumlara yol açar. Türlü korkular yaşanabilir. Bunlardan bir diğeri de ‘nomofobi’ olarak bilinir. ‘No mobile phobia’dan türeyen nomofobi; cep telefonu ile sağlanmakta olan iletişimin kopması sonucu yoğun korku yaşama anlamına gelmektedir. Popüler zamanın yeni fobilerinden biri olarak belirtilen bu durum, bilhassa akıllı telefon kullanımının gitgide artması sonucu yaygınlaşmaktadır. Elde etme isteği akıllı telefonların daha çok önem kazanmasına sebep olur. Bundan dolayı de telefonsuz olmaktan endişe duyma, telefon ile iletişim sağlayamayan bireyler ruhsal gerilim yaşayabilir. Hala bu fobiye sahip olanların kişilikleriyle ilgili yeteri kadar bilgi elde edilemese de uzmanlarca bu sendrom, başparmak nesli denilmekte olan genç kişilerde daha yaygın görülür.
Nomofobi Belirtileri Nelerdir?
Cep telefonu ile bağlantıyı kaybetmekten korkmanın altında bağımlılık yatmaktadır. Cep telefonu ve sosyal medya bağımlılığı da öteki bağımlıklarda olduğu gibi ilerlemektedir. Kişi nasıl ki bağımlısı olduğu nesneye ulaşamadığı zaman yoksunluk semptomları geçiriyor ve daha fazlasını istiyorsa nomofobi içinde de aynı durumlar gözlemlenir. Popüler zamanın fobisi olarak nitelendirilen bu endişenin altında yatmakta olan ise yalnız kalma korkusu, kendini soyutlama, korku gibi hislerdir. Nomofobinin diğer belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz;
- Bireyin telefonu yanında olmadığı zaman kendisini “eksik” gibi hissediyor olması, boşluk duygusu hissi
- Telefonu yanında bulunsa bile obsesif bir biçimde kontrol etme isteği
- Şarj tükenince kendisini yoğun çaresiz hissetmesi
- Telefonunu herhangi bir yerde unutmak, telefonun bozulması yani telefonunu tekrar kullanamama korkusu
- Telefonu elinin altında bulunmayınca baş dönmesi, kalbin hızlı atması, nefes almakta güçlük, mide krampları gibi çeşitli anksiyete semptomları görülmesi
Nomofobi İle Sosyal Medya Bağlantısı
Teknolojik aletler ve sanal bağlantılar bir iletişim türüdür ve bu durumun da ilerisinde bir etkileşim çeşididir. Telefonların aracı olması ile sosyal medyayı takibe almak, gelişmelere hızlıca hakim olmak, başka insanları izlemek ve görünür olmaya çalışmak bu bağımlılığı tetiklemektedir. Sosyal medyada “Görünüyorum o halde varım” diye düşünenler, telefon söz konusu olduğu zaman “Ulaşıyorum/ulaşılmaktayım o halde varım” demektedir. Telefon ile sosyal ağlara kolaylıkla ulaşabilmek bu fobiyi beslemekte olan önemli bir kaynaktır.
Nomofobi Nasıl Tedavi Edilir?
Nomofobi insan beyninde aşırı uğraş oluşturmaktadır. Bu bağımlılık türleri beyindeki ödül-ceza sistemini bozar. Nomofobik olaylarda yükselme yaşanmaktadır. Bilhassa ergenlik çağında olan çocuklarda akıllı aletler ve sanal ortamda daha çok vakit harcamak için okula gitmeme gibi eğilimler meydana gelebilir. İlk olarak kişi bu durumu bir problem olarak kabul etmeli ve bu durumu düzeltmek için çaba göstermelidir. Bundan dolayı bu durum fark edilir edilmez tedavi edilmesi gerekir. Kişi bu durumdan teknoloji detoksu uygulayarak kurtulamıyorsa mutlaka ruh sağlığı uzmanlarından destek almalıdır. Nomofobi tedavisi 2 aşamalıdır. Birinci aşama, 2-3 haftalık bir ilaç tedavisidir. Burada asıl amaç beynin kimyasını düzeltmektir. Kişi hastaneye yatırılıp uzman kontrolünde ilaç tedavisine başlanır. Bunun ile birlikte akıllı aletlerden ve sanal ortamdan yoksun bırakılıp tedaviye devam edilir. Ardından ise kişisel ve grup terapisi ile riskli ve kötü kullanım algısı oluşturulmaktadır.