Nörogelişimsel bozukluklar merkezi sinir sisteminin gelişimini etkileyen bir grup bozukluğu kapsayan bir tanı başlığıdır.
Nörogelişimsel Hastalıklar Nelerdir?
Bu hastalıklardan bazıları;
- Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu,
- Özgül Öğrenme Bozukluğu,
- İletişim Bozuklukları,
- Otizm Spektrum Bozukluğu,
- Zihinsel Yetersizlik,
- Motor Bozukluklar,
- Tik Bozuklukları nörogelişimsel bozukluklar sınıfında yer alan bozukluklardır.
Nörogelişimsel Bozukluk Belirtileri Nelerdir?
Bu bozuklukların ortak özellikleri çocukluk döneminden itibaren başlayan çeşitli gelişimsel gecikmeler ve aksamalar ile seyretmesi ve önemli ölçüde bu sorunların belli düzeylerde etkisinin yaşam boyu sürmesidir.
Nörogelişimsel bozukluklar etkilenen bireylerde farklı düzeylerde emosyonel, fiziksel ve zihinsel belirtilerle kendilerini gösterebilir ve hem etkilenen kişi için hem de ailesi, çevresi, bulunduğu sosyal çevre için önemli sonuçlar doğurabilir.
Merkezi sinir sisteminin gelişimi hem genetik özellikler hem de çevresel faktörlerle şekillenir. Yaşamın erken dönemlerinde normal gelişim sürecinden sapmalar nöronal yapılanma ve bağlantılar ile ilgili sorunlar doğurabilir. Bu bağlamda nörogelişimsel bozuklukların sebeplerine bakıldığında sosyal ve duygusal mahrumiyet, genetik ve metabolik hastalıklar, immün sistem bozuklukları, enfeksiyon hastalıkları, beslenme ile ilişkili faktörler, fiziksel travma, toksik ve çevresel faktörler gibi çok çeşitli nedenlerle karşılaşılabilir.
Nörogelişimsel Bozuklukların Tanı ve Tedavisi Nasıl Yapılır?
Nörogelişimsel bozuklukların tanısı konarken ilgili bozukluğu tanı kriterleri detaylı şekilde sorgulanır, bakım veren aile bireyleri, yakın çevre ve öğretmenlerden bilgi toplanır, nörolojik ve fiziksel muayene yapılır. Yine hedefteki bozukluğa uygun şekilde psikometrik testler uygulanabilir, laboratuvar değerlendirmeleri, beyin görüntüleme çalışmaları yapılabilir.
Nörogelişimsel bozuklukların teşhisinin doğru konmasında, eşlik eden diğer tıbbi durumları da atlamamak adına gereğinde birkaç bölümün iş birliği içinde değerlendirmesi yapması, klinik muayenenin yanında diğer tanı araçlarının da eksiksiz olarak kullanılması son derece önemlidir.
Nörogelişimsel bozuklukların tedavisinde yine bozukluğun şekli ve ağırlığı göz önünde bulundurularak düzenlenir. Temel olarak farmakolojik ve farmakolojik olmayan tedaviler olarak iki büyük grupta değerlendirilir. Farmakolojik tedaviler bozukluğun belirtilerine ve nedenine yönelik medikal uygulamalardan oluşmaktadır.
Farmakolojik olmayan uygulamalar içerisinde davranışsal terapiler, psikososyal destek, nöropsikolojik rehabilitasyon sayılabilir. Tedavide amaç bireyin ihtiyaçları doğrultusunda uygun bir biyopsikososyal düzenleme yapabilmektir.
Nörogelişimsel bozukluklar için mutlaka multidisipliner bir yaklaşım ile tedaviyi gerçekleştirmek gerekmektedir.