Gündelik hayatın getirdiği olumsuzluklar, zaman zaman hareketsiz kalmamıza neden olabiliyor. Bunun yanında oturma şekil bozuklukları da birçok insanda kas yırtılmasına yol açıyor. Bu yırtılmalar kişinin hayatında önemli bir riske sahip olmadığı için çok ciddiye alınmamaktadır. Fakat hepsi bir anlam içerir. Örneğin; sporcularda görülen kas yırtılmaları doğru olmayan spor hareketlerinin yapıldığını işaret ediyorken, çalışan bir kişide kas yırtılmalarının oluşması, çok fazla hareket etmediği anlamına gelmektedir. Seviyesi hangi derece olursa olsun kas yırtılmalarını ciddiye almak gerekir. Bu kas probleminin belirtilerini, sebebini biliyor olmak önemlidir.
Kas Yırtılması Nedir?
Kas yırtıklarından kasın dokusu bazı durumlarda kemik dokusundan zaman zaman da kendinde bulunan kasın yapısı içinde kopabilir. Kemiğin hareket etmesine olanak sağlayan kaslar zedelendiği için hareket edememe durumu meydana gelir.
Bazı sebeplerden dolayı kas sistemini aşırı zorlamak liflerin yırtılmasına neden olmaktadır. Bu yırtılmalar neticesinde dokuda kanamalar olur. Yırtılma yaşanan bölümde hareket sınırı olması genellikle mümkün değildir. Fakat bu bölümde şişkinlik yaşanır ve baş edilemez sancıları beraberinde getirir. Dokuların yırtılması sebebiyle kaslar hasar görür bu hasar, kasların fazla kanlanan yapısı olması nedeniyle hızlı bir şekilde iyileşir.
Kişinin bedeni gelişirken vücutta bulunan tüm her kas yapılan harekete yetecek kadar esneme kabiliyetine erişmiştir. Kasları bu esnada olması gerekenden fazla zorlamak liflerin yırtılmasına sebep olabilir.
Kas yırtılması, halk dilinde kas çekmesi olarak tanımlanır. Genel olarak sporcularda gözlemlenir. Bunun yanında ağırlık kaldırmak, düşmek, kasların zorlanması, ya da kazalardan sonra da oluşma ihtimali yüksektir. Sürekli egzersiz hareketleri uygulayan kişilerde yapan bireylerde egzersiz uygulama sürelerinin uzun tutulması, kasların yırtılmasına neden olabilir. Bu durumun oluşmaması için, açma ve germe egzersizleri uygulayarak kasların ısıtılması sağlanabilir. Isınmış olan kasların bu durumda esneme oranı yükselir ve esneme payı artacağından lif kopmaları yaşanmaz.
Kas Yırtılması Belirtileri Nelerdir?
Kas yırtılması semptomları pek çok kişi de aynı oranda sürer. Sadece yırtılmanın ağırlığına göre bazı semptomlar daha sancılı oluşabilir olabilir. Yaygın olarak görülen semptomları şu şekilde sıralayabiliriz;
- Kopan kasta şiddetli ağrı oluşması
- Zedelenen kasın aşırı hassaslaşması
- Yoğun hareketlerden dolayı kopan kasta zorlama sonucu oluşan ağrı
- Kas yırtılması yaşanan kısımda şişkinlik görülmesi
- Basit bir egzersiz hareketinde bile kaslara kramp girmesi
- Kas kuvvetinde fonksiyon kaybı gözlemlenmesi
- Yırtılmanın oluştuğu kasta ezik oluşması
Bütün bu belirtiler liflerin koptuğunu gösterir ve dikkate alınmalıdır. Çünkü genel olarak kas yırtılmaları büyük bir tehlike oluşturmaz ve kişiler bu yüzden bu durumu çok önemsemez. Ancak ileri seviyede yaşanan kas yırtılmaları işlev kaybına sebep olabilir. Böylelikle yırtılma meydana gelen kas bir daha kullanılamaz. Bu durum kişilerin hayat standartlarını düşürebilir. Bunun yaşanmaması için kas yırtılmalarını önemsemek gerekmektedir.
Kas Yırtılması Hastalık Çeşitleri Nelerdir?
Kasta meydana gelen yırtılmaların tespiti ve tedavisin de üç farklı kategori değerlendirilir. Yırtılmanın büyüklüğüne göre, birinci seviye, ikinci seviye ve üçüncü seviye kas kopmaları olarak üçe ayrılmaktadır.
Kasların fazla gerilmesi nedeniyle meydana gelen yırtıklar ilk seviye kas yırtılmalarıdır. Bu tarz kas kopmaları çok az gerilmeler nedeniyle meydana gelir ve ağrıma oluşur. Fakat zedelenen kasın iyi olmaması ya da tekrar fonksiyonunu kullanamaması durumundan bahsedilmez. İkinci seviye yırtılmalarda ise ilk seviye yırtılmalara göre daha çok dokunun kopması gözlemlenmiştir.
Yırtılmalar sonucundan daha fazla ağrı oluşmasıyla birlikte şişkinlik ve morarma da gözlemlenebilir. Kasın tamamen zedelenmesine sebep olan gerilmelerin sonunda ise üçüncü seviye kas yırtılmaları oluşur. Kas yapı olarak ikiye ayrılmaktadır ve kopmanın meydana geldiği esnada ufak bir patlama sesi gözlemlenebilir. Bu tarz yırtılmaların ardından kas tamamen fonksiyonunu kaybeder. Şiddetli ağrı, şişkinlik ve renkte farklılıklar meydana gelir.
Kas Yırtılması Tanısı Nasıl Konulur?
Kas yırtılması tedavisi için uzmana gidildiğinde kişiye hangi tür bir hareket sonucunda bu durumun oluştuğu sorulmaktadır. Meydana gelin semptomların şiddeti, kas kuvvetinin ne kadar zedelendiği ya da hareket sınırının hangi durumda olduğuna dair sorular da hasta olan kişiye sorulan sorular arasındadır.
Ateşlenme, kilo kaybetme, bacaklarda uyuşma veya önemli bir bir problemin oluşup oluşmadığıyla ilgili kişiden bilgi istenir. Semptomlar ve geçmiş dönemde yaşananlar ile ilgili yeteri kadar tıbbi bilgi yoksa fiziki muayene uygulanır. Fiziki muayene sırasında kasın hassas durumu, ağrılar, halsizlik ve uyuşan kas hareketlerinin belirlenmesi için gerekli müdahaleler uygulanır. Muayeneden sonra meydana gelen semptomlar hafif ya da orta seviyede ise bunun haricinde farklı bir işleme gerek kalmayabilir.
Fakat kontrolden sonra rahatsızlığın seviyesi konusunda uzmanda şüpheler oluşmuş ise MR ya da röntgen gibi yöntemler uygulanabilmektedir. Bu yöntemler sonrasında kasın yapısı incelenir ve kopmaların seviyesi tespit edilir. Kişide sırtta ağrılar varsa idrar yolu enfeksiyonu ya da omurilikte problemler olabileceğinden şüphelenilirse ekstra testler istenir. Testin sonuçlarına göre kişi uygun ve etkili tedavi için bir uzman tarafından yönlendirilir.
Kas Yırtılması Nasıl Tedavi Edilir?
Kas yırtılması tedavisi birçok kişide ortak ilerlemektedir. Birinci ya da ikinci seviye kas zedelenmelerinde spor ya da egzersiz hareketlerine belirli bir süre devam edilmez. Kası zor durumda bırakacak bütün faaliyetlerden uzak durmak gerekir. Kas kopmasının oluştuğu yere zamanında buz uygulaması yapmak gerekir ve buz uygulaması 2-3 saat aralıklarla tekrar edilmelidir. Buz kompresi o kısmın şişmesini ve kasın hızlı bir şekilde tedavi olmasını sağlar.
Kas yırtılması sırasında kasın uygun bir elastik bandaj ile sarılması, sıkıştırılması da tedaviye ek bir yöntem olarak uygulanır.
Fakat kan akışı bu durumda engellenebilir, bu yüzden bölgenin çok fazla sıkılmaması gerekir. Ancak ağrının şiddeti sarmaya rağmen artıyorsa ve ağrı sürüyorsa bandaj çıkartılmalıdır. Çünkü bu sarma işlemi doğru uygulanmadığı zaman bir gayda sağlamaz.
Genellikle gece uykudan önce kas yırtılmasının görüldüğü bölge kalp seviyesinden yüksekte olmalıdır. Örneğin, bacaklarda gözlemlenen kas yırtılmalarında uzanma sırasında kişi ayağının altına yastık koyabilir. Ağrının şiddetli olduğu zamanlarda uzman tarafından uygun olan ağrı kesici ilaçlar kişiye önerilir. Üçüncü seviyede olan yırtıkların oluşmasında ise düzenli bir şekilde fizyoterapist desteği alınmalıdır. Kas yırtılmasının meydana geldiği kısım belirli bir süre hareketsiz kalmalıdır. Durumun önemine göre cerrahi işlem de uygulanabilir.