Basit şekilde kasların büyümesi olarak söylenebilecek hipertrofi, kas içerisinde bulunan hücrelerin sayıca değişmeden sadece hacminin büyümesi ile oluşur. Hipertrofi, organları bulundukları durumlara uyum sağlaması açısından destekler. Ağırlık kaldırma, mekanik hasar ve metabolik yorgunluk ile oluşan hipertrofinin sarkoplazmik ve miyofibrillar olmak üzere iki çeşidi vardır. Aynı zamanda kalp kasının beklenmeyen şekilde büyümesi ile ya da kalbin normalden daha fazla miktarda kan pompalaması ile de oluşabilir.
Hipertrofi Nedir?
Birçok sebeple bağlantılı olarak hücre sayısında bir değişiklik olmadan organ veya doku hacminin normalde olduğundan daha çok artması ile ortaya çıkan durumdur. Hücre hacimleri büyür ve artık bölünme yeteneği bulunmayan ya da çok azalmış hücrelerde oluşur. Hipertrofi, organların olduğu koşullara uyum kazanmasını destekleyen bir mekanizmadır.
Kas Hipertrofisi Nedir?
Hipertrofinin bacak veya kol kasında oluşan halidir. Kas Hipertrofisi çoğunlukla vücut geliştirme ile ilgilenen kişiler tarafından oldukça önemli bir konudur. Myofibrillar ve sarkoplazmik isimleri verilen iki tür kas hipertrofisi vardır. Myofibrillar hipertrofi, kas hızı ve gücünü daha çok arttırırken sarkoplazmik hipertrofi, egzersiz yapma anında enerji ve dayanıklılığı çoğaltır. Myofibrillar hipertrofide kasın kasılması görevini üstlenen bölümler gelişir, sarkoplazmik hipertrofide ise kaslara enerji yollayan glikojen depoları gelişir.
Kas Hipertrofisi Nasıl Gerçekleşir?
Ağırlık Kaldırma
Özellikle kas yapma ile ilgilenen ve uğraşan kişiler çoğunlukla bu yöntemi kullanır.
Mekanik Hasar
Ağırlık kaldırılırken aktif olan kas grubu, kuvvet uygularken kaslarda bulunan lifler hasar alırlar. Bunun üzerine kas proteinleri bu hasarı gidermek için bir tamir yanıtı oluşturur. Bu tamir yanıtı ile birlikte hipertrofi gerçekleşir.
Metabolik Yorgunluk
ATP molekülleri, kasların birincil enerji kaynağıdır ve bu kaynağın azalması ile birlikte metabolik yorgunluk ortaya çıkar. Bu yorgunluk sebebiyle kaslar kasılamaz ve bu şekilde hipertrofi ortaya çıkar.
Hipertrofi Nedenleri
- Kalp kasında meydana gelen ve normal olmayan bir şişme veya büyüme durumu
- Yoğun bir programa sahip antrenman
- Kalp hastalığı
- Kalbin aşırı derecede kan pompalaması
Hipertrofi Çeşitleri
Sarkoplazmik Hipertrofi
Sarkoplazma da denen kas hücreleri içinde bulunan sıvı maddenin hacminin çoğalması ile gerçekleşir. Kaslara enerji yollamakla görevli glikojen depolarını geliştirir ve egzersiz sırasında hem enerjiyi hem de dayanıklılığı arttırır.
Miyofibrillar Hipertrofi
Kuvvet gerektiren egzersizler ile oluşur. Kasın kasılması görevini yapan bölümler gelişir ve kas hızı ile gücü olduğundan daha da çok artar.