Hepatit C, hastalığın ileriki dönemlerine kadar sessizliğini koruyan bir rahatsızlıktır. Bundan dolayı rahatsızlığı ilk dönemlerinde yakalamak oldukça zorlaşır. Çünkü genellikle belirti göstermez ya da yorgunluk, bitkinlik gibi pek çok rahatsızlıkta gözlemlenen önemli olmayan belirtiler gösterebilir.
Bu hastalık ilerleyen dönemlere kadar sessiz hareket etmektedir. Bu yüzden bu rahatsızlığı ilk zamanlarında yakalamak oldukça zor bir durumdur. Genel olarak belirli bir semptoma rastlanmaz ya da bitkinlik, yorgunluk, hazmetmekte zorlanma gibi pek çok rahatsızlıkta yaşanabilecek önemsiz semptomlar göstermektedir.
Hepatit C Nasıl Bulaşır?
Hepatit C kişiden kişiye kan yolu ile geçmektedir. Kan ve kan ürünü verilen kişiler ve uyuşturucu kullanan kişilerde daha yaygın görülmektedir. Ülkemizde kan bankaları bağış şeklinde almış oldukları kanlarda Hepatit C incelemesi yapmaktadırlar ve tek kullanımlık iğne ve tıbbi malzemeler ile işlemler yapılmaktadır, bu durumda bulaşma riskini azaltır. Rahatsızlığın cinsel yol ile geçip geçmediği tartışılmaktadır. Çok eşli olmanın Hepatit C tehlikesini yükselttiği kabul edilmektedir. Evin içerisinde, iş yerinde ve öteki sosyal temaslarda geçmez. Türkiye'de rahatsızlığın görülme oranı % 0,3 oranında belirtilmiştir. Yani 1000 kişiden 3’ünde gözlemlenmektedir.
Hepatit C Tanısı Nasıl Konur?
Hepatit C öteki hepatitlerden farklıdır ve genellikle sarılık hastalığına neden olmaz. Bundan dolayı rahatsızlığı ilk evrelerinde fark etmek kolay değildir. Hepatit C geçiren kişilerin yüzde 30'luk kısmında tamamı ile iyileşme görülür, yüzde 70'lik kısmında ise rahatsızlık kronik hale gelir. Kronikleşen kişilerin yüzde 21 -31’lik bölümünde siroz gelişebilmektedir. Bunların da yüzde 1-2’lik kısmında karaciğer kanseri meydana gelir. Ancak bu gelişen durumlar uzun seneler içerisinde oluşmaktadır. Rahatsızlığın erken evresinden sonra kronik bir durumda seyretmesi ortalama 10 yılın ardından gözlemlenebilir. Siroz hastalığının gelişim zamanı ise yaklaşık olarak 20 yıldır, karaciğer kanseri gelişim zamanı ise yaklaşık 30 yıl gibi bir süredir. Yani Hepatit C ağır seyreden bir rahatsızlıktır. 40’lı yaşların üzerinde, alkol tüketen bireylerde siroz hastalığına yakalanma riski çok fazladır.
Hepatit C Tedavisi
Kişi Hepatit C hastalığına erken yakalandığı zaman tedavi şansı oldukça fazladır. Bu kişiler genellikle farklı sebepler ile incelendikleri zaman ya da kan bağışında bulundukları esnada saptanmaktadırlar ve rahatsızlığın hangi döneminde oldukları belli olmaz. Rahatsızlığın gidişatını gözlemlemek için çeşitli incelemeler, testler uygun görülürse karaciğer biyopsileri uygulanarak incelenir. Alınacak tedbirler ve uygulanacak tedavi yöntemleri bu bulgular ışığında planlanmaktadır.
Hepatit C Virüsünden Nasıl Korunulur?
Hepatit C'nin henüz onaylanan bir aşısı mevcut değildir. Bu alanda çalışmalar sürmektedir. Bu hastalıktan korunma yöntemlerini şu şekilde sıralayabiliriz;
- Kanın ve hasta kişilerde kullanılabilen olan kan ürünlerinin HCV açısından incelenerek kullanımı
- Genel ve kişisel hijyene önem vermek
- Başka kişilerin kullandığı iğne, jilet gibi gereçleri kullanmamak
- Güvenli olmayan cinsel temaslardan kaçınmak
- Cilt bütünlüğüne zarar verebilecek dövme, manikür, pedikür, piercing gibi işlemlerde kullanılan aletlerin temiz olması gerekir.
Hepatit C Taşıyıcıları Nelere Dikkat Etmelidir?
Hepatit C virüsünü taşıyan kişilerde hastalığın belirtileri görülmese de taşıyıcı rolünde olabilirler. Bundan dolayı öteki bireyler ile temas etme noktasında tedbirli olmaları gerekir. Hasta kişilerin düzenli olarak uzman kontrolüne gitmeleri gereklidir. Yılda iki kez karaciğer işlev testlerini yaptırmaları, alkol tüketiminden uzak durmaları, herhangi bir nedenden dolayı ilaç kullanmak mecburiyetinde kalırlarsa bir uzmandan destek almaları alınması gereken tedbirler arasındadır.
