İç hemoroid nedir, rektum adı verilen kalın bağırsağın son kısmında yani anüse bağlı olan kısımda oluşan hemoroid iç hemoroiddir. Çoğunlukla ağrıya neden olmaz. Ama meme dediğimiz sarkıtlar meydana geldiyse ağrı oluşabilir.
Dış hemoroid nedir, anüste bulunan damarlarda görülen hemoroiddir. Dış hemoroidde damarların üzeri ince bir deri tabakasıyla kapalı şekildedir. Basur memeleri oluşabilir. Dış hemoroidin tanısı daha kolay olabilmektedir.
Hemoroid (Basur) Nedir?
Hemoroid nedir, hemoroid halk dilinde basur ve mayasıl olarak bilinir. Bir benzetme yapacak olursak bacaklarda görülen varisin anüste ki halidir. Yani hemoroid bazı nedenlerden dolayı oluşan ve anüste bulunan damarların şişmesi ve büyümesidir. İlerleyen dönemlerde damarlar dışa doğru genişlediğinden minik sarkıtlar oluşturur. Bu sarkıtlara basur memeleri denir. Dışkılama esnasında anüsten dışarı sarkabilir. Hemoroid iki türlüdür. İç hemoroid ve dış hemoroiddir.
Buradaki damar yastıkçıklarında bozulma olup genişlerse anüs bölgesinde varisleşmeyle bozulan yapılarda Hemoroid (Basur) hastalığı oluşur. Bozulan yapılar kendi kendine ilk hallerine dönmezler ve problemleri ortaya çıkarırlar. Halk arasında makat memesi diye de sanılır. Yani içi kan dolu keseciktir.
Çok sık görülen bir hastalıktır. Toplumda görülme oranı yüzde 30-35 civarıdır, yani her üç kişiden birinde hayatının bir döneminde ortaya çıkar. Ancak çoğu kimselerin utanması, doktordan çekinmesi nedeniyle hastalık ilerler ve bazen kanserlerle karışabilir.
Hemoroid (basur) makattaki damarların genişlemesi sonucu oluşur. Oldukça sık görülen bir durumdur. Kabızlık hemoroid oluşumunun en büyük nedenidir. Hemoroid iç ve dış hemoroid (basur) olarak ikiye ayrılmaktadır. İç hemoroid (basur) belirtileri hasta tarafından kolayca fark edilmezken dış hemoroidde tam tersi söz konusudur. Belirtiler çok şiddetli devam eder, kanamalar görülebilir bu da hastanın endişelenmesine neden olabilmektedir.
Hemoroid (Basur) Tedavisi
- Tedavi hastalığın tipine ve evresine göre yapılır.
- 1 ve 2. Evrede kötü beslenme, tuvalet ve spor alışkanlıkları düzeltilmeli. Lokal ve sistemik bazı ilaçlar alınarak tedavi edilebilir. İkinci evrede cerrahinin yeri daha azdır.
- 3 ve 4. Evre ile komplikasyonlu hemoroidlerde anestezi altında ameliyatla tedavi edilebilir.
- Klasik cerrahi (Milligan morgan / modifiye MM..gibi)
- Mixt yöntem: Klasik yöntemle modern yöntem kombinasyonu
- Longo stapler ( kapalı yöntem)
- Lazer veya Koterizasyon
- Ligasyon yöntemi
Erken evrelerde tedavi başarı oranı daha yüksek ve daha az acılıdır. Ameliyat sonrası ağrı yapılan yönteme ve hastanın ağrı eşiğine göre değişir.
Hemoroid (basur) hastalığı kanserleşmez ancak bazı hastalıklar hemoroidleri taklit edebilirler (anal kanser gibi)
Hemoroid ileri evrelerde olmadığında tedavisi kolay olabilmektedir. Hemoroid (basur) tedavisinde genel olarak hastaya ilaç kullanımı önerilmektedir. Bu ilaçlar dışkıyı yumuşatıcı ilaçlardır. Makat bölgesine sürülecek olarak kremler ağrı kesici olarak kullanılabilir. İleri evrelerdeki hemoroid (basur) tedavisi cerrahi operasyonlarla yapılabilmektedir. Bu operasyon genişlemiş damar keseciklerine giden kan akımını durdurmak ve kesecikleri daraltmak için uygulanır. Bu işlem çok kısa sürmektedir. Ve kısa bir istirahatten sonra hasta yaşamına devam edebilmektedir. Operasyondan sonra hastanın kabız olmaması için sıvı ağırlıklı beslenmesi önerilir.
Hemoroid (Basur) Belirtileri Nelerdir?
- Dışkıda kanama
- Uzun süreli kabızlık
- Uzun süreli ishal
- Dışkılama esnasında ağrı
- Dışkılama sırasında yanma
- Düzensiz bir şekilde tuvalete çıkma
- Makatta kaşıntı
- Makatta ıslaklık, şişlik ve akıntı
- Otururken oluşan ağrı
- Dışkılamada zorluk çekme
- Hemoroidin bir süre sonra anüsten dışarıya çıkması
- Zorlama ve tuvalet sonrası makat (anüs) ağrısı
- Damla damla veya dışkılama sırasında patlar tarzda kanama. Dışkının üzerindedir.
- Sıvı sızıntısı nedeniyle ıslaklık hissi ve tahriş oluşup hassasiyet ve kaşıntı yapar.
- Dışkı kaçırma ve iç çamaşırda kirlenme
- Ele gelen meme ve sertlik en sık görülen belirtilerdir.
- Dış hemoroidler (basur) genelde ağrı ve sertlikle belirti verir pıhtıyla tıkanırsa tromboze olur. İç hemoroidlerde (basur) kanama daha fazla görülür.
Hemoroid (Basur) belirtileri arasındadır.
Hemoroid (Basur) Neden Olur?
- Ailesel yatkınlık: Anne ve babada varsa gelişme riski vardır.
- Karın içi basıncı arttıran tüm nedenler.
- Hareketsiz veya fazla aktif ve çok zorlayıcı bir yaşam tarzının olması. Çok fazla oturma, ayakta kalma ve ağır işlerde çalışma tetikleyicidir.
- Zorlayıcı sporlar: Halter, bisiklet..
- Kötü tuvalet alışkanlığı olması: Tuvalette uzun süre oturmak (gazete dergi okuma) veya ihtiyacını devamlı ertelemek.
- Düzensiz tuvalet alışkanlığı: Uzun kabızlıklar ve ishaller.
- Şişmanlık, yaşlılık ve hamilelik
- Düzensiz ve dengesiz beslenme, yeterince su içmemek.
- Alkol, sigara, fazla kafein tüketimi ve aşırı baharatlı tahriş edici gıdalar.
Hemoroid (basur) oluşturan nedenleri arasında yer alır.
Hemoroid (Basur) Kanaması
Hemoroid, mayasıl ve basur isimleriyle anılan bu rahatsızlık genel olarak olarak bakıldığında makat bölgesinde meydana gelen bir rahatsızlıktır. Basur yani hemoroid rektüm ve anüste bulunan toplardamarların şişkinlik yani bir meme oluşturmasıyla oluşmaktadır.
Basur kanamaları, hemoroid kanamaları genellikle dışkılama sırasında zorlanmayla olan kanamalardır. İç basur, iç hemoroidde daha fazla bu kanamalar görülür. Özellikle kadınlarda hamileleik döneminde oluşan kabızlık şikayetleri hemoroid, basur oluşumuna neden olabilmektedir. Hemoroid kanamaları, basur kanamaları yoğun olduğunda o bölgede daha fazla tahriş meydana gelir bu yüzden o bölgenin nemli olması ve antibiyotikli krem kullanımı önemlidir. Detaylı bir tedavi için mutlaka bir uzman doktora muayene olmak gerekmektedir.
Hemoroid Hastalığı (Basur) Çeşitleri Nelerdir?
Hemoroid (Basur) paketlerinin yerleşim yerine göre İç ve Dış Hemoroidler (Basur) diye ikiye ayrılırlar. Halk arasında dişi ve erkek basur diye adlandırılır.
İç hemoroid (basur) hastalığında evreleme vardır.
Evre I
Belirti vermeyebilir veya zorlamakla kanama olabilir.
Evre II
Kanama, ağrı olabilir ve zorlama veya dışkıyla ortaya çıkan hemoroid paketi kendi kendine geri içeri girer.
Evre III
Kanama, ağrı olabilir ve dışkı sonrası veya zorlamayla dışarı çıkan hemoroid paketi parmakla itilince içeri geri girer.
Evre IV
Kanama olabilir. Dışarı çıkan hemoroid memesi içeri geri giremez, ödemlidir ve şiddetli ağrı yapar. Hasta oturamaz bile.
Hemoroid Hastalığı (Basur) Tanısı Nasıl Konur?
Öncelikle hasta iyi şekilde sorgulanıp muayenesi yapılmalıdır. Anuskop, Rektoskop veya kolonoskop tanı ve ayırıcı tanıda yardımcı olur. Makattan olan kanama doğal değildir ve her zaman önemsenmelidir; Ayırıcı tanıda fissür, fistül, apse, kolit, kanser gibi durumlar unutulmamalıdır.
Ameliyat Sonrası Hemoroid (Basur) Hastalığına Karşı Alınması Gereken Tedbirler Nelerdir?
Genetik yapıyı değiştirebilme şansımız yok, onun için bazı koruyucu önlemler alınmalıdır. İlaç tedavisi veya ameliyat sonrasında hemoroidleri (basur) tetikleyen nedenlerden uzak durulmalıdır.
- Daha dengeli bir yaşam tarzına başlanılmalıdır.
- Yeterli su / sıvı içilmeli ve lifli gıdaların tüketilmesine önem verilmelidir.
- Tuvalet alışkanlığı düzeltilmelidir. Zorlamamalı ve düzenli tuvalete gidilmeli, uzun oturmamalıdır.
- Karın içi basıncı artıran nedenlerden kaçınılmalıdır.
- Kilo verilmelidir
- Alkol, aşırı kahve, asitli ve fazla baharatlı gıdalardan kaçınılmalıdır.
- Dengeli ve zorlamayan sporlar yapılmalıdır.
- İlk belirti verdiğinde bir uzmana danışarak erkenden tedavi olunmalıdır.