Havuç, maydanozgiller familyasında bulunan, yeşil yaprakları olan, toprakta yetişen bir kültür bitkidir. Yılın pek çok zamanı görülmektedir fakat asıl hasadın gerçekleştiği zaman sonbahar ve kış vakitleridir. Özel bir tat ve kokuya sahiptir, türlü renklerden oluşur. Renklerinde görülen değişiklikler çeşitli katkılar sağlasa da genellikle havucun faydaları her renkte bulunur. Bu sebzenin besleyen değeri içeriğinde bulunan çözünür ve çözünmeyen posadan, renk pigmentinden, vitamin ve minerallerden oluşmaktadır.
Havuç, %85’in üzerinde su içermektedir, %10’luk kısmı ise lif ve şekerdir, kalan kısmı az oranda yağ, protein, vitamin ve mineral içerir. Özünde A vitamini, karotenoid, B3 vitamini, B6 vitamini, C vitamini ve K vitaminleri, folik asitler bulunmaktadır. Havucun rengi içerisinde olan karotenoidin çeşidi ile alakalıdır. Genel olarak bilinmekte olan turuncu havuçta beta karoten bulunmaktadır, antioksidan seviyesi fazla bir bileşen olarak karşımıza çıkar. İçeriğindeki besine sarı-turuncu rengi vermektedir. 55-60 gram ağırlığına sahip büyük boy bir havuç 35-40 oranında bir kalori enerji vermektedir. Havucun potasyum, sodyum özü fazladır.
Havucun Yararları Nelerdir?
Fazla miktarda karoten içermekte olan havuç böylece kuvvetli antioksidan kapasitesine sahip olmaktadır. Yapılan araştırmalara göre ß-karotenin kanserden korunma noktasında etkilidir. Havuçu fazla miktarda tüketen erkeklerde prostat kanser tehlikesi daha azdır. Düzenli havuç tüketen kadınlarda ise meme kanseri görülme riski daha düşüktür. Akciğer kanserinin engellenmesinde de yararlıdır. Sigara içmeyi bırakmak ve ciğerlerin sağlıklı olması için düzenli bir şekilde havuç tüketmek akciğer kanserini engellemekte etkili olabilmektedir. A vitamini ve potasyum kalbin sağlığı için oldukça önemlidir. Havucun diğer faydalarını şu şekilde sıralayabiliriz;
- Havuç göz sağlığına oldukça iyi gelir.
- Şeker hastalığı olanlar için besleyici bir sebzedir.
- Lifli yapısı vardır, kan şekerinin hızlı yükselmesine engel olur.
- Kabızlığın önlenmesine yardımcı olur.
- Bağırsak sağlığı için çok yararlıdır.
- Cildi korur, parlaklık sağlar.
- Saç sağlığını korur.
- Kanserin yayılmasını engeller.
- Kilo vermeye yardımcı olur.
Havuç Nasıl Tüketilmelidir?
Rengi fark etmeksizin bütün havuçlar karotenoid içermektedir. Karotenoidler bağırsakta yağ aracılığı ile emilim sağlarlar. Havucu yalnız başına yemenin dışında yerine yemeklerde tüketmek, karonetoidlerin sindirirken bağırsakta yağ ile beraber daha çok emilimini sağlar. Böylelikle karotenoidin fayda sağlama oranı yükselmiş olur. E vitamini karotenoidlerin emilimini arttırdığı için havuç için kullanılan yağ zeytinyağı olmalıdır. Karotenoidler az ısıda daha etkilidirler. Bundan dolayı kışın yetişmekte olan havuçlar karoten özü yaz aylarında büyüyenlerden daha fazladır. Buzdolabında muhafaza edilebilir. Havuç tüketimine yakın zamanlarda limon, sirke gibi asit özelliği olan ürünleri ekleyebilirsiniz. Havucun en sağlıklı tüketme biçimi çiğ şekildedir ya da yumuşayıncaya kadar pişirilip tüketilmesidir.
Havuç Suyunun Faydaları Nelerdir?
Sebzelerin ve meyvelerin suları sıkılıp tüketildiği zaman özlerindeki vitamin ve mineraller daha çabuk emilim sağlar. 1 bardak havuç suyu 3-4 adet havuçtan çıkmaktadır ve havuç suyu tüketmek havucu tüketmekten daha çok vitamin sağlamaktadır. Bir bardak havuç suyu yaklaşık 650 mg potasyum içerir, 45 mg kalsiyum ve 20 mg C vitamin içermektedir. Suyu sıkılmış olan sebze ve meyveler kan şekerini ani bir şekilde yükseltir. Bunun ile birlikte kan şekerinin dengeli olması ve bağırsakların iyi çalışması için oldukça önemlidir. Ancak havuç suyu şeker hastalığı bulunan kişiler için devamlı olarak tüketilmemelidir.
Havuç Nasıl Temizlenir?
Havuç kök sebzedir, tüketilen tarafı toprakta yetişmektedir. Toprakta olan mikroorganizmalar havucun dış kısmında artabilir. Tüketimi sağlanmadan evvel iyice temizlenmelidir. Asit karotenoidlere zarar verir bundan dolayı havucu sirkeli suya koymak uygun olmaz. Posa eksikliği yaşanmaması için havucun kabuğu tamamen soyulmamalıdır, iyice yıkandıktan sonra bıçak yardımı ile dış tarafı hafif bir şekilde kazınabilir.