Halluks Valgus, ayak ile ilgili rahatsızlıklarda karşılaşılan en yaygın hastalıklardandır. Ayak başparmağının normalde olduğu yönden farklı bir yöne saparak oluşan şekil bozukluğuna denir. Bu bozukluğa bağlı olarak ayağın geri kalan parmakları da etkilenmektedir. İlk kez 1800’lü yıllarda keşfedilen bu hastalık çoğunlukla kalıtsal yolla geçer. Bunun yanında dar ve yüksek topuklu ayakkabılar da bu hastalığı tetiklemektedir.
Halluks valgus en sık rastlanan ayak hastalıklarındandır ve ayak başparmağın şekil bozukluğuna verilen isimdir. İlk kez Carl Hueter, 1800’lü yıllarda bu hastalıktan bahsetmiştir. Ayaktaki başparmağın olması gereken yönden saparak oluşan şekil ve duruş bozukluğuna halluks valgus denir. Bu bozukluk ayağın geri kalan tüm yapısını etkisi altında bırakır. Hastalık devam eder ve ilerlerse ayak ve parmaklarda fazlaca ağrılara yol açar ve eklemin şekli bozulduğu için iltihap oluşumuna sebep olur. Oluşan bu iltihap ise ayağı şişirir ve ağrıyı arttırır. İltihap tedavi edilmezse hastalık daha kötü şekilde seyreder.
Halluks Valgusun Belirtileri Nelerdir?
- Ayak başparmağında oluşan çıkıntı ve eğrilik
- Parmağın hareket ettirilmesinde ve yürüme anlarında ağrı oluşması
- Ayağın bunyon adı verilen kısmında şişlik ve kızarıklık oluşması
- Sivri uçlu veya ayağın şekline uymayan bir ayakkabının giyilmesi sebebiyle ayak başparmağındaki rahatsızlık hissi
- Bunyon adı verilen bölgede iltihap oluşması
- Ayakta uyuşma ve karıncalanma hissi ile yanma hissinin oluşup artması
- Bunyon bölgesinde şekil değişmesinin gerçekleşmesiyle yürürken zorluk çekilmesi
- Ayak başparmağında ve bunyon bölgesinde hissizlik oluşması
Halluks Valgus Neden Olur?
Hem hastalar hem de hekimler tarafından çoğunlukla Halluks Valgus hastalığının yüksek topuklu ve fazla dar ayakkabıların giyilmesi sebebiyle olduğunu düşünülür. Ancak hastalığı sadece bu sebeple açıklamak eksik kalır. Hiç ayakkabı giymeyen halklarda dahi bu deformite gözlenebilmektedir. Hastalığın bazı türleri başparmağın kasları arasındaki dengesizlik nedeniyle ortaya çıkar. Bu, daha çok spastik tipteki beyin felcinde görülebilir. Doğumsal ya da edinsel olarak düztaban gelişen kişilerde görülebilmektedir.
Genellikle genetik olarak da yayılan bu hastalık aynı zamanda ayakta oluşan içe basma gibi basma bozuklukları gibi sebeplerle de ortaya çıkabilir. Normalden fazla süre ayakta beklemek de hastalığı şiddetlendirir.
Halluks Valgusta Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Hastalarının neredeyse tümü ameliyatsız yöntem ile parmaklarının düzelebileceği beklentisine sahiptir. İleri derecede açılanması olan bir hastada cerrahi dışında bir tedavi yöntemi ile ayakkabı içindeki konforun arttırılması mümkün değildir. İleri açılanması olmayan kişilerde geniş burunlu veya tarak kısmı genişleyebilen esnek özel yapılmış ayakkabılar tercih edilebilir. Kişi, bu şekilde rahat yürüyebiliyorsa ilk sırada denenmesi gereken yöntem ameliyat dışı yöntemlerdir. Medikal ürün olarak üç çeşit ortez satılmaktadır: gece atelleri, parmak arası makaraları ve bunion yastıkları. Tüm bu ortezler maalesef ki mevcut eğriliği kalıcı olarak düzeltmemektedir.
Halluks Valgus’u olan hastalar ayakkabı giyemiyorsa, nasır oluşmuşsa, eğrilik cerrahi kriterleri karşılıyorsa kalıcı düzeltme ancak ameliyat ile olabilmektedir. Cerrahi tedaviler tarak kemiklerinin eğriliği düzeltecek şekilde kesilip plak ya da vidalar ile tekrar kaynamasını sağlayarak gerçekleştirilir.
Aynı zamanda bazı egzersizler de Halluks Valgus tedavisini iyi yönde etkiler.
Halluks Valgus Kimlerde Daha Sık Görülür?
Halluks Valgus, kadınlarda erkeklere oranla daha fazla görülmektedir. Bunun sebebi sivri uçlu ve çok yüksek topuklu ayakkabılar ile kovboy model çizmelerin sıklıkla kullanılıyor olmasıdır. Bununla birlikte ayak bağlarının yapısındaki gevşeklik de Halluks Valgus’un kadınlarda daha sık görülmesinin sebeplerindendir.
Genelde kalıtımsal yolla aktarılan bir hastalık olduğu için aile bireylerinde bu rahatsızlık bulunan kişilerde daha sık görülmektedir.
Halluks Valgus ile Birlikte Görülen Rahatsızlıklar
Halluks Valgus rahatsızlığı ilerledikçe ayağın tüm parmaklarında farklı farklı sorunlar gözlemlenmektedir.
Morton Nöroma
Çoğunlukla ayaktaki üçüncü ve dördüncü parmakların ortasından geçen sinirlerde sinir tuzağı sendromu yani sinir sıkışması oluşması durumudur.
Parmak Deformiteleri
Genellikle yüksek topuklu dar ayakkabı sebebiyle olduğu gibi diyabet ve aşırı alkol kullanımı sebebiyle de olan ayak parmaklarının pençe şeklini almasıyla oluşan rahatsızlıktır.
Bunionette
Ayağın en küçük parmağı olan serçe parmakta oluşan çıkıntıya konulan isimdir.
Halluks Valgus Tanısı Nasıl Konur?
Doktora başvuran kişiye önce fiziksel muayene gerçekleştirilir. Daha sonra ayağının bir yere basarken ve basmadığı halleri ince ayrıntısına kadar gözlemlenir. Daha sonra çekilen röntgen ilke Halluks Valgus tanısı konulabilir.
Halluks Valgus Tanısında Fizik Muayene Yeterli Midir?
Fiziksel tedavi, tedavinin tamamının yüksek bir oranını kapsar ancak fiziksel tedavinin yanında ayağın detaylı incelemesi radyolojik biçimde de yapılır.
Halluks Valgus Ameliyatını Kimler Olmalıdır?
Halluks Valgus ameliyatı sadece ağrı eşiği düşük olan ve çokça ağrı çeken kişilere yapılır. Ayrıca tüm ameliyat dışı yöntemleri denenmesine rağmen ağrısı geçmiyorsa parmakta nasır ya da yürüyüş bozukluğu gelişen hastalarda, parmaktaki eğrilik nedeniyle sık sık ayakkabı yenilemek durumunda kalan hastalar için ameliyat tedavisi düşünülmektedir. Tüm bunların yanında Halluks Valgus ameliyatını olmak için kemik gelişiminin tamamlanmış olması gereklidir.