Grip genellikle doğru tedavi yöntemi izlenerek 1-2 haftada atlatılabilen bir sağlık sorunudur. Ancak bağışıklığı zayıf olan kişilerde komplikasyonlar ilerleyerek hayati tehlikelere yol açabilir. Kişilerin günlük hayatta alacağı bir takım önlemler gribe karşı koruma kalkanı oluşturacaktır. Özellikle burun akıntısı ve burun tıkanıklığı belirtileri ile ortaya çıkar. Belirtiler evde uygulanacak bazı yöntemlerle hafifletilebilir. Risk grubundaki kişiler ve ağır belirtiler yaşayan hastalar mutlaka doktora başvurmalıdırlar.
Grip Nedir?
Grip, virüslerden kaynaklanan bir solunum yolu enfeksiyonudur. Tıp dilinde influenza olarak adlandırılan grip, bir grup virüsün boğaza ve akciğerlere yerleşmesi sonucu oluşur. Grip çoğunlukla ilaçlar, bitki çayları ve besin takviyeleri ile kısa sürede geçmektedir. Ancak risk faktörü bulunan bazı hastalarda durum ciddileşerek ölümcül seviyeye gelebilmektedir. Bunun için risk faktörü bulunan kişiler mutlaka bir doktora görünmeli ve tedavi almalıdır.
Grip komplikasyonları açısından riskli grupta yer alan kişiler şu şekildedir:
- 5 yaş altındaki çocuklar (özellikle 2 yaş altı)
- 65 yaş üstündeki kişiler
- Hamile ya da son 2 haftada doğum yapan kadınlar
- Bağışıklığı güçsüz kişiler
- Astım, diyabet, kalp hastalığı, karaciğer hastalığı gibi kronik hastalıklara sahip kişiler
Grip, neredeyse her kış mevsiminde salgınlara neden olmaktadır. Bu virüs yapısının önceden tahmin edilmesi zordur, her yıl değişime uğramaktadır. Dolayısıyla insanlar her sene yeni virüs türleri ile mücadele etmektedir. Grip, hafif solunum yolu hastalıklarına sebep olabileceği gibi ciddi enfeksiyonlar oluşmasına da yol açabilir.
Grip Nedenleri Nelerdir?
Grip bulaşıcı hastalıklar arasında yer alır. Solunum yolları ve temas ile kişide kişiye bulaşmaktadır. Grip olan kişi öksürme, hapşırma ve konuşma esnasında grip virüslerini havaya karıştırır. Bu havaya maruz kalan sağlıklı bireylere grip virüsü bulaşabilir. İnfluenza virüsüne karşı bağışıklığı oluşmamış kişiler birkaç gün içinde grip olur. Kapalı ve havasız ortamlarda yayılması çok daha kolaydır. Dış ortamda 2-8 saat civarı varlığını sürdüren virüs, topluluk alanlarında yüzlerce kişiye bulaşabilir. Hasta olan kişilerin kapı kolu, merdiven tutamacı, masa gibi ortak alanlara temas etmesi hastalığın yayılma nedenlerinden biridir. Elleri sık sık yıkamamak da tokalaşma ve yakın temas esnasında grip virüsünün bulaşmasına neden olmaktadır.
Grip Belirtileri Nelerdir?
Grip, sağlıklı bireylerde ve gençlerde genellikle hafif semptomlarla gelişir. Grip çoğunlukla burun akıntısı belirtisi ile kendini belli eder, yaygın olan diğer belirtiler ise şu şekildedir:
- Yüksek ateş
- Öksürük
- Öksürük nedenli kusma
- Burun akıntısı
- Burun tıkanıklığı
- Uzun süren yorgunluk ve halsizlik
- Boğaz ağrısı
- Baş ağrısı
- Kas ağrıları
- Terleme
Uzun süre iyileşmeyen grip tedavi edilmediği takdirde sinüzit, bronşit ve zatürre (pnömoni) gibi hastalıkların oluşmasına yol açabilir. Riskli hastalık grubundaki kişilerin zatürre geçirmesi diğer hastalıklarında ciddi etkiler oluşturur.
Grip Nasıl Geçer? Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Grip, virüsün şiddetine göre çeşitli tedavi yöntemleri uygulanarak iyileştirebilir. Tedavi sürecinde bağışıklık sistemini güçlü tutmak iyileşmeye yardımcı olan önemli bir etkendir. Aynı zamanda mevsim geçişlerinde grip aşısı yaptırmak, salgın oluşmasına neden olacak virüslere karşı koruma sağlayabilir.
Grip tedavisinde genellikle burun spreyi ve vitamin takviyesi önerilmektedir. Doktor tarafından gerekli görülmesi halinde antiviral ilaçların kullanılması da söz konusudur.
Gribe Ne İyi Gelir?
Grip hastalığına yakalanan kişiler, iyileşme sürecini hızlandırmak ve hastalık belirtilerini hafifletmek için yeterli ve düzenli beslenmeye özen göstermelidir. Grip olan kişilerin vücudu sağlıklı bir bireyin vücuduna göre daha fazla enerjiye ihtiyaç duymaktadır. Vücuda ihtiyaç duyduğu enerjiyi vermek için vitamin, mineral ve protein açısından zengin bir beslenme planı oluşturulması gerekir. Grip hastalığı sıvı kaybına neden olabileceği için günde 2-3 litre su tüketmek faydalı olacaktır.
C vitamini bakımından zengin besinler tüketmek gribe iyi gelir. Doktor tavsiyesi dışında kullanılan hap formundaki vitaminler tercih edilmemelidir. Yüksek miktarda C vitamini barındıran besinler şu şekildedir; kivi, kuşburnu, greyfurt, limon, portakal, mandalina, nar, yeşilbiber, domates, maydanoz.
Zencefil çayı ve limon çayı gibi bitkisel yöntemler de grip belirtilerini hafifletebilmektedir.
Grip İçin Ne Zaman Doktora Gidilmelidir?
Aşağıdaki belirtilere sahip kişiler hemen bir doktora danışmalıdır:
- Nefes almada zorluk
- Kalıcı ateş
- Kalıcı öksürük
- Kusma
- Yutkunmada ağrı hissi
- Kalıcı tıkanıklık
- Kalıcı baş ağrısı
Kişiler grip ile benzer belirtilere sahip bir hastalık yaşıyor olabilirler. Belirtiler giderek şiddetleniyor ve ateş düşmüyorsa kesinlikle doktora başvurulmalıdır.
Gripten Korunma Yöntemleri Nelerdir?
- Elleri sık sık bol su ve sabun ile yıkamak, virüslerin yayılmasını engelleyecektir.
- Ellerin uzun süre yıkanmadığı durumlarda yüz, göz ve ağız bölgesine temas edilmemelidir.
- Kapalı, havasız ortamlardan uzun süre geçirmemek, hasta kişilerle olan teması azaltacaktır.
- Öksürük ve hapşırık esnasında ağız ve burnu mendil ile kapatmak, virüsü başkalarına bulaştırmamak için alınması gereken bir önlemdir.
- Hasta kişilerle temastan kaçınılmalıdır.
- Grip olan kişilerin kullandığı havlu ve bardak gibi kişisel eşyalar ortak olarak kullanılmamalıdır.
- Gribe yakalanan kişiler maske takarak enfeksiyonun diğer kişilere bulaşmasını önleyebilir. Aynı zamanda hastalarla aynı ortamda bulunan kişilerin de maske kullanması gerekir.
- Kapalı ortamlar havasız bırakılmamalıdır.
- Hava değişimine göre giyinmek ve sağlıklı beslenmek oldukça önemlidir.
- Gripten korunma yöntemleri arasında en önemli yol ise grip aşısı olmaktır.
Grip Aşısı
Grip aşısı, gribe karşı en etkili koruma yöntemidir. Grip virüsü her sene değişiklik gösterdiği için yapılan grip aşısı yalnızca bir yıl koruma sağlamaktadır. Dolayısıyla risk altındaki bireylerin grip aşılarını grip salgını görülmeden önce yaptırması önerilir. Yaşlılar, gebeler ve kronik hastalıkları olan kişiler risk grubunda oldukları için grip aşısı olmaları hayati önem taşır. Ülkemizde risk grubundaki kişilerin grip aşıları ücretsiz uygulanmaktadır. Grip aşısının önemli bir yan etkisi bulunmamaktadır. Ülkemizde uygulanan aşılardaki virüsler canlı değildir bu sebeple hastalık yapma riski bulunmaz. Aşağıdaki kişilerin yanı sıra yaptırmak isteyen herkese uygulanabilir.
Grip Aşısı Yaptırması Gereken Kişiler Kimlerdir?
- 5 yaş altı çocuklar (6. aydan itibaren yapılabilir)
- Hamilelik dönemindeki kadınlar
- Kronik hastalığı olan kişiler
- 50 yaş ve üzeri kişiler
- Bakım evinde kalanlar
- Sağlık alanında çalışanlar
- Riskli hasta grubundaki kişilerle beraber yaşayanlar
Grip Olduktan Sonra Grip Aşısı Yaptırılır Mı?
Gribe yakalanan kişilerin aşı yaptırması tedavide etkisini göstermez. Soğuk algınlığı geçiren kişilerin grip aşısı yaptırmasında ise bir sıkıntı yoktur.