Psikolojik olarak yaşanılan veya hissedilen eksikliklerin yerini yemek ile doldurma isteğine duygusal açlık denir. Kişinin devamlı olarak yemek yeme isteği içinde olması ve bu istekle birlikte mutsuzluk, değersizlik, gerginlik gibi ruh halleri içinde olması bu hastalığın belirtileri arasında yer almaktadır. Beslenme düzeninin, kişinin hayatında önemli bir yeri vardır. Vücuda gereken miktarda gıda alınması ve alınan gıdaların protein, karbonhidrat ve yağ dengesinin sağlanması da önem verilmesi gereken bir konudur. Bu besinlerin vücuda verdiği enerji, kişilerin gün içerisindeki performansını yüksek derecede etkilemektedir.
Duygusal Açlık Nedir?
Duygusal açlık; üzüntü, depresif ruh hali, stres, okul ve iş hayatında yaşadığımız duygusallık vb. içinde bulduğumuz psikolojik durumlara bağlı olarak, kendimizi sürekli bir yemek yeme isteği içinde görürüz. Genel olarak; stres, kaygı, heyecan, mutsuzluk gibi duyguların yaşandığı anda ortaya çıkmaktadır. Kişiler, yaşadıkları sorunların çözümünü çoğunlukla yemek yemekte ararlar. Ancak yemek yemenin bir sonu olmadığı için bu yöntem sağlıklı değildir. Bu nedenle, bireyler yemek yedikten sonra pişmanlık duygusu içinde olurlar. Yemek yedikten sonra gelen pişmanlık duygusu, en önemli duygusal açlık belirtileri arasında yer almaktadır. Bu belirtilerden bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz;
- Etrafınızdaki insanlar yemek yerken, siz de aç olmasanız dahi yemek yiyorsanız.
- Ağzınız boş durmasın diye bir şeyler yiyorsanız.
- Yemek yemek istediğinizde, fakat yiyemediğiniz zaman çok üzülüyorsanız.
- Telefonla ilgilenirken ya da televizyon karşısında otururken bir şeyler atıştırma ihtiyacı hissediyorsanız.
- Geceleri yemek yemeden duramıyorsanız.
Duygusal açlık hastalığı yaşayan bireylerde genellikle gece saatlerinde bir şeyler (abur cubur, tatlı vb.) yemeye elverişli oldukları gözlemlenmektedir. Bir diğer belirti ise, duygusal açlık hissi yaşayan bireylerde tokluk hissi diye bir şey yoktur. Eğer kişiler bu semptomları kendilerinde fark ediyorlarsa, duygusal açlık hastalığına yakalanma ihtimalleri yüksektir.
Duygusal Açlık Belirtileri ve Nedenleri Nelerdir?
Duygusal açlık hastalığının birden çok sebebi bulunmaktadır. En önemli sebebi ise, kişilerin yaşamakta olduğu psikolojik problemlerdir. Kişiler, hayatlarındaki türlü nedenlerden dolayı kötü hisler yaşayabilmektedirler. Bu hisler mutsuzluk, kaygı, stres gibi duygulardır. İnsanlar bu duygulardan kurtulmak veya bu duyguların yoğunluğunu azaltmak için farklı yollar deneyerek çaba göstermektedir. Duygusal açlık hastalığı da bu yollardan bir tanesidir.
Duygusal açlık hastalığına sahip bireyler, içerisinde yer aldıkları durumu atlatabilmek için kendilerini yemek yemeye iterler. Vücuda alınan gıdalar çoğunlukla glikoz ve karbonhidrat içerikli gıdalardır. Glikoz içeren gıdalar tükettiğimiz zaman beynimizde dış uyarıcılardan gelebilecek zararlı maddelere karşı vücut anında insülin salgılamaya başlar. Duygusal açlık hastalığına sahip kişiler, yaşadıkları olumsuzluklar ya da içerisinde bulundukları problemli durumlar yerine dış dünyaya yönelirler ve böylece bu sorunlardan uzaklaşmış olurlar. Fakat bu uzaklaşma yalnızca bir aldatmadır, bu olumsuzlukların çözümü burada değildir.
Duygusal Açlık Türleri Nelerdir?
Duygusal açlık hastalığı; fiziksel açlık ve duygusal açlık olmak üzere 2’ye ayılır. Eğer bu iki tür birbirine karıştırılırsa, bu hastalığa tam anlamıyla teşhis konulamaz. Fiziksel ve duygusal açlığı birbirlerinden farklılaştıran en önemli ayrıntı, açlık hissinin ertelenebilir oluşu veya olmayışıdır. Fiziksel açlık ve duygusal açlık arasındaki farklılıklar şu şekildedir;
Fiziksel Açlık
- Fiziksel açlık, yavaşça meydana gelir ve ertelenebilmektedir.
- Fiziksel açlıkta, bireyler açlık duygusundan dolayı mutsuz, öfkeli ya da sinirli olabilirler. Ancak bu durum, vücuda bir gıda aldıktan sonra hafifleyecektir.
- Fiziksel açlıkta, bireyler tok oldukları halde yemeyi keserler. Yemek yemenin nedeni hissedilen duyguyu bastırmak değildir. Yemek yemenin nedeni, hayatı daha yaşanabilir kılmaktır.
- Fiziksel açlıktan sonra, kişiler yedikleri yemeklerden pişman olmamaktadırlar.
Duygusal Açlık
- Duygusal açlık, birden bire meydana gelir ve ertelenemez. Duygusal açlık problemine sahip bireylerde aniden yemek yeme isteği oluşur.
- Duygusal açlıkta; bireyler üzgün, gergin, stresli oldukları anda bu hisleri bastırmak amacıyla kendilerini yemek yemeye iterler.
- Yemek yendikten sonra fiziksel açlıkta meydana gelen tokluk duygusu, duygusal açlıkta hissedilemez. Duygusal açlık sorunu yaşayan kişiler fiziksel olarak bir gıdaya ihtiyaçları olmadıkları halde, birey içinde bulunduğu durumdan kurtulmak amacıyla yine yemek yemeye yönelir.
- Duygusal açlıkta, kişiler, yaşadıkları bu durumun psikolojik bir rahatsızlıktan dolayı oluştuğunu ve bu yüzden yemek yediklerini bildikleri için pişmanlık duygusu yaşarlar.
Fiziksel ve duygusal açlık hastalıklarının farkını anladıktan sonra, kişiler yemek yeme isteklerinin hangi türde olduklarını belirleyebilirler. Bu sayede hastalığın teşhisi konulması konusunda yardımcı olurlar. Duygusal ya da fiziksel açlık için başvurulması gereken poliklinikler araştırılarak mutlaka bir uzmana başvurmalıdırlar.