Cilt kanseri, en sık görülen kanser çeşitler arasında bulunmaktadır. Cildi oluşturan hücrelerin normalin dışında büyümesi ve artması kansere neden olmaktadır. Genellikle açık tenli, 50 yaş üstü, çok fazla güneşe maruz kalan ve ileri derecelerde güneş yanığı hikayesi bulunan kişilerde görülür. Erken teşhis edildiğinde ve doğru tedavi yöntemlerinin uygulanması halinde iyileşme mümkündür.
Kanser hücreleri çok fazla büyüyebilir ve hızlı yayılabilir. Diğer kanser türlerinde olduğu gibi deri kanserinin tedavisinde de erken teşhis çok önemlidir. Bu nedenle deri üzerinde ortaya çıkabilen herhangi bir kanser semptomunun erken teşhisi ve doğru incelenmesi çok önemlidir.
Cilt Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Kanserin belirtileri arasında en sık gözlemlenen durum, çoğunlukla vücutta meydana gelen farklı renklerde oluşan lekelerdir. Meydana gelen bir leke ya da lezyonda oluşan farklı değişiklikler tümör şüphesi oluşturmaktadır. Cilt kanseri belirtileri şu şekildedir:
- Benlerin formunda ve renginde değişiklikler
- Deri üzerinde soyulmalar
- Deride oluşan birtakım kanamalar
- Ben üzerinde oluşan şişlikler veya kabarmalar
- Tekrar eden ve iyileşmeyen yaralar
- Benlerde kanamalar
- Vücuttaki ben sayısında ve boyutlarında artış
- Farklı renklerde lezyonların oluşması
- Lezyonlarda kabuklaşma ve kanamalar
Tümör şüphesi taşıyan lezyonlar çoğunlukla siyah veya koyu kahverengi lekeler ya da kabartı gibi kabuklar şeklinde meydana gelir. İlerleyen zamanlarda büyüme görülebilirken, melanomda koyu renk veya lezyonlarda pembe ve mavi renkler görülebilir.
Nadir olarak görülen bir durum da lezyonların renksiz olmasıdır. Bu nedenle deri üzerinde ortaya çıkabilen lezyonların fark edilmeleri durumlarında takibinin yapılması önemlidir.
Hastalığın erken teşhisi tedavi bakımından çok önemlidir. Erken teşhis edilen hastalık, doğru tedavi uygulanması halinde kontrol altına alınabilir ve iyileşme sağlanabilir.
Cilt Kanseri Türleri Nelerdir?
Cilt, farklı tabakalardan meydana gelen bir dokuya sahiptir. Dokularda gelişen kanser hücrelerine bağlı olarak üç farklı türü bulunmaktadır.
Cilt kanseri türleri şu şekildedir:
Bazal Hücreli Kanser
Cildin en üst katmanında bulunan ve epidermisin bazal hücrelerinde gelişen kanser türüdür. Bu tür en yayın kanser türü olarak bilinir. Güneşe maruz kalan bölümlerde görülürken çoğunlukla 50 yaş üstü ve açık tenli erkeklerde ortaya çıkar.
Parlak kabarıklıklar, açık yaralar ve kırmızı lekelerle semptomlar görülmektedir. Belirtilerin ardından yaralarda kaşınma, kabuk bağlama ve kanamalar olabilir.
Skuamöz Hücreli Kanser
Cildin dış ve orta tabakalarında yer alan ve skuamöz hücrelerinde oluşan bir türdür. Solaryuma veya güneş ışınlarınıza çok fazla maruz kalan kişilerin boyun, saç derisi ve ellerinde görülebilir. Daha önce yakalanmış olan, bağışıklığı düşük, açık tenli ve 50 yaş üştü bireylerde kansere yakalanma ihtimali yüksektir.
Melanom
Kanser türleri bakımından nadir olarak görülen ve aralarındaki en tehlikeli türdür. Cildin renginin verilmesini sağlayan hücrelerdir. Kanser hücrelerinin çoğalması ve erken tespit edilememesi halinde farklı organlara yayılabilir. Genetik faktörler de riski artırmaktadır. Ciltte çoğunlukla siyah ya da kahverengi lekeler görülebilir. Vücutta herhangi bir yerde meydana gelebilir.
Cilt Kanseri Neden Olur?
Birçok nedeni olabileceği gibi bazı risk faktörleri bulunmaktadır. Farklı kanser türlerinde görüldüğü gibi genellikle açık tenli bireylerde, güneş ışınlarına çok fazla maruz kalma gibi durumlar önemli görülen risk faktörlerindendir.
Aile bireylerinde kanser öyküsü bulunan kişilerde ve vücudunda aşırı miktarda ben bulunan kişiler de aynı şekilde risk altındadır.
Cilt kanseri nedenleri arasında bulunan bazı risk faktörleri şu şekildedir:
- Açık tenli olmak
- Aile bireylerinde hastalık öyküsü olması
- Güneş ışınlarına uzun süre maruz kalınması
- Güneş yanığı veya solaryum
- Vücutta aşırı miktarda ben olması
- Bağışıklık sisteminin zayıf olması
- Çok fazla radyasyona maruz kalınması
- Uzun süreli kimyasallara maruz kalınması
- İyileşmeyen uzun süreli yaralar
- Sigara bağımlılığı
- Yaşlılık
- Farklı cilt hastalıkları ve bu hastalıklara bağlı kullanılan ilaçlar
Cilt Kanseri Tanısı
Cilt kanseri tanısı erken konulması durumunda hastalığın iyileştirilmesi bakımından çok önemlidir. Kişiler kendi kendine muayene yöntemini kullanarak vücudunun herhangi bir yerinde farklılaşma olup olmadığına bakmalıdır.
Görülemeyen kısımlara bir ayna yardımıyla bakılabilir. Kontroller sonrasında önceden olmayan bir leke, ben veya lezyonların görülmesi durumunda kişinin uzman bir dermatologdan randevu alıp muayene edilmesi gerekmektedir.
Muayene sırasında kişinin fark ettiği değişiklikler kontrol edilir. Dermatoskopi yardımıyla uzman tarafından muayene sırasında deri, mikroskopla ayrıntılı olarak kontrol edilir.
Vücutta tespit edilen lezyon ya da benlerin incelenmesi ardından uzman, cilt biyopsisine başvurabilir. Biyopsi için lezyondan ya da benden bir örnek alınarak herhangi bir risk durumunun olup olmadı incelenir. Sonuçlara bağlı olarak da hastanın tedavi süreci planlanır.
Kanserli hücrenin tespit edilmesi halinde türü belirlenir ve tedavi hastalığın türüne bağlı olarak ilerler.
Cilt Kanseri Tedavisi
Cilt kanseri tedavisi için uygun olarak görülen yöntem cerrahi operasyondur. Bunun yanında uygulanabilecek yöntemler kemoterapi, immunoterapi ve radyoterapidir. Tedavi kanserin evresine ve türüne bağlı olarak değişmektedir.
Tedavi yöntemlerinden hangisinin uygulanacağı, hastanın sağlık durumuna, kanserin türüne, lezyonun özelliklerine ve tümörün evresine bağlı olarak farklılık göstermektedir.
Evre 0 durumunda kanser hücreleri için yapılabilecek tek yöntem tümörün ameliyatla alınmasıdır. Kişiye lokal anestezi uygulanmaktadır. Sonrasında ise kanserli kısım tamamen çıkarılarak temizlenir.
Evre 1 ve 2 durumlarında tümör lenf bezlerine yayılmamıştır. Bu gibi durumlarda cerrahi müdahale ile tümörlü doku tamamen alınarak yayılma durumunun olmadığından emin olmak için lenf bezlerinden biyopsi için örnek alınır.
3. Evre ise ileri derece olan kanser türüdür. Bu durumda yayılım lenf bezlerine ulaşmıştır. Tedavi yapılabilmesi için kanserli lezyonun ve lenf bezlerinin ameliyat yöntemiyle tamamen alınması gerekmektedir.