Çilek, yirmiden fazla türü bulunan gülgiller familyasına ait bir bitkidir. Türler arasında yaygın olarak bilinen ve tüketilen bahçe çileğidir. İçeriğinde yüksek miktarda kalsiyum, fosfor, demir, A ve B vitaminleri bulunduran çilek; kanser, diyabet, felç ve kalp hastalığı gibi ciddi sağlık sorunlarının riskini azaltmaya yardımcı olan C vitamini ve diğer antioksidanlar açısından da zengindir.
Favori yaz meyveleri arasında yer alan çilek; reçel, pasta, dondurma ve meyve suyu yapımında sık kullanılır. Sağlıklı beslenme açısından yoğurt ve salatalara katılarak da tüketilebilir.
Çileğin Sağlığa Yararları Nelerdir?
Çilek, diğer meyveler gibi vitamin, mineral, lif ve antioksidan özelliklere sahip bileşikler açısından zengindir. Besleyici bir diyetin parçası olarak çeşitli koşulların önlenmesine yardımcı olabilen çileğin faydaları şu şekilde sıralanabilir:
Kalp Sağlığını Korur
Kanda bulunan trigliserid seviyelerinin normalden yüksek olması kalp rahatsızlıkları riskini artırabilir. Çileğin düzenli ve ölçülü olarak tüketilmesi, trigliserid düzeylerini düşürerek kalp hastalıklarını oluşmasını engellemeye fayda sağlar.
Bağışıklık Sistemini Güçlendirir
Bağışıklık sistemi, vücudun savunma mekanizmasını oluşturarak vücudu hastalıklara karşı korur. Yeterli miktarda C vitamini alınmaması bağışıklık sistemini zayıflatır ve hastalıkların ortaya çıkmasına yol açar. Çilek, içeriğinde yer alan güçlü C vitamini özelliği ile bağışıklık sistemini destekleyerek hastalıkların oluşumunu engeller.
Beyin Sağlığını Destekler
Yaşın ilerlemesi ile birlikte, beyin zihinsel keskinliğinin bir bölümünü kaybedebilir. Bu meyvenin içerisinde yer alan antioksidanlar bilişsel gerilemeyi önleyerek beynin düşünme ve işleme yeteneğini korur. Ayrıca hafızayı destekleyerek Alzheimer gibi ciddi hastalıkların ortaya çıkmasını önleyebilir.
Kan Şekerini Dengeler
Glikoz, kandaki şeker olarak adlandırılır. Glikoz seviyesinin yüksek olması durumunda diyabet ve kalp rahatsızlıkları gibi hastalıklar ortaya çıkabilir. Düzenli ve ölçülü olarak tüketildiğinde vücutta insülin salınımını destekler ve kan şekerini düzenler.
İnflamasyonu Azaltır
Sağlıksız beslenme alışkanlığı, sigara ve hareketsiz yaşam, vücutta iltihaba yol açar. Çileğin içerisinde yer alan antioksidan maddeler iltihap oluşumunu engeller ve mevcut iltihabın iyileşmesini destekler.
Kansere Karşı Koruyucudur
Çilek, fitokimyasallar, antikanser ve antioksidan özelliklere sahiptir. Çileğin içeriğinde bulunan fitokimyasallar, kanser hücrelerinin oluşumunu engeller ve mevcut kanser hücrelerinin yayılmasını engeller.
Hücre Hasarını Engeller
İçerdiği antosiyanin ile vücutta insülin salınımını destekleyerek kan şekerini dengeler. Hücrelerde hasar oluşumunu önleyerek kansere ve viral rahatsızlıklara karşı vücudu korur.
Sindirim Sistemini Düzenler
İçerdiği yüksek lif sayesinde düzenli olarak tüketilen çileğin faydaları arasında sindirim sistemini iyileştirmesi ve kabızlığı önlemesi yer almaktadır.
Çileğin Zararları ve Yan Etkileri Nelerdir?
Çilek, vücut tarafından genellikle iyi tolere edilse de özellikle çocuklarda alerjiye sebep olabilir. Çilek, huş ağacı polenine ya da elmaya karşı hassasiyeti olan bireylerde yan etkilere yol açabilen ve polenle ilişkili gıda alerjisi olarak da bilinen bir polen içerir. Tüketilmesinin ardından ağızda kaşıntı ya da karıncalanma, kurdeşen, baş ağrısı, dudaklarda, yüzde, dilde veya boğazda şişme ve nefes alma sorunları yaşanması halinde vakit kaybetmeden bir doktora gidilmelidir.
Çilek Yaprağının Faydaları
Çoğu kişi çilek yerken yapraklarını çöpe atar, ancak çileğin yapraklarının insan sağlığına pek çok faydası bulunmaktadır. Bu yapraklar taze ya da kurutulmuş bir şekilde smoothie veya bitki çayı olarak tüketilebilirken, salatalarda da kullanılabilir. Çilek yaprağının faydaları şu şekilde sıralanabilir:
- Antioksidan ve antimikrobiyal özelliği ile kalp sağlığını korur, kandaki şeker seviyesini dengeler.
- İçeriğinde bol miktarda bulunan C vitamini özelliği ile bağışıklık sistemini güçlendirerek, hastalıkların oluşumunu önler. Ayrıca vücuttaki yaraların iyileşme hızını da artırır.
- İçerisinde yer alan antosiyanin maddeler, kolesterol düzeylerini dengeleyerek kalp ve damar hastalıklarına karşı korur. Ayrıca hücrelerde hasar oluşumunu önleyerek kansere karşı koruyucu etkisi bulunur.
- Yapraklarında bol miktarda lif bulunan çilek, sindirimi kolaylaştırır ve kabızlık gibi rahatsızlıkları önlenmesini sağlar.