Bel bölgesinde bulunan tüm ağrıları kapsayan bel ağrıları birçok şekilde meydana gelebilir ve kişi yaşamını olumsuz etkiler. Belin zorlanması, kemiklerin baskı oluşturması, sinir tahrişi, spondiloartropati, lomber radikülopati gibi etkenler dolayısıyla oluşan bel ağrıları bunların yanında pek çok nedenden daha oluşabilir. Bel ağrısına sahip kişi, doktora başvurup asıl sebebi öğrenmeli ve tedaviye başlamalıdır. Aynı zamanda kişi, bu tedaviyi birçok egzersiz ile güçlendirebilir.
Bel Ağrısı Nedir?
Tıp dilinde lumbago da denilen bel ağrısı, bel civarında meydana gelen tüm ağrıları belirtir. Ağrı, acı, yanma, batma şekillerinde meydana gelebilen bel ağrısı, bir anda oluşan şiddetli bir ağrı halinde ortaya çıkabileceği gibi hafif şekilde de seyredebilir. Yetişkin insanların neredeyse %80’ini etkilerken iş gücünü de olumsuz şekilde ciddi seviyede etkiler.
Bel Ağrısı Nedenleri
İnsan vücudunda 5 omur bölgesini oluşturan ve bel bölgesinde bulunan lumbal omurga; vücut yapısını destekleme, harekete yardımcı olma ve bazı vücut dokularını koruma görevlerine sahiptir. Bel ağrısı; bu bölgedeki omurga ile ilgili yapılardan (kemikler, diskler, bağlar, sinirler...), bel bölgesinde bulunan kaslardan, karın bölgesinde yer alan iç organlardan ve bel bölgesini en dıştan çevreleyen ciltten dolayı meydana geliyor olabilir. Bel ağrısının oluşmasına sebebiyet veren temel etmenlerin bazıları şu şekilde sıralanabilir;
Belin Zorlanması
Bel bölgesinde bulunan kas dokusu, bağlar ve tendonların maruz kaldığı zararlı bir etmen sonucunda zorlanmasına bağlı olarak hasar görmesi olarak tanımlanabilir. Bel bölgesinde bulunan yumuşak dokular ilgili bölgede meydana gelen bahsedilen türdeki hasarlara bağlı olarak gözle tespiti mümkün olmayan düzeyde küçük boyutlarda yırtılma gösterebilir. Belin zorlanması tanı sürecinde en sık rastlanan bel ağrısı nedenlerinin başında gelmektedir.
Kemiklerin Baskı Oluşturması
Bel bölgesinde bulunan omurların bir sebebe bağlı olarak yer değişikliği gibi ağır zorlanmalara maruz kalması veya omurlarda çeşitli sebepler sonucunda meydana gelen genişlemeler omurilik hattında bulunan kısıtlı boşluğu daraltarak sinirlerin bulunduğu alanın kısıtlanmasına neden olabilmektedir.
Sinir Tahrişi
Omurga yapısının bel bölgesinde bulunan kısmında yer alan sinirlerin omurilik içerisindeki kısmından dış deri katmanına kadar olan bir kesiti üzerine uygulanan ve çeşitli sebeplerden kaynaklanabilen mekanik bir baskı sebebiyle meydana gelebilen sinir tahrişi sık rastlanılan bir durumdur.
Spondiloartropati
Artrit türlerinden doğrudan bel ve kalça bölgesindeki eklemlerde etki oluşturan spondiloartropati iltihap sonucu meydana gelen bir artrit türüdür. Spondiloartopatinin sebep ve sonuçlarına bağlı olarak farklı türleri bulunmakta olup spondiloartopatinin bu türleri arasında Reiter hastalığı, kamburluk, sedef romatizması ve inflamatuar bağırsak hastalığı yer almaktadır.
Lomber Radikülopati
Sinir tahrişinin özel bir türü olan lomber radikülopati omuriliğin belde bulunan disklerinin herhangi bir dış veya iç etmene bağlı olarak hasara uğramasından dolayı meydana gelmektedir. Disk hasarının farklı etmenlere bağlı olarak diskin dış halkasının aşınmaya varabilen zedelenmelerinden kaynaklanabilmektedir. Bununla birlikte travmalar sonucu meydana gelen disk yaralanmaları da lomber radikülopatinin sebepleri arasında yer almaktadır.
Bahsedilen tüm bu maddelere ek olarak aşağıda yer verilen hastalıklar da bel ağrısına sebep olabilmektedir;
- Doğumsal hasarlar
- Eklem iltihabı
- Skolyoz
- Spina bfida
Bel Ağrısına Ne İyi Gelir?
Bel ağrısı, insan yaşamının hem kişisel hem de profesyonel kısmını oldukça etkileyen ve sekteye uğratan bir rahatsızlıktır. Bel ağrısını azaltmak için ve tedavisine katkı sağlamak için ev içerisinde yapılabilecek pek çok şey mevcuttur.
Egzersiz Yapmak
İnsanlar bel ağrısına sahipken ayakta durmakta ve hareket etmekte çoğunlukla zorlanırlar ancak yürüyüş, meditasyon ve yoga, yüzme ve ağır olmayan diğer spor faaliyetleri bel ağrısını azaltmada etkili yöntemlerdir. Yapılan egzersiz ve rahatlamalarla gerilmiş kaslar gevşer ve halk arasında mutluluk hormonu denen endorfin salınmaya başlar. Eğer kişinin bel ağrısı kronik olarak seyrediyorsa doktor kontrolünde oluşturacağı bir düzenli bir egzersiz planı, rahatsızlığına oldukça iyi seviyede iyi gelebilir.
Germe Hareketleri
Sayılan egzersizler dışında ayak parmaklara dokunma, kobra ve çocuk duruşu gibi germe hareketleri yarım dakika ya da kişinin rahatlama hissi sürdüğü kadar devam etmelidir. Bacağın arka kısmında, diz kapağının üstünde bulunan harmstring kaslarını, ayak parmaklarına dokunarak germek beldeki kaslarda bulunan gerilmeyi azaltır. Yüz üstü uzanırken ellerin desteğiyle göğsün ve başın kaldırılmasına kobra duruşu denir ve bu pozisyon da beldeki gerginliğin azalmasına fayda sağlar. Dizleri çökük şekilde oturularak başı öne eğip kolları başın önüne doğru uzatarak oluşturulan çocuk duruşu pozisyonu da beldeki ağrıyı gidermeye yardımcı olur.
Soğuk ve Sıcak Uygulama
Bel zorlandıktan sonra oluşmuş bel ağrısı için oluşan bu hasardan sonra çok kısa süre içerisinde ilgili bölgeye buz tutmak çok yararlıdır. Buz, havluya sarılarak uygulandığı zaman hasar alımından sonra gelişmesi beklenen akut iltihaplanma engellenir. Aynı zamanda soğuk uygulama, ani oluşan ve yoğun şekilde seyreden bel ağrısını da giderir. Soğuk uygulaması tek seferde 20 dakikayı aşmamalıdır. İlk iki gün soğuk uygulaması, geri kalan zamanda da sıcak uygulaması ağrıya oldukça iyi gelecektir. Soğuk uygulaması yaparken buzun bir bez ya da havluya sarılı olmasına ve sıcak uygulaması esnasında da suyun derecesine önem gösterilmelidir.
Ergonomi
Kişinin çalıştığı ortam, omurga sağlığı açısından işlevsel olarak hazırlanmış olmalıdır. Oturarak çalışan bir kişi; bilgisayar ekranını görmek, fare ve klavyesini kullanmak için öne eğilmemelidir ya da kambur durmamalıdır. Bele destek veren tasarıma sahip sandalye ve masa tercih edilmelidir.
Yüksek Topuklu Ayakkabılardan Vazgeçmek
Yüksek topuklu ayakkabılar, kişinin dengesiz şekilde durmasına sebep olur ve bele uygulanan baskıyı arttırır. Bu yüzden de yüksek topuklu ayakkabılar yerine alçak topuklu ya da topuksuz ayakkabılar tercih edilmelidir.
Bel Ağrısı Nasıl Geçer?
Akupunktur
En son seviyede temizlenmiş ve ince boyuttaki iğnelerin vücuttaki belli başlı özel bölgelerine batırılarak yapılan ve enerjinin dışarıya doğru serbestçe aktığı bir tedavi yöntemidir.
Masaj
Uzman bir fizyoterapistin yapacağı masaj kasları gevşetir ve bel ağrısının giderilmesine yardım eder. Özellikle Tai Chi ve yoga, sırt kaslarını gerip güçlendirir.
Spinal Manipülasyon:(H3) Uzman personellerce vücuda uygulanan baskı ile omurga hizası düzenlenir.
PRP
Kişinin trombosit açısından zengin olan kanının ilgili bölgeye enjekte edilir. En çok disk hastalığı sebebi ile oluşmuş bel ağrılarında çok etkilidir.