Tiroid Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
Tiroid, toplum tarafından bir hastalık adı olarak biliniyor olsada, sanılanın aksine, boğazımızda âdemelması adıyla bilinen bölgenin alt kısmında ve soluk borusunun ön bölgesinde yer alan organ olarak tanımlanmaktadır.
U veya H harfine benzeyen ve kelebek görünümünlü olan tiroid, vücudumuzda birçok işlevin düzenlenmesinde yardımcı olan hormonların üretilmesinde görevlidir. Tiroid hastalıkları, iyi ve kötü huylu olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
Kötü huylu tiroid hastalığı, tiroid bezinde yer alan hücerenin kansere sebep olmasıyla oluşan tiroid kanseri türleri arasında yer alır.
İyi huylu tiroid hastalığı, tiroid bezinin az ya da çok olarak işlev göstermesine göre değişmektedir.
Tiroid Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Tiroid hormonunun fazla miktarda salgılandığı hipertiroidi görülen belirtiler vardır. Bu belirtiler şöyle sıralanmaktadır;
- Kalp çarpıntısı
- Yüksek tansiyon
- Vücutta terleme
- Sinirli ruh hali
- Huzursuz olma
- Yüksek sıcak ve nemli bir vücut
- Sıcak havalara karşı tahammülsüzlük
- İstemsiz kilo kaybı
- El ve ayaklarda titreme
- Saç köklerinde kırılma ve dökülme
- İshal
- Bulanık görme
- Parlak ışıklara karşı hassasiyet
- Uykusuz olma hali
- Regl döneminde düzensizlik
- Guatr hastalığı (tiroid bezinin büyümesi sonucu)
Tiroid hormonunun az miktarda salgılandığı hipertiroidi görülen belirtiler şöyle sıralanmaktadır;
- Beden halsizliği, hemen yorulma
- Depresyona meyil olma
- Mutsuz hissetme
- Soğuk ortamlara karşı tahammülsüzlük
- Ayaklarda ve ellerde görülen ödemler
- Terleme sıklığının azalması
- Ses kısıklığı
- Geçmeyen kabızlık
- İstemsiz kilo alışı ve iştah artması
- Unutkanlık ve konsantrasyon kaybı
- Erkeklerde ergenliğin gecikmesi
- Kadınlarda regl dönemi sıklığının azalması
Tiroid hastaları, bu belirtiler dışında, tiroid bezinin büyüdüğü zamanlarda boyun bölgesinde şişlik gözlemleyebilirler.
Tiroid Hastalıkları Nelerdir?
Tiroid hastalıkları iyi ve kötü huylu olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
Kötü huylu tiroid hastalıkları, tiroid bezinde yer alan hücrenin kansere sebep olmasıyla oluşan tiroid kanseri türleri arasında yer almaktadır.
Kötü huylu tiroit hastalıkları, tiroit kanseri ve "papiller" ve "folliküler" tiroit kanserleri olmak üzere ikiye ayrılır.
İyi huylu tiroid hastalıkları, tiroid bezinin az veya çok olarak işlev göstermesine ya da boyut farkılaşmasına bağlı olarak meydana gelmektedir.
Çoğunlukla karşılaşılan iyi huylu tiroid hastalıklarını şöyle inceleyebiliriz;
- Guatr: Guatr, tiroid bezinin büyümesidir. Nodüler ve nodülsüz olarak iki kategoride gözlemleyebiliriz. Nodülsüz guatr hastalığında tiroid bezi, simetrik bir biçimde büyür, yüzeyi düz ve yumuşak yapıdadır. Nodüler guatrda ise tiroid bezi büyümüş olup aynı zamanda engebeli bir biçimdedir. Tiroid bezinde bulunan birden fazla nodül bulunur. Fazla nodül olduğunda; kanser riski normalde oranla çok daha düşüktür. Guatr hastalığı, bazı zamanlarda hiçbir teşhise yol açmıyorken, bazen de nefes alma güçlüğü, öksürük gibi belirtilere yol amaktadır.
- Hipotiroidi: Tiroid bezlerinin T3 ve T4 hormonlarının üretmiş olduğu hormonların gerektiği kadar üretilememesine bağlı olarak meydana gelen bir hastalıktır. Hipotiroidi; bedende halsizlik, kabızlık, ciltte kuruluk, düzensiz kilo artışı, soğuğa karşı dayanıksızlık, uykusuzluk gibi belirtilere neden olmaktadır. Hipotiroidi hastalığı için çeşitli ilaç tedavileri bulunmaktadır.
- Hipertiroidi: Tiroid bezinin vücudun gerekenden çok üretmiş olması ile meydana gelen hipertiroidi, organ görevlerinin hızlanmasına neden olur. Hipertiroidi; kalp çarpıntısı, el ve ayak titremesi, istemsiz kilo kaybı, ruh hali dengezlikleri, terleme, ishal, saç derisi dökülmesi, beden yorgunluğu gibi belirtiler göstermektedir Tedavi yöntemi, tiroid ilacı üretilerek hormon üretilmesinin yavaşlaması sağlanır.
Tiroid bezinin fazla çalıştığı hastalarda ve tiroid kanseri ameliyatından sonra yapılan iyot tedavi yöntemi, hastalığın iyileşmesinde tercih edilen en etkili yöntemlerden bir tanesidir. Tedavide kullanılan iyotu, ağız yoluyla aldıktan sonra, bağırsak ve midede emilmesi beklenir.
Bu hormonlar metabolizmayı düzene soktuğundan dolayı, vücuttaki kana az miktarda hormon salgılandığı için bedende meydana gelen; halsizlik, cilt kuruluğu ve saç dökülmesi gibi belirtiler meydana gelebilir.
Tiroid, büyüklüğü arttıkça bazı belirtiler meydana gelmektedir. Bu belirtileri şöyle sıralayabiliriz;
• Yutkunma zorluğu
• Ses kısılması
• Nefes almada güçlük
• Kalp ritminde dengesiz artış
• Sinirlilik hali
• Dengesiz kilo kaybı
• Ellerde ve ayaklarda titreme
Yeşil renkli sebzeler ve meyveler, zengin mineral çeşitleri, vitaminler, güçlü antioksidan ve lif kaynakları tüketmelidir. Bunların yanı sıra; lahana turşusu, ıspanak, haşlanmış ya da fırında brokoli, soya fasulyesi, kırmızı turp, avokado, tatlı patates gibi besinlerden olabildiğince uzak durulmalıdır. Bunlar tiroid hormonunun azalmasını sağlamaktadır.
Tiroid bezi, sindirim sistemi ve kalp hastalıkları, kas dengesi, beyin gelişimi, dengesiz ruh halleri gibi faktörlerin yanı sıra vücudun metabolizma hızını da dengeleyen hormanlar salgılamaktadır. Fazla ya da az olmasında ciddi hastalıklara ve rahatsızlıklara yol açabilmektedir.
