Proliferatif tedavi şeklinde de isimlendirilen proloterapi, kronikleşen kas, iskelet sistemi hastalıklarında kullanılan enjeksiyon ile uygulanan bir tedavi çeşididir. Tedavi, eklemin bir bölümüne, örnek olarak eklemin iç tarafına ya da destekleyen bir tendon, ligamente, tahriş eden bir çözeltinin devamlı olarak enjeksiyonunu içermektedir. Enjekte edilmiş olan solüsyon dokuda bilinçli bir iltihabi süreç başlar. Böylece fonksiyonel şekilde zayıflamış veya fonksiyonunu kaybeden dokunun kanlanması çoğalır. Enjeksiyonun yapılmış olduğu kısma türlü hücreler gelerek onarım süreci başlatılır, ağrı kontrolünde etkin bir yöntem türüdür ve birçok kişi için güvenli kabul edilmektedir. Fakat, genel etkinlik ile ilgili yalnızca az sayıda çalışma vardır.
Eklem, kas ağrı ve hasarları için kullanılmakta olan tamamlayan tıbbi tedavi türüdür. Proloterapiyle zedelenen veya işlevini kaybeden eklem, kıkırdak, bağ ve tendonlara bu dokuları tekrardan yenilenme ve kendisini onarma evresine sokacak bir sıvı karışımı enjekte edilmektedir ve yaralı bir eklemin yumuşak yapısına doğal tahriş edici enjekte edilmesiyle yapılmaktadır. Tahriş edici enjeksiyonu bedenin iyileşme tepkisini başlatmaktadır. Bu yönteme destek verenler proloterapinin eklem ya da sırt ağrısı için önemli bir rahatlık sağlayabileceğine inanmaktadırlar.
Proloterapi Öncesi Yapılan Hazırlıklar Nelerdir?
Muayeneden evvel uzman direkt grafi, manyetik rezonans görüntüleme, bilgisayarlı tomografi gibi görüntüleme teknikleriyle tedavi edilecek olan bölgeyi değerlendirmeye alır. Ardından enjeksiyonların uygulanacağı noktalar belirlenmektedir.
Operasyondan evvel ilgili olan kısımlardaki cilt alkol ile temizlenir. Ardından, ağrının daha az hissedilmesi için enjeksiyon kısmına lidokain kremi uygulaması yapılır. Yoğun ağrı yaşayan kişilerde gerekli görülürse sedasyon yöntemiyle uyutma gerçekleştirilebilir.
Proloterapiden evvel bağışıklığı kuvvetlendirmek için bol miktarda protein içeren bir beslenme önerilmektedir. Bunun ile birlikte bedenin tedaviye sağlıklı cevap vermesi için randevu zamanından en az 3 gün evvel doktorunuz tarafından antiinflamatuar ilaçların kullanılmasının bırakılması tavsiye edilir. Kanamaya yol açabilen kan sulandırıcı ilaçlar da operasyondan belli bir zaman evvel uzman kontrolünde kesilebilmektedir.
Proloterapi Nasıl Uygulanır?
Proloterapi işleminden evvel hazırlık ile birlikte, toplamda yarım saat ya da daha az bir zamanda tamamlanır. Lokal anestezi işleminin ardından etkilenmekte olan kısımlara dikkatli bir biçimde enjeksiyon uygulanır. Tedavinin ardından, hasta olan kişi enjeksiyon uygulanan kısımlara ısı paketleri tatbikiyle 10-15 dakika kadar istirahat edebilir. Sıcaklık uygulamasının ardından hasta olan kişi evine dönebilir.
Proloterapi Nasıl Etki Sağlar?
Proloterapi, etkilenen eklem bölgesindeki ağrıyı azaltmak için sulu çözeltilerin enjeksiyonlarını içermektedir. Bu tedavi, tedavi alan bireyden kök hücre gerektiren trombosit açısından zengin plazma (PRP) ve steroid enjeksiyonundan farklı olmaktadır. Ancak bazı uzman kişiler PRP enjeksiyonlarını proloterapinin bir alt çeşidi şeklinde kabul etmektedirler.
Proloterapide genel olarak dekstroz çözeltisi tercih edilmektedir. Dekstroz potansiyel olarak tahriş eden bir solüsyondur ve bedenin iyileşme tepkisini tetiklemektedir. Böylelikle bedende tamir edici etkenler devreye girer. Bunlar eklem bölgesindeki hasarlı bağları kuvvetlendirme ve onarmaya başlamaktadır. Bağların kuvvetlenmesi, zaman içerisinde eklemi stabilize etmeye katkı sağlar. Eklem daha kuvvetli desteklendiği zamansa ağrı yok olabilir.
Proloterapi Sonrası İyileşme Evresi Nasıl Gerçekleşir?
İşlemin ardından hafif şişkinlik ve sertlik genellikle görülmekte olan bir durumdur. Ancak bunlar hızlı bir biçimde iyi olur ve birçok kişi aynı gün veya ertesi gün olağan aktiviteleri sürdürebilir. Bazı hasta kişilerde ise 1 haftaya kadar devam eden morarma, rahatsızlık, şişkinlik ve sertlik görülebilmektedir.
Proloterapi hiçbir zaman yoğun ağrıya sebep olmamalıdır. Bilhassa ateşle eş zamanlı yoğun ağrı, enfeksiyon semptomu olabileceği için acilen tıbbi destek almalıdır. Yeni doku büyümesini yönlendirmeyi sürdürmek için çoklu proloterapi tedavileri önerilebilmektedir. Bazı uzman kişiler, 4 haftada bir uygulanan yaklaşık 3-6 tedavi seansı tavsiye etmektedir.
Proloterapi Çeşitleri Nelerdir?
Proloterapi, olağan hücrelerin, dokuların ya da organların büyümesini yönlendirmek için bedene türlü maddelerin enjeksiyonuyla uygulanır. Enjeksiyon için türlü proloterapi çözeltileri kullanılmaktadır ve bunlar tedavi uygulanan soruna göre seçilmektedir.
Neyin tedavisinin yapıldığına bağlı şekilde, uzman türlü proloterapi tedavisi türleri tavsiye edilir. Her tedavi ağrının tedavisinde ve yumuşak dokunun onarılmasının desteklenmesi için etkili olmaktadır.
Dekstroz çözeltisi: Dekstroz, büyüme etkenlerinin salınımını tetiklemekte olan bir çözelti olarak ifade edilir. Bundan dolayı yoğun dekstroz yaralanma alanı ve etrafına enjekte edilmektedir. Uyarılmakta olan büyüme etkenleri, tendonların, bağların ve öteki yumuşak dokuların büyümesini uyarıp ve tamirini desteklemektedir.
Platelet açısından zengin plazma (PRP): Bireyin kendi bedeninde alınmakta olan trombosit bakımından zengin plazmanın yaralanma kısmına enjeksiyonunu içermekte olan bir proloterapi biçimidir. Trombositler, türlü büyüme etkenleri salgılamakta olan doku tamir bileşenleri olarak belirtilir. Bu amaç ile ilk olarak hastadan kan numunesi alınır ve daha sonra santrifüj edilir. Bu operasyon kan plazmasını ayırmaktadır ve trombosit içeriğini zenginleştirir.
Prolozone: Bu tür enjeksiyonlarda bir ozon çözeltisi kullanılmaktadır. Ozon enjeksiyonu genel olarak yumuşak doku yaralanması, artritli eklemlerdeki ağrı, sırt ağrısı ve siyatik tedavisinde kullanılmaktadır.
Kök Hücre: Proloterapi için kök hücreler hasta olan kişinin kendi kemik iliğinden ya da yağ dokusundan temin edilmektedir. Toplanan hücreler, türlü dokularda öteki hücrelerin yerine geçme ve iyileşmeyi uyarma özelliği taşıyan hücrelerdir.
Proloterapi İle Hangi Hastalıklar Tedavi Edilir?
Proloterapi genel olarak yaralı olan eklem ve bağların tedavisinde kullanılmaktadır. En yoğun sır bölgesinde uygulanmaktadır. Bunun ile birlikte aşağıda belirtilen beden kısımlarında da proloterapi kullanabilmektedir;
- Diz
- Kalça
- Omuz
- Öteki eklem ve bağlar
Proloterapinin kullanıldığı rahatsızlıklardan bazıları;
- Spor yaparken görülen yaralanmalar
- Sırt ağrıları
- Boyun ağrıları
- Karpal tünel sendromu
- Yırtık tendonlar
- Yırtık bağlar
- Yırtık kıkırdaklar
Fakat tedavi bölümleri yalnızca bunlar ile sınırlanmaz ve daha değişik kas-iskelet sistemi ağrılarında da kullanılabilmektedir. Bazı zamanlarda ejeneratif disk rahatsızlığı ya da artrit gibi kronikleşmiş hastalıklar taşıyan bireylerde ağrıları azaltmak için seçilebilir.
Proloterapinin Riskleri Nelerdir?
Proloterapi riskleri cerrahi tedavide görülmekte olan tehlikelerden önemli oranda azdır. Proloterapi, genellikle anesteziyi ve hastanede kalmayı gerektirmemektedir. İyileşme evresi cerrahiye göre oldukça kısa bir süredir ve enfeksiyon olasılığı önemli ölçüde azdır. Proloterapi genel olarak güvenli görülür. Olumlu etkileri vardır, bunun ile beraber yeni bir tedavi olması henüz bilinmeyen tehlikelerin bulunabilmesi anlamı taşır.
Ender durumlarda, tedavinin ardından enfeksiyon meydana gelebilir. Enfeksiyon belirtileri ağrıyı ve ateşi içermektedir. Bu durumda tedavi için hasta olan bireye antibiyotik verilebilir. Proloterapi tedavisini sadece eğitimli ve sertifikalı bir profesyonelden almak meydana gelebilecek tehlikeleri az seviyeye düşürecektir. Proloterapi tedavisinde en önemli tehlike, bir sinire oldukça yakın uygulanan enjeksiyondan kaynaklı sinir hasarıdır.