Bilhassa gece vakitleri kendisini gösteren ellerde ve ayaklarda meydana gelen kramp, titreme ve yanma gibi yakınmalar, sinir liflerinde yaşanan bir sorundan dolayı oluşan polinöropati sendromundan kaynaklanabilmektedir. Polinöropati, yaşın ilerlemesi ile meydana gelme sıklığı çoğalan ve birçok sayıda periferik sinirin çeşitli nedenlerle hasara uğraması sonucu meydana gelen bir hastalıktır. Hasta olan kişide periferik sinirlerin hasar alıp beyne olağan sinyallerin aktarılmasını önleyerek erken tanı konulduğunda sinirlerdeki zararın ilerlemesi durdurulup kolaylıkla kontrol altında tutulabilir.
Polinöropati, periferik nöropati şeklinde de bilinmekte olan türlü periferik sinirlerin zarara uğradığı bir rahatsızlıktır. Bu sinirler, merkezi sinir sistemi ve bedenin öteki kısımları arasında bilgi aktarır. Omurilik ve beyin haricindeki sinirler, periferik sinirler şeklinde kategorize edilir. Polinöropatide eş zamanlı birden çok periferik sinir etkilenmektedir. Polinöropatiye; şeker, kanser ve bazı otoimmün rahatsızlıklar neden olmaktadır.
Polinöropati Neden Olur?
Polinöropatinin yaygın olarak bilinen nedeni şeker hastalığıdır. Bunun ile birlikte hipotiroidizm, alkol kullanımı, kemoterapi için kullanılan ilaçlar, kanser hastalıkları, enfeksiyon, karaciğer ya da böbrek yetmezliği, B1, B12 vitamin yoksunluğu ve ağır metal zehirlenmesi gibi türlü sebepler olabilmektedir.
Nöropati Çeşitleri Nelerdir?
İki ana nöropati çeşidi bulunmaktadır. Bunlar, periferik nöropati ve merkezi sinir sistemi (CNS) nöropatisi olarak ifade edilir. periferik nöropati, beyin ve omurilik haricindeki sinirlere verilmiş zararı temsil eder. Merkezi sinir sistemi nöropatisi, ise hareket etme, duyum ve koordinasyonlardan sorumlu tutulan, beyin ve omurilik içerisindeki sinirleri hasara uğratır. Şeker hastalığı, aşırı alkol tüketimi, kemoterapi, vitamin yoksunluğu ve bazı ilaçlar nöropati rahatsızlığının en sık görülen sebepleri içindedir. Daha az görülen sebepler içerisinde Lyme rahatsızlığı, HIV/AIDS ve multipl skleroz bulunmaktadır.
Polinöropati Belirtileri Nelerdir?
Polinöropati belirtileri, hangi sinirlerin zarara uğradığına bağlı şekilde değişiklik göstermektedir. Örneğin; kaslarda güçsüzlük, kolların veya bacakların uyuşması, koordinasyon ve denge problemi, hissizlik gibi semptomlar ile karşılaşılmaktadır. Hastalığın belirtileri fibromiyalji veya multipl skleroz gibi rahatsızlıklar ile benzer olabilmektedir. Bundan dolayı bazı zamanlarda bu hastalıklar ile karıştırılmaktadır. Polinöropati belirtileri şu şekildedir;
- İğne batması hissi
- Karıncalanma hissi
- Acıda hissizleşme ve uyuşma
- Ayak, kol, el ve bacakları kullanırken zorlanma
- Ağrı yüzünden oluşan uyku sorunları
- Dokunmada hassasiyet
- Sıcaklık değişimlerini anlamama
- Kaslarda kuvvetsizlik
- Koordinasyon eksikliği
- Tırnak ve ciltte görülen enfeksiyonlar
- Yoğun terleme
- Sindirim sisteminde oluşan sorunlar
- Kan basıncının anormalleşmesi
- Soluk alıp vermede güçlük çekme
- Yemek yeme problemleri
- Baş dönmesi
Polinöropati Teşhisi Nasıl Konulur?
Polinöropati teşhisi hasta olan kişinin şikayetleri, fiziki kontrol, laboratuar incelemesi ve EMG testi ile konmaktadır. Polinöropati tanısında EMG vazgeçilmeyen bir teşhis tekniğidir. Bu teknikte hasta olan kişinin kol ve bacak kısmına kabloların bağlanması ve ufak oranda elektriksel uyaranlar verilerek, periferik sinirlerin kalın olup olmadığı, sinir kılıfının zarar verip vermediği, sinirin elektriksel akımının olağan durumu incelenir. Gerektiği zaman polinöropati hastalarda ayrıcı teşhis amacı ile EMG testi esnasında iğne de kullanılıp, kasların durumu değerlendirilir.
Polinöropati Nasıl Tedavi Edilir?
Polinöropatinin tedavisi altta oluşan nedenlere göre gerçekleştirilmektedir. En yaygın görülen polinöropati türü şeker hastalığıdır. Bundan dolayı öncelikle kan şekerinin kontrol altında olması oldukça önem taşır. Diyabet söz konusu ise hasta kişinin yakınmaları doğrultusunda gerekli görülürse ağrı kesici özelliği olan ilaçlar ve sinir zedelenmesini onarabilen ilaçların alınması tercih edilir. Buna benzer biçimde, kronik böbrek yetmezliği hastalığında da polinöropati metabolik nedenlere ve vücutta birikmekte olan toksik maddeler ile bağlantılıdır. Bu maddelerin bedenden uzaklaştırılması amacıyla önerilen ilaçlar ve gerekli görülürse diyaliz işlemi, polinöropatinin iyi olmasına olanak sağlar. Kalıtımsal polinöropatilerde etkin bir tedavi yöntemi yoktur ve tedavilerin hepsi hala deneysel aşamalardadır. Burada hasta kişiye uygun fizik tedavi ve yakınmalarını minimum seviyeye düşürmek için semptomatik tedavi uygulanabilir.