Günümüzde oldukça riskli bir sağlık problemi olan pıhtı atması özellikle beyin ve damarla ilişkili olduğu için en kısa zamanda tedavi edilmesi gereken rahatsızlıklardan biridir. Beyinde pıhtı atmasının ardından birçok hastalık meydana gelebilmektedir. Günümüz koşullarında tedavisi mümkün olan bu hastalığın tedavi yöntemi ve tedavi süreci kişiler temel alınarak planlandığı için değişiklik gösterebilir.
Beyindeki besleyici damarların, emboli sebebiyle tıkanması sonucu beyinde pıhtı atması meydana gelir. Toplum içerisinde “inme” olarak da bilinen pıhtı atması tedavi edilememesi durumunda felç oluşumuna sebebiyet verebilmektedir. Ayrıca kalpte kapakçık oluşması enfeksiyonlara ve tümörlere de zemin hazırlar niteliktedir. Bu yüzden sağlıklı ve dengeli bir yaşam pıhtı oluşumu adına ve beraberinde diğer hastalıkların oluşumunu önlemek adına da önem teşkil eder.
Damarlarda biriken yağ sebebiyle pıhtı atmasını önlemek için hayvansal ve katı yağlar, fazla ekmek ya da hamur işleri tüketmek, sigara içmekten kaçınılmalıdır. Bununla beraber hareketsiz bir yaşam sürmekten de kaçınılması beyin ve damar sağlığı için etkili olacaktır. Beyinde pıhtı atması hayati tehlike barındıran bir durumdur. Bu yüzden mümkün olan en kısa zamanda tedaviye başlanması önem teşkil eder.
Pıhtı Atmasının Belirtileri Nelerdir?
Beyin damarlarının bir tıkaç (= emboli) ile tıkanmasına bağlı pıhtı atması belirtileri tıkanan damara göre değişiklikler gösterir ve klinik tablo çok geniş bir yelpazede değişir. Pıhtı atmasında çok hafif hatta bazen gözden kaçabilen hafif derecede etkilenen hastaların yanında ani ölümler dahi görülebilir. Pıhtı atmasının klinik tablosunda sıklıkla kol ve bacaklarda kuvvet kaybı/felçler, duyu bozuklukları, konuşma bozuklukları, görme kayıpları, bilinç etkilenmeleri şeklinde ortaya çıkar.
Pıhtı Atmasının Nedenleri Nelerdir?
Beyin damarlarının bir tıkaç (= emboli) ile tıkanması en sık kalpte oluşan bir pıhtının damar akımı ile beyin damarına gelmesi ile pıhtı atması ortaya çıkar; bu genellikle atriyal fibrilasyon gibi kalp ritim bozukluklarında, kalpte protez kapakçık olması durumunda, enfeksiyonlarda ortaya çıkar. Ayrıca, boyundaki şah damarlarındaki (karotis sistemi) plaklardan, travmalardan, tümöral durumlardan da pıhtı atması kaynaklanabilir. Beyin-damar sağlığına bağlı olarak aniden başlayan ve 24 saat kadar nörolojik belirtiler gösteren beyinde pıhtı atması, dünya çapında engellilik oluşumunun en önemli sebebidir. Yine dünya çapında her yıl yaklaşık 16.5 milyon kişi beyinde pıhtı atması ile karşı karşıya gelmektedir. Bu rakamın yaklaşık 6 milyon kadarı hayatını kaybetmektedir. Türkiye’de ise nörolojik hastalıkların %5’i beyinde pıhtı atması yaşamaktadır. Bu hastaların %45 kadar kısmı engelli olmaktadır ve yaşamlarına bu şekilde devam ederler.
Pıhtı Atması Nasıl Tedavi Edilir?
Beyin damarlarının zarar görmesi, tıkanması sonucu oluşan pıhtı atması, düzenli hekim muayenesi yapılıp hastalığın kontrol altına alınması ile tedavisi mümkün olan bir rahatsızlıktır. Erken tanı konması hastalığın seyri için önemlidir. Tanı konduktan sonra düzenli ve dengeli bir yaşam için diyet programı oluşturulur. Gerekli tedbirler alınarak hastalığın ilerlememesi adına planlamalar yapılır. Kişinin yaşam tarzı buna göre düzenlenir. Özellikle yüksek tansiyonu bulunan ve şeker hastalığı olanların belirlenen diyete uymaları önem arz eder. Hareketsiz bir yaşamdan kaçınılmalı, düzenli spor yapılmalıdır. Spor yapmak kolesterol oranını düşürmeye yardımcı olur. Düzenli beslenme dışında bol bol su içmek de faydalı olacaktır. Bunun dışında varis sorunu olanların varis çorabı giymesi olumlu yönde etki edebilir.
