Rehabilitasyon, fizyolojik, ya da anatomik yetersizliği ve çevreye uyumsuzluğu olan kişinin fiziksel , ruhsal, toplumsal, mesleki ,özel uğraşı ve eğitsel potansiyelini en üst düzeye çıkarma olarak tanımlanabilir.
Rehabilitasyon dinamik bir süreçtir ve sakatlığı önlemekten , erken tanıya , yatan ve ayaktan gelen hastaların genişletilmiş bakım izlencelerini içerir.
Nörolojik rehabilitasyon merkezleri nörolojik hastalıkları olan hastalara ayaktan ve yatarak tanı, tedavi ve her türlü rehabilitasyon hizmetinin sunulduğu merkezlerdir.
Bu merkezlerde,
- FTR uzmanı,
- Nörolog,
- Ortopedi uzmanı
- İç hastalıkları uzmanı
- Genel cerrahi uzmanı
- Psikiatri uzmanı
- Kardioloji uzmanı
- Beyin cerrahi uzmanı
- Anestezi uzmanı –Algolog bulunur.
Rehabilitasyonun temel amacı fonksiyonu artırma , hastaların günlük yaşamda olabildiğince bağımsız olarak fonksiyonel yeteneğini geliştirmektir.
Nörolojik rehabilitasyonda
- Omurilik yaralanmaları
- İnme (felç)
- Kafa travması
- Multiple skleoz (MS)
- Parkinson hastalığı
- Amniotrofik lateral skleroz (ALS)
- Spinoserebellar hastalıklar
- Syringomyeli
- Spastisite
- Poliomyelit ve postpolio sendromu
- Polinöropatiler
- Tuzak nöropatiler
- Periferik sinir yaralanmaları
- Brakial pleksus yaralanmaları
- Müsküler distrofiler tedavi edilir.
Rehabilitasyon sürecinde FTR uzmanı bu hastaların tedavisinde multidisipliner çalışır. Yani yukarıda sayılan klinik doktorlarının tümüyle birlikte hastanın rehabilitasyon sürecini şekillendirir.
Diğer klinik doktorlarıyla çalışmanın yanı sıra doktor olmayan geniş bir sağlık ekibi de rehabilitasyon sürecinin ayrılmaz bir parçasıdır.
Bu ekibin üyeleri
- Fizyoterapist
- Rehabilitasyon hemşiresi
- İş uğraşı terapisti
- Psikolog
- Konuşma ve yutma terapisti
- Sosyal hizmet uzmanı
- Ortez protez teknisyeni
- Rekreasyonel terapist
- Mesleki danışmanlar
- Diyetisyen
- Ergoterapist olarak sayılabilir.
İlerleyici, tedavisi olmayan ya da tedavisi yavaş ilerleyen hastalıklarda, yaşam kalitesini artırmaya yönelik bir bakım sistemidir.
Sağlık hizmetleri kökleri; fiziksel, ruhsal, psikolojik ve sosyal hayat, dalları ise hastane yoğun bakım ünitesi, palyatif yoğun bakım ünitesi, huzurevi, evde bakım, günlük hastane bakımı, konsültan hekim vb. olan bir ağaca benzemektedir. Dalları ve kökleri birbirinden ayıramazsınız.
Türkiye’de hastalar ve aileleri yaşam sonu bakımın yapıldığı yer olarak çoğunlukla evde bakım, palyatif bakım, hemşireli bakımevi ya da hospis yerine “yoğun bakım” da ileri yaşam desteği istemektedir. İleri yaşam desteği yani ani olarak gelişen öncesinde sağlıklı veya altta yatan kronik uzayıcı hastalığına bağlı gelişen semptomların tedavi edildiği ve yaşamı kurtarma şansı olan hastaların yattığı yer olarak tanımlanır. Beyin kanaması, kalp krizi yada trafik kazası bu durumlara örnek olarak gösterilebilir.
Yoğun Bakım Ünitelerindeki hastaların bakım durumlarının değerlendirilip diğer profesyonel bakım türlerine transferinin sağlanması hasta ve ailelerin bakım yüklerini hafifletecek ve onların tedavilerindeki fayda düzeyi, hasta ve yakınlarının moral düzeyi ve maliyet etkinliğinde maksimum verim sağlayacaktır.
Nörorehabilitasyon Merkezi’nden Beklenti:
Yapılan çalışmalarda hastalar ve yakınlarının beklentilerinin konfor, semptom yönetimi, duygusal destek, bilgilendirme, eğitim, iletişim, hastayla ilgili kararlarda kendilerine sorulması ve bu konuda yetkili olmak ve hasta bakımını sağlayanların sorularına istediği zamanda ve net yanıt vermeleri olarak sıralanmaktadır.
Hastalar ve yakınları bu beklentiler doğrultusunda hasta ile birlikte daha fazla zaman geçirebilecekleri, kişiye özel, uyumlu ve esnek bakım imkanlarına sahip tesisler beklentisi içindelerdir. Nörorehabilitasyon Merkezi bu beklentiler doğrultusunda kurulmuş bir organizasyon olma özelliği taşımaktadır