Sağlık Rehberi Sağlık Rehberi

Alzheimer (Alzaymır) Nedir?

Alzheimer, yaygın olarak ortaya çıkan, beyin hücrelerinin yok olmasına neden olan ilerleyici bir nörolojik rahatsızlıktır. Düşünce, hafıza ve davranış fonksiyonlarının giderek azalmasına sebep olur ve belirtiler yaş ilerledikçe yavaş yavaş kendini gösterir. Başlangıç evresinde sadece basit unutkanlıklarla kendini belli eden hastalık, ileri evrelere ulaştığında ise kişiyi bakıma muhtaç duruma getirebilir. Her unutkanlık Alzheimer değildir ve kesin bir tedavi yöntemi de bulunmamaktadır.

Alzheimer hastalığı her ne kadar yaşa bağlı ve yaşlılık hastalığı gibi görünse de aslında herkes de görülebilen bir hastalık çeşididir. Bilişsel yeteneklerin yıkımına yol açan bir beyin hastalığıdır. İlk zamanlarda sadece ufak tefek durumları unutmayla başlayarak daha sonra daha büyük durumları hatırlamamaya kadar ilerleyen bir süreçtir. Her insan zaman zaman bazı şeyleri unutabilir, ama bu durum geçicidir. Alzheimer hastalığı olan kişilerde ise bu durum kalıcı olabilmektedir. Birey hastalığı ilerledikçe yaşamını kendi başına ilerletemez ancak bir kişinin yardımı ile devam ettirebilir.
Çoğu kişide Alzheimer (Alzaymır) belirtileri yavaş ilerler. Belirtiler başlarda fark edilemeyebilir. Bazen sadece aile üyeleri geriye dönüp baktığında, belirtilerin ne zaman başlamış olduğunu fark edebilir. Erken tanıda önemli ölçüde tedavi edilebilir. Hastalığının tedavisi için uzman tarafından ilaç tedavisi uygulanabilir. Bu durum hastalığın ilerlemesini geciktirir ve aynı zamanda beyinde uyumu sağlar ve hastanın birine bağımlı olma ihtimalini az da olsa yavaşlatabilir.

Alzheimer Belirtileri Nelerdir?

Öncelikle, Alzheimer belirtileri kısa süreli ufak tefek şeyleri unutmakla başlar daha sonra bu durum ilerler ve kalıcı olan bilgilerin (isimler, adres, özel günler) unutulmasıyla devam eder. Son evrede günlük yaşamın gerekliliklerini tek başına yerine getiremez hale gelir, başka birine, bir yardımcıya bağımlı hale gelir. Alzheimer’ın (Alzaymır) yaygın olarak görülen belirtilerinden bazıları şunlardır;
Bozuk Hafıza ve Düşünce: Kişi hatırlamakta ve yeni şeyler öğrenmekte zorluk çeker. Hastalığın ileri aşamalarında uzun süreli hafıza kaybı oluşur, yani kişi doğum yeri, mesleği veya aile üyelerinin isimleri gibi kişisel bilgileri anımsayamaz.
Yön Duygusu Yitimi ve Kafa Karışıklığı: Alzheimer (Alzaymır) hastaları kendi başlarına dışarı çıktıklarında kaybolabilir ve nerede olduklarını veya oraya nasıl geldiklerini hatırlamayabilirler. Daha önceden bildikleri yerleri ve olayları anımsamayabilirler. Tanıdık yüzleri, günün hangi saatinde olduklarını veya hangi yılda olduklarını bile hatırlamayabilirler.
Eşya Kaybetmek: Gözlük, işitme cihazı veya anahtar gibi her gün kullanılan eşyaları koydukları yerleri unuturlar. Ayrıca eşyalarını garip yerlere koyabilirler, örneğin gözlüklerini buzdolabına koymak gibi.
Soyut Düşünme: Bu tür hastalara banka hesabını dengelemek gibi belirli görevleri eskisine nazaran daha zor gelmeye başlayabilir. Örneğin, sayıların anlamını ve onlarla ne yapmaları gerektiğini unutabilirler.
Rutin İşleri Yapmakta Zorlanma: Yeme, giyinme, kendine çekidüzen verme gibi rutin günlük işleri yapmakta zorlanmaya başlar. Günlük işleri de planlayamazlar.
Alzheimer belirtileri bireyin kendisi tarafından anlaşılamayabilir. Bu durum bireyin yakınları tarafından fark edilmelidir. Bu durumun gerekliliklerinin kabullenilmesi ve uzman gözetiminde yardım alınması gerekmektedir. Ayrıca, hastalığın ilk aşamalarında, hastalığın belirtilerinin saptanması zor olabilir. Kişi hafıza, yargılama ve düşünme problemleri yaşar, bu da kişinin çalışmasını ve günlük hayata katılımını zorlaştırır. Sinir hücrelerinin ölümü yıllar içinde yavaş yavaş gerçekleşir.

Alzheimer Türleri Nelerdir?

Alzheimer türleri, bu hastalığının kendi içerisinde ayrıldığı türlerdir. Bu türler, erken, geç ve ailesel olarak üç bölümden oluşmaktadır;
Erken başlayan Alzheimer: Erken başlayan Alzheimer türü, bu hastalığın nadir bir formudur ve 65 yaşından önce başlar. Erken yaşlandıklarından Down sendromu olanlar erken başlayan Alzheimer riski altındadır. Genellikle Down sendromlularda kırklı yaşların sonunda ellili yaşların başında ilk semptomlar görülür. Alzheimer hastası olan daha genç kişilerde beyin anormallikleri görünür.
Erken başlayan Alzheimer, kromozom 14’deki genetik hatayla ilişkili görünür, geç başlayan Alzheimer’ın bununla ilişkisi yoktur. Miyoklonus bir kas veya bir grup kasın seğirmesi veya spazmı erken başlayan Alzheimer hastalarında daha yaygın görülür.
Geç başlayan Alzheimer: Alzheimer hastalarının %90’a yakınında görülür, 65 yaşından sonra başlar. 85 yaşını geçmiş insanların yaklaşık yarısında görülür, kalıtımsal olabilir de olmayabilir de. Geç başlayan demansa sporadik Alzheimer hastalığı da denir.
Ailesel Alzheimer Hastalığı: Alzheimer’ın tamamen genetik olan bir formudur. En azından ailenin iki jenerasyonunda vardır. Çok nadir görülen bu tür Alzheimer hastalarının %1’inde görülür. Çok erken başlar (kırklı yaşlarda) ve açıkça genetik olduğu görülür.

Alzheimer Tanısı Nasıl Konulur?

Genelde unutkanlık ve yaşlılığa bağlı bir durum olarak görüldüğü için bireylerin aklına ilk etapta alzheimer gelmemektedir. Bu yüzden bu hastalığı tanımlamak ancak ileri evrelerde mümkün olabilir. Unutkanlık zamanla ilerler ve bu etapta artık bu hastalığı tespit etmek daha kolay olur. Alzheimer tedavisi için hastanın uzun zaman gözlemlenmesi ve hastalığın doğru tanılanması gerekmektedir. Tanıdan sonra hastaya bu hastalığın seyrini yavaşlatmak ve bazı şiddetli belirtilerini ortadan kaldırmak için ilaç tedavisi uygulanabilir.

Beyin Check Up ile erken tanı mümkün…
Alzheimer hastalığının erken tanı ve tedavisi için Beyin “Check Up”ı çok önemli. Sinsi başlayan ve ciddi hafıza kayıplarına yol açan Alzheimer, Beyin “Check Up”'ıyla erken belirtiler verdiği dönemde anlaşılabilir. Erken dönemde tedavi uygulanmaya başlanır. Zaman zaman görülen unutkanlık bazı durumlarda kötüleşerek kalıcı sorunlar doğurabilir. Beyin “Check Up”ı ile erken tanı konulması halinde hastalara özel zihinsel geliştirme ve rehabilitasyon programları uygulanabilir. Erken tanı sayesinde zamanında uygulanacak tedavi ile dikkat ve konsantrasyon artırılabilir. Öğrenme ve kavrama yeteneği geliştirilir. Hafıza güçlendirilir. Gerekirse ilaç da önerilebililir…Beyin check up ile ilgili detaylı bilgiye https://npistanbul.com/beyin-inceleme-teknikleri-ve-beyin-checkup  adresinden ulaşabilirsiniz.

Alzheimer Nasıl Tedavi Edilir?

Alzheimer (Alzaymır) tedavisi, hafıza kaybı, davranış değişiklikleri, uyku problemleri ve diğer Alzheimer belirtilerinin tedavisinde farklı türde ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar hastalığı durdurmaz, fakat semptomları birkaç ay hatta yıl yavaşlatabilir. Tüm bu ilaçların yaşlılarda göze çarpan yan etkileri vardır. 2 sınıftan 4 ilaç özellikle bu hastalığın tedavisi için onaylanmıştır. Kolinesteraz inhibitörleri bilişsel belirtiler için kullanılır. Öğrenme, hafıza ve dikkat için önem taşıyan asetilkolin denilen beyindeki kimyasal ileticinin bozulmasını önler. Hangi ilacın kimde daha iyi işe yarayacağını söylemek güçtür.
Alzheimer her ne kadar geç tespit edilse de tedavi edilebilir. Erken tespit edildiği durumlarda tedavi olumlu sonuçlar verirken geç tanılandığı zamanda da tedavide başarılı olunabilir. Alzheimer hastalarına tedavi için ilaç kullanımı önerilmektedir. Ancak bilinmelidir ki tedavide tamamen iyileşme görülmeyebilir. Yalnızca belirtilerin seyri yavaşlatılır. Hastanın günlük aktivitelerini yavaş yavaş ve kendi başına yerine getirmesi sağlanır.
Hastalar doktorlarıyla beraber hangisinin iyi geldiğini seçmelidir. Halüsinasyonlar, ajitasyon ve uyku problemleri gibi hastalıkla ilişkili davranışsal ve psikiyatrik semptomların tedavisini de kapsayan Alzheimer terapisi çok azdır. Yine de bazı ilaçlar ilave olarak verilebilir.
Hastalığın belirtilerinin yavaşlatılması ve birkaçının ortadan kaldırılması için hastaya uygulanan tedavidir. Her unutkanlığın Alzheimer olmadığını bilmek gerekir ve kesin bir tedavi yöntemi de bulunmamaktadır.
Alzheimer konusunda farkındalığı artırmak için https://npistanbul.com/alzheimer-testi belirtilen linkte bulunan testi detaylı olarak inceleyebilirsiniz.

Alzheimer hastalığının belirtileri hastalığın süresi, hızı değişiklik gösterebilir ve kişi zamanla kötüye gidebilir. Ortalama olarak, Alzheimer hastası teşhisten itibaren dört ila sekiz yıl hayatta kalır, fakat diğer etkenlere bağlı olarak 20 yıl kadar da yaşamını sürdürebilir.
Hastalığın en önemli ve ilk belirtisi unutkanlıktır. Alzheimer hastası olan kişi yakın geçmişteki bilgi, kişi ve olayları hatırlamakta güçlük çeker. Zaman geçtikte kişi daha fazla unutmaya başlar.
Alzheimer hastalığının net bir tedavisi bulunmamaktadır. Fakat ilaç ve semptomatik tedavi ve davranışsal tedavi yöntemleriyle Alzheimer hastasının giyinme, yemek, diş, banyo, hijyen, yakınlarını tanıma günlük ihtiyaçlarını oluşan problemlerin azalmasına katkı sağlamaktadır.
Alzheimer hastalığının son evresinde kişi, bakıma ihtiyaç duymaktadır. Çevresine karşı ilgisini kaybeder. İletişim kurma konusunda güçlük yaşar ve fiziksel eylemlerini artık yalnız başına yapamaz.
Güncelleme Tarihi: 26 Eylül 2023
Yayınlama Tarihi: 23 Kasım 2018

Kategori: Nöroloji

Sayfa içeriğinde yer alan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. İlgili sayfada tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğeler yer almamaktadır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
A. Oğuz TANRIDAĞ
Prof.Dr. Nöroloji Uzmanı

A. Oğuz TANRIDAĞ

Sizi Arayalım


Google Play Download_on_the_App_Store_Badge_TR_blk_100217
,