Geçirgen bağırsak sendromu, sindirim sistemi hastalıkları arasında yer alan bir bozukluktur. Sızdıran bağırsak olarak da bilinen bu durum, bağırsak duvarında yaşanan sorunlarla bağlantılı olarak ortaya çıkmaktadır. Kişilerin yaşam kalitesini önemli derecede olumsuz yönde etkilen bu durum farklı belirti ve semptomlarla görülebilir. Hastalığın erken teşhis edilmesi ve tedavinin doğru uygulanması halinde iyileşme mümkündür.
Bağırsak duvarın bazı durumlarda işlevinde sorunlar yaşanabilir. Bu gibi durumlarda yaşanan aksaklıklar, bakterilerin, gıda parçacıklarının veya toksin gibi maddelerin bağırsaklardan kana ulaşmasına yol açabilir. Bu nedenle ortaya çıkabilen bu hastalık, farklı nedenlere bağlı olarak da görülebilir. Teşhis edilmesi ve tedavi sürecinin doğru planlanması önemlidir. Tedavi kişiye özel olarak ve hastalığın durumuna bağlı olarak uzman doktorlar tarafından belirlenmektedir.
Geçirgen Bağırsak Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Hastalığın herhangi bir semptomla veya şikayetle belirlenmesi kolay değildir. Çünkü bu hastalıkta yaşanan belirtiler farklı pek çok sağlık problemi ile benzer şekildedir.
Teşhis edilmesini zorlaştıran ya da geciktirebilen semptom ve bulgular birçok gastroenterolojik rahatsızlığın ortak belirtileri arasında görülmektedir. Yine de sık karşılaşılan bazı semptomlar da yer almaktadır.
Geçirgen bağırsak sendromu belirtileri şu şekildedir:
- Beslenme sorunları
- Vitamin eksikliği
- Mineral eksikliği
- Bir nedeni olmadan zayıflama ve kilo kaybı
- Kronikleşen şişkinlik, kabız ya da ishal problemi
- Bilinçte yaşanan problemler, bilinç kaybı veya bulanıklık
- Konsantrasyon bozukluğu ve odaklanma problemi
- Tekrar eden aşırı yorgunluk hissi
- Baş ve eklemlerde ağrı
- Vücuttaki yaygın inflamasyonlar
- Cilt problemleri ve kızarıklık (sivilce, egzama)
Yukarıda verilen semptomlarda da görüldüğü gibi pek çok farklı hastalıkla benzer şikayete sahip olan bu durumun bir hastalık mı yoksa belirti mi olduğu tartışma konusudur.
Ayrıca farklı sağlık problemlerine neden olan bir risk faktörü olarak da görülebilir. Beyin ve bağırsak bağlantısı göz önüne alındığında, bu hastalığın neden olabileceği farklı psikolojik sorunlar arasında depresyon ve anksiyete gibi durumlarda yer alabilir.
Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedenleri Nelerdir?
Hastalığın nedenleri konusunda kesin olarak kanıtlanmış bir bilgi ve veri yer almasa da gelişmesinde rol oynadığı düşünülen bazı risk faktörleri vardır. İlk olarak bağırsaklarda bulunan bariyer büsbütün aşılmaz bir duvar olarak görülmez ve bazı durumlarda geçirgenliği olabilir.
Geçirgenlik oranın artması halinde sağlık sorunları yaşanabilir. Geçirgenlik konusunda önemli olan faktörlerden biri de genetik yatkınlıktır. Bunların yanında hastalığa neden olabilecek faktörler de yer almaktadır.
Geçirgen bağırsak sendromu nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
- Alkol kullanımının aşırı derecede fazla olması
- Çok fazla strese maruz kalmak
- Bağırsak mikrobiyotasında bozulma
- Diyabet
- Düzensiz ve yetersiz beslenme
- Otoimmün bozukluk
- Alerjik bazı durumlar ve hastalıklar
- Enfeksiyon hastalıkları
- Huzursuz bağırsak sendromu ve bazı gastrointestinal sistem hastalıkları
Bazı araştırma ve çalışmalara göre, birçok hastalık ve sağlık sorunlarının bu hastalıktan kaynaklı olabileceği düşünülmektedir. Bu sebeple vücudun farklı kısımlarında yaşanan sağlık problemlerinin de sızdıran bağırsaklar sendromuyla bağlantılı olabileceği olasılıklar arasındadır. Bu konu üzerinde bir sonuca ulaşmak için ayrıntılı ve kesin bir veriye ihtiyaç duyulmaktadır.
Geçirgen Bağırsak Sendromu Teşhisi Nasıl Konulur?
Hastalığın teşhis edilmesi bakımından zor bir durum olduğu ve vakalarda yaşanan belirtilerin farklı hastalıklarla benzer durumda olduğu bilinmektedir. Kabızlık, ya da kronik ishal gibi sağlık problemlerinin yaşandığı durumlarda bağırsaklarla ilgili bir sağlık sorunun ortaya çıkma ihtimali yüksektir. Bu gibi belirti ve şikayetlerin yaşandığı durumlarda kişilerin gastroenteroloji uzmanlarına başvurması ve muayene olması gerekmektedir.
Hasta yaşamış olduğu şikayetleri ve belirtileri detaylı bir şekilde uzmana anlatmalıdır. Doktor tarafından gerekli görülen birtakım testler yapılabilir. Muayene sonrasında yapılan işlemlerden biri de dışkı örneğinin alınarak gaita testi yapılmasıdır. Bu işlem bağırsak florasında yaşanan problemlerin ve enfeksiyonların belirlenmesi bakımından çok fazla tercih edilmektedir.
Bunun yanında hastalığın şüphesinin bulunduğu vakalarda bağırsak bariyer bütünlüğünün incelenmesi için zonulin testi uygulanabilir. Bağırsak duvarının yapısında bir problem yaşanması halinde kandaki zonulin düzeyinde artış yaşanacağından hastalığın tespit edilmesi bakımından önemlidir.
Endoskopik uygulamalar aracılığıyla sindirim sistemi ve kanlı incelenir. Bağırsaklarda geçirgenliği yol açabilecek bir durumun olup olmadığı belirlenebilir. Yapılan incelemeler, testler ve tetkikler sonucunda geçirgen bağırsak sendromu teşhisi alan kişilerde tedavi planlaması hastalığın durumuna ve neden olduğu farkı problemlere bakılarak doktor tarafından belirlenir.
Geçirgen Bağırsak Sendromu Tedavisi Nasıldır?
Geçirgen bağırsak sendromu tedavisi mümkün olan bir hastalıktır. Tedavi yöntemleri kişiden kişiye ve hastalığın şiddetine bağlı olarak değişebileceğinden doktorun gerekli gördüğü şekilde planlama yapılır.
Doktor tarafından yapılan muayene, inceleme ve tıbbi öykünün öğrenilmesi durumunda hastaya özel bir tedavi süreci planlanır. Bu süreçte bazı öneriler ve tavsiyeler ön plandadır.
Ayrıca bu durum tek başına bir hastalık olmadığından farklı yöntemlerle şikayetlerin azaltılması yönünde çalışmalar yapılabilir.
Beslenme düzeni hakkında yapılması gereken bazı değişiklikler söz konusu olabilir. Hasta, doktor tarafından diyetisyene yönlendirilebilir ve hastaya uygun beslenme programı hazırlanabilir.
Beslenme düzeninin oluşturulması ve dengeli bir bağırsak florasının sağlanması hastalığın iyileştirilmesinde, besinlerin emilimi konusunda ve belirtilerin kontrol altına alınmasında fayda sağlayan en etkili yöntemdir. Kişinin alerjisinin olduğu besinler uzman doktora ve diyetisyene aktarılarak beslenme programından çıkarılmalıdır.
Bazı yaşam tarzı değişikliklerinin yapılması da bağırsak sağlığında iyileşme sağlayabilir. Kişiye düzenli olarak spor ve egzersiz yapması, uyku düzeninin sağlanması ve korunması önerilebilir.
Ayrıca sigara kullanımının sonlandırılması ve stresten olabildiğince uzak durulması önemlidir. Sigara tüketimi ve stres bağırsak sağlığını etkilediği için kişilerin sigara gibi maddelerden ve stres gibi durumlardan uzak durması fayda sağlar.
Uzman doktor ve hekimlerin birçoğu bu hastalığı tek başına bir problem olarak ele almadığı için farklı yöntemlerle tedavi planlaması yapılmaktadır. Kişinin farklı hastalıklar sonucu kullanmakta olduğu antibiyotiklerin de bu hastalıkta tetikleyici rolü olduğu için gerekli önlemlerin alınması önemlidir. Ayrıca kişinin gereksiz antibiyotik kullanımından uzak durması gerekir.