Gastrointestinal sistem, ağız, yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak, rektum ve anüsü içermektedir. Ayrıca, vücutta yiyeceklerin ve sıvıların sindirilmesine yardımcı olan enzimleri üreten tükürük bezleri, safra kesesi, safra yolları, pankreas ve karaciğeri de içermektedir. Bu sisteme sindirim sistemi de denilmektedir. Bu sistemde oluşan rahatsızlıkları ve hastalıkları gastroenteroloji dalı incelemektedir. Gastroenteroloji uzmanlarına da gastroenterolog adı verilmektedir.
Sindirim sistemi olarak da bilinen bu sistemde bulunan organlarda oluşabilecek farklı türlerden rahatsızlıklar ve hastalıklar tedavi edilmediği süre boyunca kişilerde çok büyük sorunlara yol açabilmektedir. Hastaların günlük yaşantısında engelleyici rol alabilecek bu rahatsızlıkların tedavisi ertelenmemelidir. Vücudun sindiriminde etken rol olan bu sistemin belirli görevleri bulunmaktadır.
Gastrointestinal Sisteminin Görevleri Nelerdir?
İlk olarak görevi sindirimi gerçekleştirmektir. Vücudun sindirimini yönetir ve destekler. Sindirim sisteminde gerçekleşebilecek sorunlar günlük yaşantıyı olumsuz yönde etkileyebilir. Sistemin görevleri şu şekildedir;
- Çiğneme ve yutma: Gıdaların ufak parçalara bölünerek ağız yoluyla yemek borusuna ulaşmasıdır.
- Sindirim: Burada bulunan gıdaların emilebilir hal olana kadar enzimler yoluyla parçalanma durumudur.
- Emilim: Emilebilir olmuş proteinlerin, karbonhidratların, yağların, minerallerin ve vitaminlerin ince bağırsaklara geçmesidir.
- Boşaltım: Emilmesi zor olan ve emilemeyen artıkların depo edilmesi ve anal yolla dışarıya çıkarılmasını sağlamasıdır.
- Sindirim Sistemi: Ağızdan anüse kadar olan ve anal kanal şeklindeki tubüler yapının ilişkili olduğu organların bütünlüğünden oluşmaktadır.
Ayrıca pankreas, sindirimi sağlamak amacıyla ince bağırsağa enzim salgılarken diğer yandan, insülin ve glukagon dahil birçok hormonu salgılayabilmektedir.
Gastrointestinal Sistem Hastalıkları Nelerdir?
Asıl görevi sindirim ile ilgili olan bu sistemde çok fazla hastalık türü bulunmaktadır. Bu sistemi ilgilendiren rahatsızlıklar ve hastalık türleri şu şekildedir:
- Hazımsızlık Sorunları (Dispepsi)
- Kabızlık
- İshal
- Hemoroid (Basur)
- Reflü Hastalığı
- Karaciğer Hastalıkları
- Pankreas Hastalıkları
- Gastrit (Ekşime-Yanma)
- Ülser
Gastrointestinal Sistemin Yapısı Nasıldır?
Sistemin yapısını 4 temel tabaka oluşturmaktadır. Duvar yapısı tüp şeklinde olan ve içeriden dışarıya doğru olan mukoza, submukoza, muskularis propria, seroza şeklindedir. Bu yapı gıdanın karıştırılmasını ve itilmesini sağlamaktadır. Sistemin duvar yapısı organların işlevlerine uygun olarak değişiklik göstermektedir.
Sistemde Oluşan Hastalıklar Nasıl Tedavi Edilir?
Sindirim sisteminde bulunan organlarda bazı durumlara bağlı işlevsel bozukluklar yaşanabilmektedir. Bu hastalıkların tedavisi mümkün olmakla birlikte erken tanı konulduğunda kişinin yaşayabileceği sorunların önüne geçilir. Hasta şikayetleri sonucu tedaviyi erteleyip doktora gitmediği durumlarda hastalıklar büyük sorunlara yol açabilmektedir. Hastanın şikayetleri oluştuğunda zaman kaybetmeden doktora gitmesi gerekmektedir.
Bu hastalıkların oluşumunun engellenmesinde sağlıklı beslenme, yeterli oranda su alınması önemli faktörler arasında bulunmaktadır. Oluşabilecek hastalıkların teşhisi ve tedavisi gastroskopi, kolonoskopi gibi cerrahi yöntemlerle organların iç kısmına bakılıp görüntülenmesi tedavi sürecinde büyük katkı sağlamaktadır. Bazı durumlarda ilaç ile tedavi mümkün olurken, ciddi boyutlarda cerrahi müdahale gerekebilmektedir.
