Esrar, bağımlılık yapmayan bir madde olarak görülse de hem psikolojik hem de bedensel bağımlılık söz konusudur. Yoksunluk belirtileri arasında; çarpıntı, uyku problemleri, depresif ruh hali, terleme gibi semptomlar vardır. Bu belirtiler, madde içmeyi bıraktıktan sonraki bir hafta içinde ortaya çıkmaktadır. Esrar bağımlılığı tedavisi farklı kullanılan maddelerin tedavisiyle aynı ilkeleri içermektedir.
Esrar Bağımlılığı Nedir?
Esrar dünyada en çok kullanılan yasadışı maddedir. Bu yüzden yasadışı yollarla kullanılmaktadır.
Esrar bağımlılığı ırk ve etnik grupta marijuana (esrar) kullanımı ile ilişkilidir, fakat bu ilişki yaş grubuna göre değişiklik gösterir.
12-17 yaş grubunda, beyazlarda siyahlara göre yaşam boyu ve son bir yıl içinde kullanma oranı daha yüksektir. 7-34 yaş erişkinlerde, beyazlarda yaşam boyu kullanım oranı siyahlardan ve İspanyollardan daha yüksektir. Fakat 35 yaş ve üzerinde siyah ve beyazlarda esrar bağımlılığı oranlarının aynı olduğu bildirilmiştir.
Esrar, sigara gibi içildiğinde öforizan etkisi dakikalar içinde görülür, 30 dakikada en yüksek seviyesine ulaşır, 2-4 saatte sonlanır.
Esrarın Yoksunluk Belirtileri Nelerdir?
Esrarın yoksunluk belirtileri, maddeyi içmeyi bıraktıktan sonraki bir hafta içinde ortaya çıkmaktadır ve en az birkaç ay devam etmektedir. Esrar yoksunluk belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz;
- Öfke, gerginlik ya da saldırganlık durumu
- Aşırı stres veya endişe duygusu
- Uyku bozuklukları
- Yeme bozuklukları
- Huzursuzluk ve yorgunluk hissi
- Depresif ruh hali
- Karın ağrısı, ateş, titreme, terleme gibi bedensel değişimler
- Odaklanma problemi
- Soğuk terleme
- Mide sorunları
- Madde kullanma isteğinin artması
Bu belirtiler başlangıçta hafif bir biçimde ortaya çıkar. Daha sonra şiddetlenerek artar. Bu durum bağımlı kişiye göre değişir. Semptomlar ağır ya da tehlikeli olmayabilir, fakat huzursuz edicidir. Esrar bağımlılığı süresi ne kadar uzun olursa yoksunluk belirtileri o kadar ağır görülür. Esrar yoksunluk belirtileri, diğer madde bağımlılığı yoksunluk belirtileri kadar fazla olmayabilir. Ancak yine de, esrar kullanmaktan vazgeçen birçok kişi bedensel ve psikolojik belirtiler yaşamaya başlar.
Esrar Bağımlılığı Vücudu Nasıl Etkiler?
Esrar kullanımına bağlı ağız kuruluğu, açlık, gözlerde kızarma kan basıncının artması ve alınan miktara bağlı olarak çarpıntı esrar bağımlılığı etkileri arasında en sık görülen etkileridir. Esrar bağımlılığı, kronik kullanımında testosteron düzeyi ve sperm sayısının azalması, kadınlarda kısırlık ve yeni doğan bebeğin düşük doğum ağırlığa sahip olması görülebilir.
Esrarın kişi üzerine etkisi içilecek esrarın gücü, içecek olan kişinin esrardan beklentisinin ne olduğu, beraberinde alınan alkol veya başka maddenin varlığı ve esrarı alış şekli gibi birçok faktöre bağlıdır. Dikkat ve tepkilerde yavaşlamaya sebep olur. Esrar bağımlılığının huzursuzluk, uykusuzluk, iştah azalması, kilo kaybı ve tahammülsüzlük gibi psikolojik ve fizyolojik yoksunluk belirtileri vardır.
Esrar Bağımlılığı Nasıl Tedavi Edilir?
Danışanın psikiyatri polikliniğinde değerlendirilmesi sonrası, esrar bağımlılığı tanısını netleştirmek için nöropsikiyatrik ve psikolojik testleri yapılmaktadır. Tanı netleşmesi sonrasında kişi psikososyal açıdan değerlendirilerek aile görüşmesi yapılır ve esrar bağımlılığı tedavilerinde hastanın ailesinin verdiği destek tedavi sürecinde oldukça önemlidir. Yapılan değerlendirmeler sonrasında ayaktan tedavi planına karar verilirse ayaktan tedavi programına alınır.
Esrar bağımlılığı tedavisi (yoksunluk ve destek) diğer kötüye kullanılan maddelerin tedavisiyle aynı ilkeleri içerir. Yoksunluk, ya hastaneye yatırılma gibi doğrudan yaklaşımla ya da kullanımından sonraki 4 hafta içinde esrarı saptayan idrar testleri ile kontrolü gerçekleştirilen ayaktan izlem ile sağlanmaktadır.
