Çarpık ayak hastalığı pes ekinovarus genellikle doğuştan gelen bir rahatsızlıktır. Çarpık ayak hastalığı belirtileri genellikle ayak kirişi adı verilen yerin yüksek olması, ayak topuğunun içe dönük olması, kişinin ayak bileğinin aşağıya doğru bir görüntüsünün olması çarpık ayak hastalığı belirtileri arasında yer almaktadır. Çarpık ayak hastalığı tedavisi çocuğun doğumundan itibaren başlayan bir süreçtir. Çarpık ayak hastalığı tedavisi olan bir rahatsızlıktır.
Çarpık Ayak Hastalığı Nedir?
Çarpık ayak hastalığı pes ekino varus ya doğumsal bir ayak deformitesidir. Tek taraflı ya da her iki ayakta birlikte görülebilir. Ayak, ayak bileğinde içeri ve yukarıya dönük pozisyondadır, bu duruş ile golf sopasını andıran bir görüntüsü vardır. Her 1000 doğumda 1 oranında görülen bu deformasyon erkeklerde daha sık rastlanıyor. Aynı ailenin bireylerinde görülme sıklığı artmaktadır. Çarpık ayak deformitesi olan hastalarda gelişimsel kalça displazisi görülme sıklığı artmaktadır. Hastalık tanınmaz ve tedavisinde başarısızlık olursa hastanın normal veya normale yakın bir ayağa sahip olması mümkün olmayacaktır.
Çarpık Ayak Hastalığı Tanısı Nasıl Konulur?
Anne karnında 16.ve 20. Haftalarda ayrıntılı ultrason ile tanı konulabilir. En geç doğumda tanısını koymak mümkündür. Fizik muayene ile tanı koyulabilmektedir.
Çarpık Ayağın Oluş Sebebi Nedir?
Çarpık ayak oluşum nedenleri ile ilgili birçok teori ortaya atılmışsa da günümüzde kabul gören neden ayak ve ayak bileğini oluşturan bağların yapısındaki genetik anormalliklerdir.
Çarpık Ayak Tedavisi Nasıl Yapılır?
Çarpık ayak tedavisi çocuk doğunca başlar. Tedavide altın standart Ponseti yöntemi ile ayak manüplasyonu ve seri alçılamadır. Hastanın ayak parmaklarından diz üstüne kadar ulaşan alçılama ile deformite basamak basamak düzeltilir. Ortalama 5-6 hafta deformite düzelinceye kadar alçılama ile ayak cavus(taban kavisinin artma durumu) artışı ve varusu(ayağın içe dönmesi) düzeltilir, son düzeltme ise ekinus (topuk yüksekliği) komponenti için yapılır. Perkütan aşiletomi çoğu hastada uygulanmaktadır hemen sonrasında uzun bacak alçı ile hasta 3 hafta takip edilir. Alçı çıkarılırdaktan sonra ortopedik bot ve iki ayak arasında metal bar ile ayağa pozisyon verilip 3 ay boyunca takip edilir. Sonrasında hasta okul çağına kadar özel ayakkabı kullanarak doktor kontrolüne olacaktır.
Çarpık Ayak Tedavisi Önemli Noktalar Nelerdir?
Öncelikle çarpık ayak tanısı en geç doğumda mutlaka konulmalıdır. Tedaviye gecikmeden tanı konulduktan sonra başlanmalıdır çünkü yeni doğan bebeğin ayak ve ayak bileği yumuşak ve elastik özelliktedir zamanla yumuşaklık ve esnekliğini kaybeder ve deformitenin manüel manüplasyon ve alçı ile düzeltilmesi mümkün olmayacaktır.
Hasta yakınları tedavinin başlangıcından itibaren her hafta zamanında seri alçılama için doktor kontrolüne gelmelidir.
Herhangi bir sebepten dolayı alçı gevşer ya da çıkarsa beklemeden yeniden alçılama yapılmalıdır.
Ortopedik bot ve ara bağlantı doktorunuzun anlattığı şekil ve süre boyunca kullanılmalıdır.
Pes ekinovarus nüks edebilir…
Tedavinin en önemli komplikasyonlarından biri de ayak deformitesinin yenilemesidir. Tedavi basamaklarının herhangi birinde uyumsuzluk nedeniyle nüks görülür.2 yaşından önce nüks olduğu saptanan çocuklarda tedavinin başında uygulanılan basamaklar yeniden eksiksiz olarak uygulanmalıdır. Yaş ilerledikçe ayak bileği esnekliğin kaybedecek ve cerrahi müdahaleye varan tedavi seçenekleri gündeme gelecektir. Başından sonuna ailelerin doktorları ile işbirliği ve uyum içinde tedavi tamamlamaları gerekir. Hastalar tedavi sonunda normal bir ayak elde edip spor ve günlük hayatlarına devam edebilmektedir.