Bağımlılık nasıl gelişir, bağımlılık ilk önce bir merak ile kendisini göstermektedir. Bu durum zamanla bağımlılığa neden olabilmektedir.
Bağımlılık bir kısır döngüdür. Kişi önce maddeye karşı merak duyar, ama aynı zamanda da maddenin etkilerinden korkar.
Eğer merak korkuyu yenerse "bir kereden bir şey olmaz" diyerek kullanmaya başlayan kişi bir kere denedikten sonra asla kullanmayacağını sanır, fakat beklenen son bir türlü gelmez. Bundan sonraki aşamada kişi madde kullanımı ile ilgili sorununun olduğunu inkar eder ve kontrolün kendi elinde olduğunu, istediği zaman bırakabileceğini sanır ve buna inanır. Etrafındaki kişilerin uyarısı ona evhamdan öte bir şey değildir.
Bağımlılık nasıl gelişir ve zamanla seyri nasıl olur sorularına verilebilecek en iyi cevap bağımlılığa neden olan temel problemin saptanmasıdır. Bu temel problem saptandığında multidisipliner bakış açısı ile birlikte bağımlılık tedavi edilebilmektedir.
Madde bağımlılığı gelişen kişiler, bağımlısı olduğu maddeleri tasarladığından daha fazla almaya başlarlar. Bu durum zamanla daha da fazla bağımlılığın genel durumunun devam etmesine neden olmaktadır.
Bırakmak ya da kontrollü bir şekilde kullanmak için sürekli boşa çıkan bir çaba içerisine girerler. Kullandıkları maddeleri temin etmek, kullanmak ya da etkilerinden kurtulmak için çok fazla zaman harcarlar.
Bunun neticesinde günlük işlerini aksatırlar. Öğrencilerin okul devamlılığı ve akademik performansı azalır, ailesi ile çatışmaya girerler. Arkadaş grubu değişir, eve geç gelme, yalan söyleme, zamanının büyük bir bölümünü odasında geçirmeye başlarlar.
Bağımlılık tedavi edilebilir olduğu gibi kişi tedavi edilse de tedavinin içerisinde kişinin yakın çevresi ani ailesi de dahil edilerek bir tedavi programının yapılması gerekmektedir. Bağımlılığın tedavi edilebilir bir hastalık olduğu unutulmamalı ve karamsar olunulmamalıdır.
Erişkinler ise işyerinde sorun yaşamaya başlarlar, ailesine yeterince zaman ayırmaz ve ihmal ederler, sürekli çatışma ve tartışma haline girerler. Tüm bunlara ek olarak, fiziksel ve psikolojik sorunlarının olduğunu bildikleri halde madde kullanmaya devam ederler. Defalarca bırakmak için karar verirler ama bir türlü başaramazlar. Başaramadıkları için suçluluk ve başarısızlık hislerine kapılırlar. Bu hislerden kurtulmak için daha fazla madde alırlar.