Astigmat Nedir? Astigmat Belirtileri Nelerdir?

Göz sağlığında, toplumda sıkça rastlanan bir rahatsızlık olan astigmat, bireyin uzak ya da yakın fark etmeksizin, bulanık görmesine ve görüşünde netliği kaybetmesine sebep olan bir görme kusurudur. Genetik ve doğumsal sebeplerden ötürü oluşabilen astigmat, ilerleyen yaşlarda dış faktörlerden dolayı da oluşması muhtemel bir rahatsızlıktır. Bununla beraber, miyop, hipermetrop gibi kırma kusurlarından biri olan astigmat da, tedavisi mümkün olan bir göz problemidir. Görüşte netlik kaybı yaşayan bir kimsenin rahatsızlığın ilerlemesini önlemek adına bir hekime başvurması ve muayene olması önerilmektedir.

Astigmat Nedir?

Astigmat, gözde meydana gelen bulanıklık, net görememe problemidir. Astigmat belirtileri gözleri kısma, baş ağrısı olabilmektedir.

Ancak astigmatın bir göz ameliyatından veya göz yaralanmasından sonra oluşması da muhtemeldir. Kornea veya göz merceği kavisinde bozukluk olması sebebiyle ışık göze girdiği zaman korneada var olan bu bozukluk, retinada doğru bir şekilde odaklanamaz ve ardından net olmayan bir görüntü meydana gelir. Miyop ve hipermetrop kişilerde astigmat da görülebilir. Çoğunlukla basit bir ışık kırma kusuru olarak seyreder ve gözlük, lens ya da lazer ameliyatı ile düzeltilmesi mümkündür.

Astigmat Neden Olur?

Göze temas eden ışınlar, ilk önce gözün ön tabakasını oluşturan korneada kırılarak, gözün iç kısmındaki merceğe gelir ve ikinci bir kırılma yaparlar. Bu kırılmalar sonucu ışınlar, göz üzerinde görmeyi sağlayan hücreler üzerine düşer ve görme işlemi gerçekleşir.

Astigmat kırma kusurları olarak adlandırılan bir grup görme sorunlarından biridir. Kırma kusurları, kornea veya göz merceği yüzeyinde bozukluk olması veya kavisinde anormallik olması durumlarında meydana gelir. Diğer kırılma kusurları ise miyop, hipermetrop ve yaşlanma ile ortaya çıkan presbiyopiyi kapsar.

En sıklıkla gözün en dışındaki kornea tabakasının bir portakal şeklinde değil de yumurta şeklinde eliptik olması nedeniyle düzgün kırılmayan ışınlar görme fonksiyonunu sağlayan hücreler üzerine tam olarak düşemez ve görüşte bulanıklaşma oluşur. Bu kusur da astigmatizma olarak adlandırılır. 

Astigmat genetik ya da doğumsal nedenlerle oluşabilir. Bununla beraber kornea tabakasında değişime yol açabilen hastalıklar, enfeksiyonlar ve travmalar sonucu da oluşabilmektedir. Astigmatı olan kişiler baktıkları noktayı şekilleri dağılmış, kenarları uzamış olarak görebilirler. Astigmat, zaman içerisinde hemen hemen aynı kalır, belirgin bir artma ya da azalma görülmez.

Astigmat Belirtileri Nelerdir?

Astigmat belirtileri herkeste farklı etki gösterse de genellikle astigmatı olan kişilerin uzak ya da yakın mesafe görüşü bulanık veya karanlık olabilir. Bazı astigmatlı kişilerde ise belirti görülmeyebilir. Görüntüler hiçbir zaman net değildir.

Astigmatı olan kişilerde en sık görülen belirtiler ise:

• Görmede bulanıklık
• Görmede bozukluk
• Geceleri araç kullanırken görmede zorlanma 
• Uzun süreli okuma veya bir şeye odaklanma sonrasında gözde oluşan yorgunluk
• Gözleri kısma
• Göz tahrişi
• Baş ağrısı
• Gölgeli görme

Bazı belirtilerin nedeni başka sağlık veya görme problemlerinden kaynaklı olabilir. Bu yüzden bir göz hekimine muayene olunması tavsiye edilir.

Çocuklarda astigmat belirtileri olmasından şüpheleniyorsanız, çocuğunuz bu durumun farkında olmayabilir ya da ifade etmediği için durum tespit edilemeyebilir. Bu nedenle çocuklarda rutin göz muayeneleri çok önemlidir.

• Doğumdan sonraki ilk 6 ay içinde
• 2,5-3 yaş arası
• Okula başlama öncesi
• Okul döneminde bir ya da iki yılda bir çocuğa muayene yapılması önem taşır.

Hipermetrop Astigmat Nedir?

Hipermetrop astigmat yakınını net görememe uzağı net görebilmektedir. Hipermetrop olan kişiler yakını net göremediğinden gözlerini kısma eğilimi gösterirler. Genellikle belirtileri gözlerde kısma ve gözlerde yanma olarak kendisini belli eder.

Astigmat Tanısı Nasıl Konur?

Astigmat tanısı göz doktoru tarafından muayene sonrasında konulmaktadır. Astigmat tanısı konulurken belirli belirtiler sonrasında göz doktoru muayene yapmaktadır ve astigmat tanısını koymaktadır. 0.50 derecelik bir sorun çok problem teşkil etmemekle birlikte 0.50 ile 2 derece arasındaki problemler gözlük kullanımı ve kontakt lens ile tedavi edilmektedir.

Astigmat Tedavisi Nasıl Yapılır?

Astigmat tedavisinde kullanılan pek çok farklı yöntem vardır. Bunlardan bazıları:

• Gözlük kullanımı: Kullanılan gözlükteki mercek, gözdeki kırılma bozukluğunu telafi etmeye yarar. Kornea ya da lensteki kavis bozukluğunun derecesine bağlı olarak hazırlanan mercekler, ışınların retinaya düzgün bir şekilde ulaşmasını sağlar.
• Kontakt Lens kullanımı: Kontakt lensler, gözlük ile benzer olarak düzgün olmayan kırılmayı, mercek aracılığıyla düzeltmeye yarar. Keskin ve net bir görüş sağlarlar. Ancak uzun süreli lens kullanımında, göz ve lens bakımı iyi yapılmadığı ve temizliğinin yeterince sağlanmadığı durumlarda enfeksiyon riski yüksektir. Lens kullanan hastaların, enfeksiyon sorunlarının önüne geçebilmek için hijyene önem vermesi gerekmektedir.
• Cerrahi operasyon uygulaması: Gözlük ve lensi tercih etmeyenler için diğer tedavi yöntemi olan lazer göz cerrahisi ile kornea yeniden şekillendirilmektedir. Böylece gözleriniz ışık ışınlarını daha iyi odaklayabilir. Tedavi yöntemi olarak cerrahinin en büyük avantajı çözümün kalıcı olmasıdır. Korneanın lazer yardımıyla yeniden şekillendirilerek, kırıcılığındaki bozukluğun giderilmesi hedeflenir. Astigmat çizdirme tedavisi olarak da bilinen yöntem, her cerrahi işlem gibi belli bir risk oluşturmakla birlikte kalıcı bir düzelme sağlaması açısından da avantajlı olabilir.