Aort anevrizması, sol kalpten çıkan ve aort olarak adlandırılan atardamarda kısmi genişleme olması sebebi ile kesecik meydana gelmesi durumudur. Genellikle 60 yaş üzeri hipertansiyon hastalarında meydana gelen bu genişlik kısımlarında ani olarak yırtılmalar oluşabilir. Buna aort yırtılması veya tıp adı ile aort diseksiyonu denmektedir.
Kalp bedendeki en önemli kastır. Kalp bedende 30 saniyede yaklaşık 5.5 litre kan pompalamaktadır. Aort bedendeki en büyük kan damarıdır. Aort sert, dayanıklı bir güçlü olsa da bazen duvarları zayıflayabilir ve aort anevrizması olarak adlandırılan şey de şişebilir. Bu, bedenimize kan dökülen bir sızıntıya sebep olabilmektedir.
Bazı aort anevrizmaları patlar, bazıları patlamaz. Diğerleri kan akışını organlarınızdan ve dokularınızdan uzaklaştırarak kalp krizi, böbrek hasarı, felç ve hatta ölüm gibi problemlere yol açmaktadır.
Aort Anevrizma Türleri Nelerdir?
Aort anevrizmalarının iki yeri vardır. Biri göğüs kısmında, torasik aort anevrizması, diğeri ise karın içerisindedir ve abdominal aort anevrizması olarak adlandırılmaktadır.
Torasik aort anevrizması: Genler, göğüste aort anevrizması olma ihtimalinde rol oynar. Aortu etkileyebilecek durumlar arasında biküspit aort kapağı, Marfan sendromu ve Loeys-Dietz sendromu bulunmaktadır. Torasik anevrizmanın diğer nedenleri arasında şunlar olabilir;
- Yüksek kan basıncı
- Enfeksiyon
- Atardamarlarınızda plak birikmesi
- Yüksek kolestorol
- Ani travmatik yaralanma
Abdominal aort anevrizması: Bu, aortunuzun karnınızdan geçen kısmında olabilir. Genellikle bir şeylerin yanlış olduğu konusunda sizi uyaracak hiçbir belirti işareti yoktur. Abdominal aort anevrizmanın diğer nedenleri şu şekildedir;
- Sırt ağrısı
- Karnınızın yanında derin bir ağrı
- Göbeğinizin yakınında zonklama hissi
- Anevrizma yırtılırsa, midenizde rahatsızlık hissedebilir veya aniden sırtınızda veya karnınızda şiddetli bir ağrı hissedebilirsiniz. Kusabilir, terleyebilir veya başınız dönebilir.
- Doktorların ateroskleroz dediği atardamarların sertleşmesi
- Sigara içmek
- Yüksek kan basıncı
- Genetik eğilim
Torasik Aort Anevrizma Belirtileri Nelerdir?
Torasik aort anevrizması kolay kolay kendini belli etmez çünkü semptomlar genellikle anevrizma büyüyene veya patlayana kadar ortaya çıkmaz. Ancak büyüdükçe, aşağıdakiler de dahil olmak üzere bazı işaretler fark edebilirsiniz;
- Göğüs veya sırt ağrısı
- Nefes alma veya yutma zorluğu
- Nefes darlığı
- Öksürme
- Ses kısıklığı
Uzman doktor genel olarak torasik aort anevrizmasını röntgen, ekokardiyogram, BT taraması veya ultrason gibi testlerle teşhis edebilir. Ayrıca, büyümeyi değerlendirmek için genellikle yıllık olarak izlenir. Özellikle belirli genetik durumlar için rutin taramalar, doktorunuzun şansınızın daha yüksek olup olmadığını öğrenmesine de yardımcı olabilir. Eğer öyleyse, kolesterolünüzü düşürmek ve kan basıncınızı düşürmek için ilaçlar reçete edebilirler. Anevrizmanız büyük bir sorun haline gelirse veya boyutu hızla büyürse, ameliyat olmanız gerekebilir. Doktorunuz aortunuzun hasarlı bölümünü insan yapımı bir tüple değiştirecektir. Yerine yerleştirildiğinde, greft aortun o bölümünü güçlendirecektir.
Uzman kişi karın anevrizması tespit ederse, kan pıhtılaşması ihtimali olabilir. Anevrizma alanında küçük pıhtılar oluşabilir, kopabilir ve bacaklara, böbreklere veya diğer organlara akabilir.
Anevrizma Teşhis ve Tedavisi
Torasik aort anevrizmasında olduğu gibi, uzman kişi rutin bir muayene sırasında bazen abdominal aort anevrizmasını tespit edebilir. Özellikle 65 ila 75 yaşları arasında sigara içmiş bir erkekseniz veya aort anevrizması olma şansınızın yüksek olduğunu düşünüyorlarsa, ultrason taraması da önerebilirler.
Bir çıkıntı saptanır ve bu çıkıntı küçükse, büyüyüp daha sonra bir sorun haline gelmediğinden emin olmak için kontrol altında tutulabilir. Anevrizma büyükse, yerine bağlı olarak onu tedavi etmek için ameliyat ya da stent prosedürüne ihtiyaç olabilir.