Seboreik dermatit, sık görülen ve genellikle kafa derisini etkileyen bir cilt hastalığıdır. Ciltte kızarıklığa, pullu lekelere ve uzun süreli devam eden kepeklere neden olur. Kafa derisinin yanında genellikle yüz, burun yanları, kaşlar, kulaklar, göz kapakları ve göğüs bölgesi gibi vücudun yağlı bölgelerini etkiler. Bulaşıcı değildir ve bazı vakalarda tedavi gerektirmeden kendiliğinden iyileşme gösterebilir. Bazı vakalarda ise belirtileri ortadan kaldırmak için uzun sürekli tekrar eden tedavi yöntemleri uygulanabilir.
Bu hastalık, kepek, seboreik egzama veya seboreik sedef hastalığı olarak da bilinir. Hastalığın ortaya çıkmasına neden olan faktörler arasında daha çok stres ön plandadır. Kadınlara oranla erkeklerde daha fazla görülür. Sıklıkla bebeklerde, orta yaşta ve yaşlılıkta meydana gelir. Hastalık ortaya çıktığı bölgeye göre farklı görünüm kazanabilir ve bebeklerde görüldüğü zamanlarda kafa derisinde kabuklu ve pullu lekelere yol açar.
Seboreik Dermatit Neden Olur?
Seboreik dermatit nedenleri tam olarak bilinmemektedir. Ancak bu durumun ciltteki yağ salgısında olan ve malassezia ismindeki bir tür mantardan veya bağışıklık sisteminin bir tepkisinden kaynaklı olduğu düşünülmektedir.
Bazı faktörler ise bu durumun ortaya çıkma ihtimalini artırmaktadır. Bu faktörler arasında Parkinson hastalığı, stres, depresyon gibi bazı nörolojik ve psikiyatrik rahatsızlıklar, HIV, AIDS, aşırı alkol tüketimi ve bazı kanser hastalıkları sonucu bağışıklık sisteminiz zayıflaması, kalp krizi gibi stresli durumların yaşanması sonucu birtakım ilaçların kullanımı yer alır.
Seboreik Dermatitin Belirtileri Nelerdir?
Seboreik dermatit belirtileri kişiden kişiye, hastalığın durumuna ve altta yatan nedenlere bağlı olarak farklılık gösterebilir. Ayrıca bu durum bazı benzer cilt rahatsızlıklarıyla da karıştırılabilir. Bu nedenle alanında uzman hekimler tarafından tespit edilmesi gerekir.
Genellikle görülen belirti ve semptomlar şu şekildedir:
- Ciltte kuruluk ve pullu lezyonlar
- Saçlı ciltte kepeklenme
- Cilt üzerinde kabuklanma ve derinin kuruluğu sonucu ortaya çıkan pul pul dökülmeler
- Ciltte yanma hissi ve hassasiyet
- Cildin kuru ancak yağlı görünümü olması
- Ciltte kalınlaşma ve ödem
- Ciltte kaşıntı ve renginde farklılaşma
- Ciltte kaşıntı hissi ve kaşıntı sonucu yara oluşması
Seboreik Dermatit Nasıl Teşhis Edilir?
Seboreik dermatit tanısı doktor tarafından hastanın sağlık geçmişinin detaylıca öğrenilmesi ve fiziki muayene ile konulur. Hasta yaşadığı bütün şikayetleri ve semptomları muayene sırasında hekim ile konuşmalı ve sahip olduğu farklı hastalıkları anlatmalıdır.
Uzman fizik muayene esnasında kişinin cilt ve derisini inceleyerek hastalık durumunun olup olmadığını gözlemler. Hekim, bu hastalığa benzer durumları ekarte edebilmek için cilt hücrelerinden bir biyopsi örneği alarak laboratuvarda incelemeye gönderir. Hastalıkla benzer olarak görülen tıbbi rahatsızlıklar arasında egzama, gül hastalığı, sedef hastalığı ve tinea versicolor bulunmaktadır.
Bu hastalık cildin bir tepkisi sonucu, dirseklerde, dizlerin arka bölümünde, boynun ön bölümünde kaşıntı ve iltihap şeklinde belirtiler içermektedir. Genellikle tekrarlayabilen bir hastalıktır. Hastalığın teşhisinin doğru yapılması tedavi süreci ve iyileşme bakımından büyük önem taşır.
Seboreik Dermatit Nasıl Tedavi Edilir?
Hastalık bazı durumlarda kendiliğinden iyileşme gösterebilir. Ancak iyileşme sonrası tekrar edebilen bir hastalıktır. Bu durumun tekrarlanmaması için hastanın doktor tarafından önerilen tedavi planlamasına uyması ve sürdürmesi gerekir. Ancak bu durumun da bir garantisi yoktur. Seboreik dermatit tedavisi, ilaçlı şampuanlar, kremler ve losyonlarla birlikte yapılabilir.
Uzman doktor reçeteli ilaçlardan önce, reçetesiz satılan kepek şampuanlarının denenmesini önerebilir. Bu tür önerilerin fayda sağlamaması sonucu ilaçlı şampuanlara yönelim doktor tarafından gerekli görülebilir.
Tedavideki asıl amaç, belirtilerin ve şikayetlerin kontrol altına alınmaya çalışılmasıdır. Cilt yüzeyinde oluşan kabuklanmaların ve kepeklenmenin yok edilmesi, hastalığın altında yatan nedenlerin ortadan kaldırılması ve aşırı kaşıntı durumlarının en aza indirilmesi hedeflenir.
Tedavi sürecinde doktor tarafından mantar önleyici şampuan ve krem uygulamaları önerilebilir. Tedavide kullanılan ilaçlar reçeteli ve reçetesiz olarak 2’ye ayrılır. Ayrıca tedavi sürecinde kişinin cilt bakımına özen göstermesi ve dikkat etmesi gerekir. Tedavi yöntemlerinden birisi de fototerapi olarak görülebilir.
Doktor hastalığın şiddetine, semptomların görülme sıklığına ve bölgeye bağlı olarak tedavi sürecini planlar. İltihaplanmayı kontrol etmek için kullanılan kremler arasında, şampuanlar ya da merhemler, genellikle reçeteli olan ve hastalığın görüldüğü bölgeye göre uygulanan kortikosteroidler bulunur.
Bu tür kremler etkili ve kullanım bakımından basit de olsa mutlaka doktor kontrolünde ve doktor önerisi üzerine kullanılmalıdır. Bu tür ilaçlar cildin incelmesine ve kırışmasına neden olabileceğinden doktorun önerdiği doz ve sıklık üzerine uygulanmalıdır.
Seboreik Dermatit Nasıl Geçer?
Hastalık bazı durumlarda kişinin hijyen koşullarına dikkat etmesi ve gerekli önlemleri alması ile kendiliğinden iyileşme gösterebilir. Ancak bazı vakalarda uzun ve tekrar eden tedavi yöntemlerinin uygulanması gerekebilir.