Şap hastalığı, evcil ya da yabani bütün hayvanlarda görülebilir. Kronik durumlarda zayıf ve yavru hayvanlarda ölüme yol açan, genel olarak et, süt ve iş gücü kaybına neden olan viral bir enfeksiyon olarak tanımlanabilir.
Etkeni Picornaviridae ailesinin Aphtovirus alt grubunda bulunan şap enfeksiyonudur. Yedi farklı serotipi bulunmaktadır. Serotipler içersinde çapraz bağışıklığın görülmemesi hastalıkla savaşabilmeyi kuvvetlendirmektedir. Virüsün bulaşma oranı fazladır.
Şap Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Sığırlarda görülen ilk klinik bulgular; ateş, iştahsızlık, depresyon ve süt veriminde azalmadır. Bir gün içinde salya akışı gerçekleşir ve dil-dişetinde kesecikler şekillenir.
Bu şekillenen keseciklere; iki parmak arasında, koroner kısımda, meme derisinde, ağız ve burun mukozasında görülebilir. Keseciklerin yırtılmasıyla geniş ülseratif yaralar şekil alabilir. Dil üzerindeki yaraların genel olarak birkaç gün içerisinde iyi olmasına karşın ayaklardaki ve nazal alandaki lezyonlar genellikle ikinci bakteriyel virüslerle karşı karşıya kalabilirler.
Şap Hastalığı Nasıl Bulaşır?
Şap hastalığının en belirgin bulaşma yolu havada bulunmakta olan virüsün solunum sistemiyle alınması sonucu gerçekleşir. Enfekte ya da kuluçka zamanındaki hayvanlar soluma, deri, beden çıkartıları, süt ve spermayla virüsü yaymaktadır. Bu hastalık kontamine hayvan besinleri kontamine araç ve gereçler, insanlar, yabani hayvanlar, kuşlar, rüzgar ve nakil araçlarıyla da geçebilir.
Şap Hastalığı Tedavisi
Şap hastalığına yakalanmış hayvanlar tedavi edilememektedir. Bundan dolayı hastalık kontrol altına alınmalıdır. Aşılama yöntemiyle hastalığın yayılması engellenebilir. Hasta olan hayvanlar ve bunlarla temas eden hayvanlar yok edilerek virüs kaynağının tüketimi ve virüsün yaşam seyrinin kırılması hedeflenir. Hasta ve hastalık şüphesi taşıyan hayvanlar, kontamine ürünler, et, süt vb. ürünler yok edilir.